Yazı başlığı son ana kadar, Yunus"ça bir yaklaşımla, "Ne âkilem ne divane" şeklindeydi.

"Bu başlıkta bir yazıyı kim okumak ister ki?" diye düşündüm ve son anda vazgeçtim.

Medyada "Âkil Toto" oynanmaya devam ediliyor…

Gün geçmiyor ki yeni bir liste yayınlanmasın.

Yazıyı kaleme aldığım dakikalarda Başbakan Yardımcı Bekir Bozdağ"dan "Âkil İnsanlar" listesine ilişkin açıklama geldi. 7"şer kişilik 7 komisyon oluşturulduğunu, sayılarının toplamda 49 kişi olduğunu, listede olanların kendilerini bildiğini açıkladı.

Demek ki liste kesinleşmiş…

Liste açıklandığında "bu da mı?" sorusu sorduracak her isim daha baştan komisyonları itibarsızlaştırır. Toplumda beklentilere uygun etki yapmamasına kapı aralar.

İsimler hangi kriterlere göre seçildiler bilemem.

Şu ana kadar medyada ismi yer alan insanlardan pek çoğu, "işte âkil insan dediğiniz böyle olmalı…" şeklinde toplumda ciddi bir karşılık görmedi. Her toplum kesimi adeta kendi listesini oluşturdu. Spor yazarları Milli Takım oluştururken bile 11 kişilik isim üzerinde yüzde 80 mutabık kalabiliyorlar. Medya ise "10 Âkil İnsan" ismi belirlemede dağıldı gitti. Çok âkil insanımız olduğundan değil, herkesin âkil insanı kendisine daha âkil geldiğinden…

Hükümetin böyle bir yola girmesi çok da gerekli değildi. Bu yönde olmazsa olmaz denilebilecek ciddi bir beklenti yoktu. Süreç işliyordu. Malumdur ki, bir konu ne kadar dallanıp budaklanırsa, o kadar içinden çıkılmaz hale gelir.

Listeler açıklandığında, sürece başından itibaren destek veren çevreler dilerim bir güven kaybı yaşamazlar. Açıklanacak isimlerin dünlerini, kimlik ve kişiliklerini tartışmaktan, konunun özüne odaklanmaktan uzaklaşmazlar.

"Âkil İnsan" konusu hassas bir mevzu…

Türkiye"nin vicdanlı insanlara ihtiyacı, akıllı insanlara olan ihtiyacından daha az değildir. Ne kadar bölünmüş ve fay hatlarına ayrılmışız ki, böylesine hassas bir konudaki isimlendirmede bile hemen meşrep, mezhep, ideolojik referanslar ve atıflar belirleyici oluyor.

Devlet kurumları tarafından kendilerine bu yönde bir teklif geldiğinde, "doğru adrestesiniz" der gibi hemen meselenin üstüne atlayanların, "aslında benden daha layık olan falanca kişidir" şeklinde başka bir ismi önermeyenlerin, "acaba beni de arayacaklar mı?" diye gözü ve kulağı telefonda olanların, "ben olmasaydım liste eksik kalırdı" gibi bir tavır içine girenlerin, listeye alınmadığında sürece karşı çıkması yönündeki şerrinden emin olmak için listeye dâhil edilme durumunda kalınabilecek isimlerin daha baştan liste dışı bırakılmasının doğru olacağını düşünüyorum. Böyle hassas bir süreç, egosu tavan yapmış insanlarla asla yürüyemez.

Bu kadar hassas bir konuda çokbilmişlere değil, "derviş tabiatlılara" ihtiyaç var.

"Âkil İnsanlar" diye ortalıkta isimleri dolaşanların pek çoğunda böylesine bir ruh hali görmüyorum.

Kimi zaman çeşitli televizyon kanallarında görüşüne başvurulan Güneydoğulu kanaat önderleri görüyorum. Vicdanlara seslenen basiretli, feyizli, öylesine içten ve dokunaklı açıklamalar yapıyorlar ki, insanın tasını tarağını toplayıp önlerine diz çöküp insanlık dersi alası geliyor.

Hazırlanması düşünülen "Âkil İnsanlar" komisyonunda Tillolu, Bitlisli, Vanlı kanaat önderleri olmazsa eksik olur. Profesör olmak, gazeteci olmak, ekranlarda bolca görünmek "akil insan" oldukları anlamına gelmiyor. Bu kadar hassas bir konuyu sabun köpüğü şeklindeki popülerliğe kurban etmeden, derinliği içinde ele almanın zaruretine inanıyorum. Tekrar ediyorum, böyle bir komisyona seçilen isimlerin akıllara olduğu kadar gönül ve vicdanlara da hitap etmesinin büyük katkı sağlayacağını düşünüyorum.

Evlatlarını bu acıya kurban vermiş iki annenin feryadı ve el ele vermesi, NOBEL Barış Ödülü almış aydınların cancanlı laflarından daha fazla hizmet eder sürece…

Eski Genelkurmay Başkanı Hilmi Özkök, akil insanlarla ilgili bir soru üzerine, "Ben akil adam değilim, makul adamım" cevabını vermiş.

Tüm sorunlarımızın temelinde aslında, birbirimize karşı makuliyet çizgisindeki aşınma etkili oldu. Kimse başkasından çok bir şey istemiyor. İstediği sadece biraz makul olması…

Eğer imkân varsa yol yakınken, listelerin bir daha gözden geçirilmesini ve verdiğimiz ölçüler içerisinde zenginleştirilmesini öneririm. Üç kişiyi gönülleyeceğiz derken milyonları küstürüp hayal kırıklığına uğratmanın da bir gereği yok…