Mısır darbesi Orta Doğu"yu ayrıştırıyor. Kararlı duruşları etkiliyor. Yıllara dayalı ittifakları sonlandırıyor. Bu durumda en ağır bedeli Mısır halkından sonra şüphesiz Filistin halkı ödeyecek. İsrail saldırıları Filistin halkı için bir bedel ödemek gibi gözükmesine rağmen tam da öyle sayılmaz. İsrail"in Filistin halkına yaptıkları insanlık vicdanında karşılık bulmuş ve davaya küresel meşruiyet kazandırmıştır. Ayrıca İsrail"in saldırgan tavrı her Filistinlinin mücadele azmini kaybetmesini engellemekte ve geri dönüş umudunu diri tutmaktadır. Daha birçok etkileşim sıralayabiliriz.
Mısır darbesi öyle değil. Sırtınızı yaslayabileceğiniz güvenli bir dost önemlidir. Gazze güvenli dostunu kaybetmekle karşı karşıya. Mısır"da yapılan özgür seçimler ve sonuçları en çok Gazzelileri sevindirmişti. Geleceğe dair umutları artırmıştı. 2006"da yapılan ve Hamas"ın kazandığı seçimler İsrail"in baskıları sonucu Batı ve İslam dünyası tarafından meşru görülmedi. İsrail yönetimi halkın iradesiyle seçilmiş milletvekillerini, onların meclis başkanlarını ve bakanlarını tutukladı; dünyadan ses çıkmadı. Tam tersi Filistin halkının iradesi yok sayıldı ve Hamas hükümeti gayrı meşru kabul edildi. Bu karara ilk uyanlar İslam ülkeleriydi.
İşin ilginç yanı ABD eski Devlet Başkanı Jimmy Carter seçimlerde gözlemci olmuştu ve seçim sonrasında yaptığı açıklamada "Batı ve İslam dünyasında birçok seçime katıldım, onlara göre Filistin seçimleri son derece şeffaf ve özgür ortamda yapıldı" demişti.
İslam Dünyası"nda ilk meşruiyeti tanınmamış seçimler Filistin"deki değildi. Cezayir"de İslami Selamet Cephesi (FIS) Haziran 1990 yerel ve Aralık 1991"de genel seçimlerin ilk turunu kazandı. Seçimler iptal edildi ve olağanüstü hale geçildi. FIS"in gençlik kadroları silahlı harekete yöneldiler. Sonuç FIS kapatıldı, Abbas Medeni ve Ali Belhaç gibi siyasi önderleri tutuklandı veya sürgün edildi, 100 binden fazla insanın ölümüne neden olan iç savaş yaşandı.
Aynı tecrübeler İslam dünyasının birçok ülkesinde yaşandı ve yaşanmaya devam ediyor. İslam dünyası totaliter yönetimlerden kurtulmadığı sürece bu durum devam edecek.
Mısır darbesi de bundan azade değil. Hüsnü Mübarek"in devrilmesine izin verenler ve sağlayanlar; aynı şekilde Muhammed Mursi"ye karşı darbe organizasyonunu yapmışlardır. Bugün Mısır iki tercihle karşı karşıyadır ya Cezayirleşme ya Suriyeleşme, ya da seçime giderek ülke bütünlüğünü koruma.
Mısır darbesi en çok Filistin sorununu ve Gazze"yi etkileyecektir. Darbe ile birlikte ordu Sina"ya İsrail"le koordineli operasyonlara başladı. Bu operasyonlarda radikal unsurları desteklediği gerekçesiyle Hamas yetkilileri itham edilmeye başlandı. Muhammed Mursi"ye yönelik suçlamalardan bir tanesi de Gazze ve Hamas ilişkileri olmuştur.
Mısır Ordusu Gazze"nin soluk borusu sayılan Refah sınır kapısını kapattı ve tünellerin büyük bir kısmı tahrip ederek kullanılamaz hale getirildi. Böylece Refah sınır kapısı Mübarek döneminden daha kötü bir duruma geldi. Mursi iktidarına kadar Gazze yarı açık bir cezaeviydi, şimdi kapalı cezaevine döndü ve İsrail"in insafına terk edildi. Şu anda Gazze"ye insani girişler İsrail"in Erez, yardım ve ticari malzemeler de Kerem Şalom kapısından yapılmaktadır. Gazze İsrail"in insafına terk edilmiş oldu. Böylece İsrail"i dizginleyecek güç engellenmiş oldu.
Son bir aydır gözden ırak ABD Dışişleri Bakanı John Kerry"in organizasyonuyla Filistin sorununun çözümü için Filistin-İsrail heyetleri önce Washington"da ardından Kudüs"te bir araya geldiler. Barış görüşmeleri 9 ay sürecek.
Görüşmelerinin temelini İsrail cezaevlerindeki siyasi tutuklulardan bazılarının serbest bırakılması, Kudüs ve Batı Şeria"da- ki yeni yerleşim inşaatlarının durdurulması oluşturuyordu. Buna rağmen İsrail hükümeti Knesset"te yeni yerleşimlerin kurulmasına dair karar çıkarttı.
El Fetih"in dışındaki bütün Filistinli gruplar bu şartlar altında barış görüşmelerine karşı çıkıyorlar.
Barış görüşmelerini en çok etkileyecek grup şüphesiz Hamas"tı. Mısır darbesi ve Körfez ülkelerinin darbe ile ilgili görüşlerinin farklılaşması en çok Hamas"ın pozisyonunu zora sokmuştur.
Hamas sözcüsü Sami Ebu Zuhri yaptığı açıklamada "''Hamas hareketi, daha önce olduğu gibi Mısır"ın iç işleri konusunda taraf olmayacağını; hareket, Gazze"deki herhangi bir grubun, Mısır"ın iç işlerine karışmasını da kabul etmeyeceğini" belirtti. Hamas"ı böylesi tahmili (zoraki) açıklamaya kimler mecbur kıldı?
Filistin lehine baskı yapacak birçok aktör devreden çıkmış gözüküyor.
Mısır darbesi en çok Filistin sorununu etkileyecektir.
