|
Küresel ekonomide son gelişmeler

2020 yılının başlarında ekonomiyle ilgilenen kişi ve kurumlar, bu yıla ilişkin tahminlerini hep ticaret savaşlarının geldiği noktayı, Brexit’i, Avrupa Birliği’nin durumunu, petrolün fiyatını ve ABD’deki seçimleri yorumlayarak yapıyorlardı. Küresel ekonominin ne kadar büyüyeceğini bu şekilde tahmin etmeye çalışıyorlardı. Bugün itibariyle geldiğimiz noktada bunların hiçbirinin bir önemi kalmadı. Kovid-19 virüsü bütün etkenleri sıfırlayarak 2020 yılına hatta sonraki birkaç yıla damgasını vurdu.

Hatta normal zaman olsa biz şimdi ilk çeyrek rakamlarını yorumlayıp, ikinci çeyrek hatta yılsonu hedeflerinin gerçekleşip gerçekleşmeyeceğini konuşuyor olacaktık. Bugün ise tahmin etmeye çalıştığımız şey, bu salgının daha ne kadar süreceği, hangi ülkeyi daha ne kadar etkileyeceği, hasta ve ölü sayısının nereye varacağı gibi konular.

Gerçekten de bundan sonrası ne olacak tam bir muallak. Bugün itibariyle ülkeler hem sosyal olarak hem psikolojik olarak hem de ekonomik olarak bu durumdan oldukça kötü etkilenmiş durumda. Süreç içerisinde ortaya ciddi bir faturanın çıkacağıysa aşikar.

Ekonomik olarak baktığımızda resesyon endişeleri, petrol fiyat savaşı ve kovit-19’un etkileriyle küresel piyasalar 2020 yılına oldukça kötü bir başlangıç yaptı. Bence küresel koşulların etkisiyle 2020’nin toplamında büyümeyi unutmak gerekir. Ekonomi olarak ne kadar az küçülürsek, ne kadar az kayıp verirsek o kadar iyi diye kabul etmek gerekir.

Çünkü, koronavirüsün küresel bir salgına dönmesi iyi yönetilemedi. Çin başlangıçta olayı gizledi, ABD küçümsedi, AB ortak bir karar alamadı. Ayrıca, etkili bir uluslararası işbirliği de gerçekleşmedi. Geldiğimiz noktada küresel piyasalar ilk çeyrekte 2008’den beri en kötü dönemini yaşadı.

Herkes kendi politikasını ve kararlarını oluşturdu. Birçok ülke virüs salgınının ekonomi üzerinde yaratacağı tahribatı mümkün olduğunca asgari düzeylerde tutmak için genişletici maliye politikası paketleri açıklamaya başladı. Hükümetler azalan talebin reel ekonomiye vereceği zararı kontrol altına almak için faiz indirimlerine giderek trilyonlarca dolar harcama bütçeleri oluşturdular. Küresel çapta ülkeler elden geldiğince para politikalarının yanında sundukları mali teşviklerle, ekonomilerini canlandırmaya çalışıyorlar.

Tabi bu o kadar kolay olmuyor. Özellikle borçluluk düzeyi yüksek olan devletler için bu zor ve ilerisi için riskli bir durum. Ancak, bu aşamada başka bir yol da yok gibi. Bugün için bütçe denkliğinin değil, reel ekonomilerin ayakta kalmasının kritik bir öneme sahip olduğu bir dönemde olduğumuzu unutmamamız gerekiyor. Artık, virüs salgını atlatıldıktan sonra artan bütçe açıklarının nasıl finanse edileceği ve kamu borç seviyesinin nasıl yönetileceği düşünülmeye başlanmalı.

Tabi bu arada sevindirici olan gelişme ise, koronavirüs dünyadaki etkisini artırırken salgının merkez üssü olan Çin’in Hubei bölgesinde kapanan fabrikaların, ülke genelinde mağazaların, müzelerin ve turistik tesislerin tek tek açılması. Çin’de imalat sektörü satın alma yöneticileri endeksi (PMI), Mart’ta güçlü bir toparlanma kaydetti. Şubat ayında 35,7’ye inerek en düşük seviyesini gören İmalat PMI endeksi, Mart ayında sert bir yükseliş ile 52’ye çıktı. Bu, dünyanın en büyük ikinci ekonomisinin karşı karşıya kaldığı iç talepteki düşüş tehdidinden sıyrılmaya başladığını gösteriyor. Bilindiği gibi PMI endeksinde 50 puan üstü büyümeye işaret ederken, 50 puanın altı daralmayı gösteriyor.

Dolayısıyla PMI endeksindeki artış, salgının başlangıç noktası olan Çin’in 2020 yılı büyümesinde sert bir düşüş yaşanma beklentisini hafifletecek bir gelişme olduğu gibi giderek artan karamsar havanın da dağılması için bir işaret olarak görülebilir.

Aynı dönemde Türkiye dahil virüsün yoğun olarak yayılmaya başladığı Avrupa ve ABD’de ise, tam tersi hem imalat PMI endeksi hem de hizmet PMI endeksi bir önceki aya göre önemli düşüş göstermiştir. Ancak Çin’den gelen veri, salgın kontrol altına alındığında bu ülkelerde de hemen imalat ve hizmet sektörlerinde hızlı bir toparlanmanın yaşanacağını bize göstermektedir.

#EvdeKalTürkiye

#Türkiye
#PMI
#İmalat
#ABD
4 yıl önce
Küresel ekonomide son gelişmeler
İnsaf!
Dağ yürekli adamların büyük seçimine doğru
Demografik dönüşüm
Seçim bitsin, önümüze bakalım!
Yerel seçime ramak kala: DEM, Yeniden Refah ve İYİ Parti