“Benim Bursa ile tanışmam, tam 75 yıl evveline dayanır. Daha önceleri, bu aziz belde için bildiklerim, herhâlde ilk mekteb seviyesinde birkaç satırdan ibaretti.
O zamanlar biz Üsküdar’da otururduk. Kızlarını Üsküdarlı bir aileye gelin olarak vermiş Bursalı bir âile de Üsküdar’daki komşularımız arasındaydı. Bursa’da başkomiser olarak vazifeli bulunan İbrahim Bey ve zevcesi Ayşe Hanım’ın soyadlarını şimdi hatırlamıyorum. İşte bu sevgili komşularımız, Bursa’dan Üsküdar’a misafireten bir gelişlerinde bizi ısrarla –mukîmi oldukları- bu şehre dâvet ve bundan her iki tarafın da memnun kalacağını tebşir etdiler.
1945 yılı Haziran’ında ilk mektebi henüz bitirmiştim. Böyle bir Bursa seyâhati benim için âdetâ bir mükafât olacaktı. Bursalı dostlarımıza, davetlerine Temmuz ayında icâbet edebileceğimizi bildirdik. Annem ve ablam ile beraber kararlaştırılan günde Galata rıhtımından Mudanya’ya kalkan vapurdaki yerlerimize oturduk.”
“Türkçe seslerin sırlı ahengi içinde tatlı tatlı konuşan kimdir” diye soracağınızı biliyorum ama, bunu cevaplamadan önce tatlı tatlı konuşma şartının, ancak kendisi de tatlı olan bir konuya mahsus olabileceğini belirtme ihtiyacındayım. Burada tatlılık Bursa’ya, tatlı tatlı konuşmak da M. Uğur Derman Hocamıza haktır.
Derman’ın hocamızın, zatına münhasır nazenin bir dille Bursa esaslı bir hatırasını paylaştığı metnin tamamı, Bursa Günlüğü adlı üç aylık bir şehir kültürü dergisindedir.
Derginin imtiyaz sahibi Bursa Büyükşehir Belediyesi adına Başkan Alinur Aktaş’tır.
Başkan Aktaş’ın, şehre dair her iş ve hizmette olduğu gibi, kültür konusunda da oluşturduğu seçkin bir ekip tarafından çıkarılan Bursa Günlüğü, mimariden edebiyata, tarihten hatıraya, gündelik hayattan şehirli olmanın manasına... uzanan muhkem kültürel hatlarda sürdürüyor yayın serüvenini.
Korona salgını nedeniyle, yayımı bir dönem ertelenmiş olan Bursa Günlüğü’nün yeni sayısı önümüzdeki Eylül ayında çıkacak inşallah. Bu nedenle benim üzerinde durduğum son sayısı Mart-Nisan-Mayıs 2020 tarihli 9. sayısıdır.
M. Uğur Derman Hocamızın, yukarıda girişini altıladığım yazıyla açılan Bursa Günlüğü’nün mezkur sayısı Ayşe Kudret Yılmaz, Mehmet Nuri Yardım, Metin Savaş, R. Rüveyda Okumuş, Necmettin Türinay, Nevzat Çalıkuşu, Hakan Yılmaz, Samet Altıntaş, Hasan Erdem, Mustafa Kara, Mustafa Şahin, Mustafa Özçelik, Mevlüt Çam, Ömer Faruk Dinçel, Salih Erol, Y. Kenan Yetişen ile bu fakirin yazılarından ve etkinlik haberlerinden oluşuyor.
Başkan Aktaş’ın derginin muhtevasını çerçeveleyen rikkatli sunuşuyla açılan kapıdan girdiğimizde, okurlar olarak Ulubatlı Hasan, İsmail Hakkı Bursevi, Safiye Erol, Refik Halid, Baba Paşa ve Cahit Çollak’ın şecaat, ilim ve irfan meclislerinden geçerek İznik’ten Muradiye Külliyesi’ne şiir şiir uğrayıp, bilcümle dost isimlerle, arkadaşlarla, tanışlarla muhayyel ama son derece değerli bir fotoğrafın içinde yer alıyoruz.
Hilmi Ziya Ülken’in Yarım Adam adlı romanından Bursa’ya bakışını kuşanıp, Necmeddin Türinay Hocamızın, vefalı kaleminden Yahya Kemal Beyatlı’yı, Mehmet Akif Ersoy’u, Ebubekir Hazım Tepeyran’ı, Namdar Rahmi Karatay’ı, Ahmet Hamdi Tanpınar’ı, Orhan Veli Kanık’ı selamlayarak, Bursa’nın edebiyat mekanlarını şenlendiren Bursalı Mehmet Tahir’in, Feraizcizade Mehmet Şakir’in, Hüseyin Siret’in Mehmet Ziya’nın, Kazım Baykal’ın, Reşat Nuri Güntekin’in, Reşat Ekrem Koçu’nun, Orhan Şaik Gökyay’ın Mümtaz Turhan’ın, Mustafa Necati Sepetçioğlu’nun ve Bursa ile ilişkili meşhur birçok ismin, yandan çarklı ikindi kahvelerinden Bursa’yı kokluyoruz.
Ehil ellerin çektiği Bursa fotoğraflarında soluklanan gözlerimiz, metinden metine ulanarak, devasa büyüklükteki zamana saplanmış bir bıçak hükmündeki bir derginin okunma vaktinde, Bursa’yı adeta kendi gönlümüzce yeniden üretmemize sebep oluyor.
Hep söylediğimiz gibi, Medine’den mülhem şehirler, medeniyetimizin yapı taşlarıdır. Medeniyet dediğimiz şeyin ise bir şehrin yerleşimini, teknik ve teknolojik düzeyini, hayatın kolaylıkla akışını... aşan bir yanı vardır ki, biz buna kısaca insanlık ilişkileri diyoruz; şehirler dostlarla anlam kazanırlarken, şehre ilişkin hatıralarda da şehre dair hafızamızı biçimlendiriyor; dolayısıyla şehir zihinde kurulma özelliğiyle kendisini yenileme kabiliyeti edinirken, bu yenilenme sayesinde kendisini geçmiş ile geleceğin arasında nazarımıza seriyor.
Bursa Günlüğü’nden, Bursa’nın bir vaktine mahsus bu okuyuş ve düşünüşümüzden sonra Başkan Alinur Aktaş ile şehrin kültür işlerini deruhte eden kıymetli ekibine teşekkür etmemiz gerekiyor.
