DSGE modelini savunan ana akım iktisatçıların varsayımlarına göre; bir ülkedeki para ve maliye politikalarının potansiyel büyüme üzerinde kalıcı etkisi yoktur. Oysa son dönemdeki araştırmalardan elde edilen ampirik bulgular, talep düşüşlerinin potansiyel büyüme üzerinde kalıcı etkilere yol açtığını göstermektedir.
Avrupa Merkez Bankası ekonomistlerinin yaptığı bir çalışma; DSGE modelinin temel makro ekonomik değişkenlerin %80’ini tutarlı bir şekilde açıklayamadığını ortaya koymaktadır. Bir süreden bu yana böylesi tutarsız bir modele dayalı uygulanan aşırı sıkı para politikası ve yüksek faizin talep üzerinde yarattığı baskılar, ekonomi üzerinde kalıcı hasara neden olmuş ve Türkiye’nin uzun yıllardır %5 olarak ifade edilen potansiyel büyümesini son öngörülere göre %3,5 civarına düşürmüştür.
Nobel Ekonomi Ödülü sahibi Paul Krugman, DSGE modelinin önceden doğru tahmin ettiği hiçbir olay olmadığını ifade ederken yine Nobel Ekonomi Ödülü sahibi Joseph Stiglitz de DSGE modelinin makroekonomik bir model oluşturmak için iyi bir başlangıç sağlayamayacak kadar kusurlu bir model olduğunu söylüyor. Oysa biz içeride hala ısrarla DSGE’ye dayalı para ve maliye politikaları uygulayarak bir dengeye varmaya çalışıyor ve buna itiraz edenleri de bilgisizlikle suçluyoruz.
Gördüğüm kadarıyla Merkez Bankası yaşanan enflasyonun tüm sorumlusu olarak dolar/TL’yi görüyor. Bu yüzden de üstü kapalı bir döviz kuru seviyesi hedeflemesi yaparak tüm stratejisini doları düşürmeye odaklıyor. Bunun için de yüksek faiz ile sıcak para çekerek içeriye döviz girişini artırıp yurtiçi yerleşiklerin de yabancı para mevduatlarını Türk Lirası’na döndürmelerini sağlamaya çalışıyor. Bu stratejinin temeli de yüksek reel faiz vermekten geçiyor.
Yani ağırlıklı olarak 12 ay sonrası için beklenen enflasyonun üzerinde bir para politikası faizi belirleyerek yabancıların daha fazla döviz getirmesini umuyor.
Peki gerçek durum ne? Kasım ayında değişen ekonomi yönetimine maalesef kötü bir haberim var. Şubat ayının sonundaki döviz seviyelerinden yola çıkarak basit bir hesaplama yaparsak; 3 aylık dönemde sıcak paranın dolar cinsinden elde ettiği getiri %20’yi geçmiş durumda. Son günlerde ABD tahvillerinde yaşanan yükselişle beraber sıcak paranın hızlı çıkışı bizim gibi gelişmekte olan ülkelerdeki yerel paraların değer kaybını da hızlandırdı.
