|
2013"e Adım Atarken Afrika

2013''te Afrika dünyanın çok daha fazla gündemine gelecek. 1,2 milyarlık genç nüfusu, doğal kaynakları, bakir tarım alanları, coğrafyası, alt ve üst yapısıyla adeta yatırım için bekleyen bu yaşlı kıta hızla dünyanın öncelikli gündemi olmaya ilerliyor. Daha önceki birkaç yazımda da Afrika''nın yükselen değerini ve özelliklerini kimi spesifik noktalara değinerek belirtmiştim. Şimdi 2013''e bakan yüzüyle Afrika''yı değerlendireceğim.

2013"te Afrika''da bir nevi eksen kaymasını daha çok hissedeceğiz. Bir ucunu Mısır''ın diğer ucunu Güney Afrika''nın tuttuğu terazinin dengesi giderek daha çok Orta Afrika''ya, meşhur tabirle Sahra Altı Afrika''sına kayacak. Örneğin Nijerya 2013''te ekonomik büyüklük olarak Güney Afrika''yı geçerek kıtada bir numaralı ülke olacağını iddia ediyor. The Economist bunu basit bir örnekle gösteriyor. 2013''te Afrika''nın en fazla nüfusa sahip şehri ünvanı Kahire''den Lagos''a geçecek. Birleşmiş Milletler tarafından yapılan tahmine göre Lagos 2013 sonunda 11,7 milyonluk nüfusuyla, 11,4 milyonluk nüfusa sahip olacak Kahire''yi geride bırakacak. Bununla birlikte Abidjan (4,5 milyon) Kinshasa (9,9 milyon) Luanda (5,5 milyon) ve Nairobi (4,0 milyon) gibi yoğun nüfuslu şehirler de Afrika''nın ortasındaki kuşakta yer alacak. Bu veriye aslında Afrika için hem avantaj hem de bir saatli bomba hükmünde olan çok önemli bir maddeyi de eklemek gerekiyor. Bu şehirlerde yaşayan nüfusun neredeyse yarısı 18 yaşın altında ve Afrika''da 2013''te yapılacak seçimlerde, ilk kez oy kullanacaklar önemli bir kitleyi oluşturacak. Bu kitlenin tek bir isteği var geleceklerine dönük, umut ve fırsat. Altyapısı yetersiz, ekonomisinin neredeyse yüzde yetmişe yakını enformel sektöre dayanan, yoğun güvenlik sorunun yaşandığı şehirlerden, gençler için bir umut oluşturmak da Afrika''nın en derin problemi olarak gözüküyor.

Tabii bu sadece madalyonun bir yüzü. Diğer yüzünde ise umut veren bir Afrika var. Monocle dergisinin verdiği bir istatistiğe göre Sahra Altı Afrika''da enerji sektörü % 5,7''lik bir büyüme rakamına ulaşacakken, Ortadoğu''da bu oran % 3,6''da kalacak. Tanzanya, Mozambik ve Gana gibi yeni doğalgaz ve petrol üreticisi ülkeler, yüksek enerji fiyatları sayesinde hızla zenginleşecekler. Bu zenginlik beraberinde uluslararası yatırımı da kendine çekecek. Bu noktada Çin şu an için bir adım önde duruyor. Kıta''daki rejimlerle "demokrasi" engeli olmaksızın kurduğu ilişki, şu ana kadar Çin için büyük kazanç oldu. Öyle ki 2000 yılında sadece 10,6 milyar dolarlık ticaret hacmi 2012 yılında 166 milyar dolara yükseldi. Bu inanılmaz artış Çin''in Afrika''da ne denli aktif çalıştığının göstergesi olduğu kadar, Afrika''daki fırsatların büyüklüğünü de göz önüne sermekte. Afrika''nın 2013''te giderek yükselecek bu konumu tek bir cümleyle ifade ediliyor "Afrika yardım bekleyen bir kıta olmaktan çıkıp, yatırım çeken bir kıtaya dönüşecek." Özellikle emek yoğun sektörlerin, Afrika''ya 2013''te giderek daha çok yatırım yapması muhtemel gözüküyor. Bu noktada en önemli avantajlardan biri de Afrika''nın kendi içinde barındırdığı 1,2 milyarlık, çoğu genç, tüketmeye hazır nüfusu. Devasa bir iç pazara sahip Afrika, her yatırımcının gözüne ilham veren bir kıta.

Tabii 2013 için Afrika''da etnik, dinsel ve mezhepsel gerilimlerde de artış göreceğiz. El Kaide kaynaklı olduğu iddia edilen ya da El Kaide ile yerel aktörlerin oluşturduğu söylenen terör faaliyetlerinin, Nijerya ve Mali gibi ülkelerde gösterdiği etkinin 2013''te sıcak çatışmaya evrildiğini görebiliriz. Bu noktada Mali adeta patlamaya hazır bomba niteliğinde. Mali ordusunun ülkenin kuzeyindeki Tuareg, El Kaide ve yerel gruplar ittifakına karşı şansı bulunmadığı için Fransa önderliğinde ve ABD''nin desteklediği bir müdahale gücünün oluşturulması dün itibariyle BMGK''ya sunulan bir Fransız tasarısının kabul edilmesiyle ete kemiğe büründü. Her ne kadar Eylül 2013''e kadar müdahale olmayacak dense de artık Mali''de bir sıcak çatışmayı beklemeye başlayabiliriz. Mali''de Fransız destekle Ecowas gücünün olası bir başarısızlığı, bölgenin adeta kilit taşı olan bu ülkeden çevreye önemli bir istikrarsızlığın yayılması sonucunu getirebilir. Mali''nin Iraklaşması, beraberinde tüm kuzey batı Afrika''yı da kaosa ve her türlü dış müdahaleye açık hale getirecektir.

Bir köşe yazısına tüm Afrika''nın 2013 görünümünü sığdırmak mümkün değil. Yukarıdakilere ek olarak Mısır''ın siyasi istikrarı, işler bir demokrasi çerçevesinde sağlayıp sağlayamayacağı, Kuzey Afrika ülkelerinin siyasi ve sosyal görünümü, Güney Afrika''nın sosyal sorunlarını çözmede atacağı adımlar ve elbette Robert Mugabe gibi kıtanın tartışmalı liderlerin koltuklarından ayrılıp ayrılmayacağı da tartışılması gereken konular arasında. 2013''te Afrika"nın kendi baharını mı yaşayacağı yoksa, arafta mı kalacağı dünyayı yakından ilgilendirecek.

www.twitter.com/sernury

11 yıl önce
default-profile-img
2013"e Adım Atarken Afrika
Kara dinlilerle milletin savaşı
İnsaf!
Dağ yürekli adamların büyük seçimine doğru
Demografik dönüşüm
Seçim bitsin, önümüze bakalım!