|
Kerry planında Filistin devleti egemen olabilecek mi?

Bizler iç siyaset ve Suriye sorununa kilitlenmişken öte yandan Filistin-İsrail barış görüşmelerinde sona doğru yaklaşılmakta.

2010"dan itibaren kesilen Filistin-İsrail barış görüşmeleri geçen yıldan itibaren 7 aydır devam ediyor ve süreç Mart ayında bitmiş olacak.

Görüşmelerde tarafların taleplerinin yanı sıra ABD Dışişleri Bakanı John Kerry"nin teklif etmeyi düşündüğü plan yavaş yavaş belirmeye başladı.

ABD Başkanı Barack Obama son İsrail ve Filistin ziyaretinde tarafları 1967 sınırlarında Doğu Kudüs"ün Filistin"in başkenti olduğu iki devletli bir çözüm üzerine uzlaşmaya çağırmıştı. Anlaşılan ABD"nin resmi görüşü bu doğrultuda bulunuyor.

Kerry"nin planına göre:

- Doğu Kudüs başkent olmak üzere bir Filistin Devleti kurulacak ama egemen olmayacak.

- Doğu Kudüs"ün yönetimi için de Suudi Arabistan ve Ürdün"ün de yer alacağı bir uluslararası komisyon tarafından yürütülecek.

- Kurulacak Filistin Devleti"nin sınırları ve hava sahası İsrail tarafından kontrol edilecek.

- İsrail, Filistin, Ürdün ve ABD"nin oluşturduğu ortak bir güç, Ürdün Vadisi gibi bölgelerde ortak denetim yapacak.

- İsrail Filistin topraklarında sıcak takip yapabilecek.

- Batı Şeria ve Doğu Kudüs"teki Yahudi yerleşimleri boşaltılmayacak ve İsrail bu bölgeler için kira ödeyecek.

- Filistinliler İsrail"i Yahudi Devleti olarak tanıyacaklar. Böylece yurtlarından sürülmüş milyonlarca Filistin"in geri dönüş hakkından vaz geçmek zorunda kalınacak.

- Geri dönüş için sembolik birkaç ailenin dışında oluşturulacak bir fonla Filistinli mülteciler Avustralya"ya yerleştirilecek.

- Paris sözleşmesindeki gümrük uygulamalarıyla Filistin Devleti Hayfa ve Ashdod limanlarını kullanabilecek.

- Batı Şeria ve Gazze"yi birbirine bağlamak için El Halil-Gazze şehirleri arasında toprak takasına dayalı hızlı tren hattı kurulacak.

Kerry planının ana hatları bunlar.

Bu şartlar altında kurulacak Filistin Devleti egemenlikte değil, temsiliyette bağımsız olacaktır.

Bugüne kadar yapılan görüşmeler ve anlaşmaları not düşmeliyim:

1949 Lozan Konferansı, 1978 Camp David süreci, 1991 Madrid Konferansı, 1993/95 Oslo Süreci, 1991, Hebron Protokolü, 1998 Wye River Memorandumu, 1999 Şarm el-Sheikh Memorandumu 2000 Camp David zirvesi, 2001 Taba Zirvesi, 2003 Yol Haritası, 2005 Hareket serbestisi Anlaşması, 2007 Annapolis Konferansı ve 2008 Ehud Olmert-Mahmud Abbas Görüşmesidir.

İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu bu planın iki maddesine itiraz etmektedir. Bunlar, Doğu Kudüs"ün statüsü ve Ürdün Vadisi"ni ortak güç tarafından kontrolüdür.

Filistinli grupların tümü plana karşı çıkmaktadırlar.

Bu şartlar altında barış sağlanamazsa Kerry planı da daha öncekilerin hizasına yazılacak ve tarihteki yerini alacaktır.

İki devletli egemen bir Filistin Devleti kısa bir zaman diliminde çözüm gibi gözüküyor olabilir.

Filistin-İsrail sorununun çözümü: Müslümanların, Musevilerin ve Hıristiyanların ortak bir geleceği beraber kurmalarından geçer.

10 yıl önce
Kerry planında Filistin devleti egemen olabilecek mi?
Köprü
Yenildiler
Jeopolitik buhran
Ortadoğu’da bölgesel savaşın yeni aşaması
‘1 gün savaşı’…