Geldiğimiz nokta itibariyle yeni ekonomi programının
bulunmaktadır. Bunlar;
kredilerin (kgf ve diğerleri) selektif yani mala veya projeye verilmesi diğeri ise tasarrufların reel sektörü destekleyecek şekilde ve Türk Lirası'na kıymet verecek şekilde yön alınmasıdır.
Bugün konumuz ikinci madde yani TL cinsinden tasarrufu özendirmek ve reel sektöre bu nakdi aktarabilmek üzerinedir.
MKK’nın (Merkezi Kayıt Kuruluşu) paylaştığı verilere göre hisse senedi yatırımcısı 15 Kasım itibarıyla 3 milyon 48 bin 848 kişiye ulaşırken, son bir ayda 307 bin 452 kişi artarak Nisan 2021’den bu yana en hızlı 30 günlük yükselişini kaydetti. Bu dönemde hisse senedi yatırımcı sayısı yüzde 11 arttı.
Yılbaşından 15 Kasım’a kadar olan süreçte Borsa İstanbul’da hisse senedi yatırımcı sayısındaki artış 681 bin 896 olurken, bu dönemde yatırımcı sayısı yükselişi yaklaşık yüzde 29 oldu.
Şüphesiz bu artışta Borsa İstanbul’un son bir yılda getirdiği kazanç en etkili faktördür. Kasımın son günleri itibarıyla
borsadaki şirketlerin toplam piyasa değeri 4.6 trilyon lira iken bir evvelki yıl Kasım 2021’de bu rakam 2.1 trilyon TL idi. Yani bir yılda borsadaki şirketlerin piyasa değeri ikiye katlandı.
Dolar bazında değerlendirildiğinde ise farklı bir tablo ortaya çıkmaktadır!
Buna göre Kasım 2022 sonu itibariyle şirketlerin piyasa değeri 253 milyar dolara denk geliyor. Bu tutar Nisan 2013’te zirvesi olan 341 milyar dolara kadar çıkmıştı.
Şunu da eklemekte fayda var; 2013 yılında borsada işlem gören toplam şirket sayısı 438 iken şimdi ise borsada 503 şirket işlem görüyor.
Bu nedenle o günkü toplam değerin üzerinde olunması esasen şarttır. Buna rağmen, 503 şirketin piyasa değeri 253 milyar dolar seviyesinde.
Özetle; Borsa İstanbul’daki şirketlerin toplam piyasa yeni halka arzlara rağmen dolar bazında 2013’teki değerlerin epey gerisinde bulunuyor.
Çok değil 2022 Ağustos ayında dolar bazında borsadaki şirketlerin toplam piyasa değeri 115 milyar dolardı! Bu tutar 2009 yılında görülen 100 milyar dolardan sonra en düşük ikinci toplam piyasa seviye idi.
Şimdi bu veriler eşliğinde ana muhalefet liderinin sosyal medya aracılığı ile söylediklerini okuyalım:
“Sizlere şişirilmiş fiyatlarla hisse satılıyor, uyarıyorum küçük yatırımcı büyük zarar görecek, küçük yatırımcıyı soymaya hazırlanıyorlar,… hesap verecekler" vs…
Neresinden bakarsak bakalım; itidalden yoksun, bilgi eksikliğinde zirve, iyi niyetten yoksun, milli muhalefet olamamanın apaçık delili olan bu açıklamalar ayrıca piyasa açıkken yapılmış piyasayı speküle etmeye, yatırımcıyı panikletmeye ve piyasayı bozmayı amaçlamıştır.
Şükür ki, kendi cenahı bile söylemlerine şiddetle karşı çıkmış bu kadar da olmaz dedirtmiştir.
Erdoğan’ı devirmek uğruna her türlü yolu mubah saymak artık tek gerçeklikleri olmuş
, alt yapı yatırımlarına, sanayi tesislerine, maden ocaklarına, milli otomobile karşı duruşlarının yanı sıra
finans sektörünü hedef alacak hale gelmeleri çaresizliğin önemli bir göstergesidir.
Şimdi görüldü ki seçimler yaklaşırken seçimi kazanmak uğruna yapmayacakları manevra kalmadı.
ise bu süreç ve akabinde gerekli önlemleri alarak
piyasayı bozabilecek hareketlere yer verdirmemek
olmalıdır.
Eylül ayında yaşanan banka yükselişleri örneğinde olduğu gibi piyasayı bozabilecek, kilitleyebilecek hareketlerin önü alınsın. O gün geçti ancak önümüzde tehlikeler var, bunlar proaktif kararlar ile sorunsuz geçilmelidir.
Bunların en önemlisi fikrimce birkaç hissenin endekse ve VİOP’a hakim kılınmış olmasıdır.
Kıymetlerinin çok üzerinde (görece) fiyatlanan birkaç hisse birçok kıymetli hissenin toplam değerinden fazla eder duruma gelmiş, bu şekliyle endeksteki etkileri artmıştır.
Geçtiğimiz Cuma günü 280 hisse düşerken 119 hisse yükselmiş ancak endeks artıya, pazartesi ise 313 hisse yükselirken 118 hisse düşmüş piyasa eksiye geçmiştir.
Bu durum piyasada 3-5 yüksek ağırlıklı hisseyi kontrol edenin endeksi ve Viop 30’u kontrol edebileceğini bizlere göstermiştir.
Bunun gibi bazı konularda Borsa İstanbul yönetiminin ve Hazine Maliye Bakanlığı'nın bazı önlemler geliştirmesi sağlıklı yürüyüşün bozulmasının, dışarıdan etki ile piyasanın bozulmasının önüne geçilmesini sağlar.
