Hemen hemen tüm kurumlar küresel büyüme tahminlerini aşağı yönlü revize etmeye başladı. Tüm dünyada yaşanan son dönemdeki siyasi gelişmelerin ve giderek artan belirsizliğin etkisini her alanda hissetmeye başladık. Ticaret savaşlarının geldiği boyut ve artma potansiyeli de bir yandan riskleri artırıyor diğer yandan da alınan önlemlerin etkilerini azaltıyor.
Uluslararası Para Fonu (IMF), hafta başında Küresel Ekonomik Görünüm Raporu’nu yayınladı. Rapora göre IMF, 2019 ve 2020 yıllarına ilişkin küresel büyüme tahminlerini aşağı yönlü revize etti. Bu bağlamda zaten 2008 Finansal Krizi’nden bu yana en düşük seviyede olan küresel büyüme tahminleri daha da düşmüş oldu.
Ticaret savaşlarının etkisi ile azalan küresel ticaret ve özellikle İngiltere’nin Avrupa Birliği’nden ayrılmasının etkilerine atıf yapılırken, bu alanlardaki olası yanlış politikaların tahminlerin aşağı yönde revize edilmesinde etkili olduğunu görüyoruz. IMF, geçtiğimiz Nisan ayındaki büyüme tahminlerini hem 2019 hem de 2020 için yüzde 0,1 puan indirdi.
Oxford Economics dünyanın pek çok yerinde ofisi olan 250’si ekonomist ve analistlerden oluşan toplam 400 çalışanlı küresel bir yapı. Yaptığı küresel tahminler ve analizler oldukça itibar görüyor. Oxford Economics de 2019 yılı için karamsar bir tablo çiziyor. Onların projeksiyonlarına göre de 2019 büyümesi finansal krizden sonraki en zayıf büyüme olacak. Ancak yayınladıkları son rapora göre; eğer politika yapıcılar gerekli önlemleri alırsa durgunluk riski ortadan kalkabilir. Güçlü Dolar’ın küresel ekonomiye zarar verdiğinin altını çiziyorlar. Dolar’da olası bir zayıflamanın küresel ticarette ve gelişmekte olan ülkelerin bilançolarında pozitif bir hava oluşturabileceğini tahmin ediyorlar.
Son yazımda gelişmiş ülkelerin ekonomilerinin sürdürülebilirliği için merkez bankalarını nasıl sonuna kadar kullandıklarını yazmıştım. Aynı yazıda gelişmekte olan merkez bankalarının mutlaka devreye girmesi gerektiğini ifade etmiştim. Tıpkı benim de belirtiğim gibi hem IMF hem de Oxford, merkez bankalarının daha aktif olması gerektiğini raporlarına yansıtmış durumda. Zira merkez bankalarının uyguladığı politikalar eğer hassas bir şekilde ayarlanamazsa dönem dönem doğrudan durgunluğun ana sebeplerinden birisi haline dönüşebiliyor.
Elbette tüm bunlar geçici çözümler. Esas çözüm küresel ticaretin önündeki engellerin kaldırılması, tarifelerden ve yaptırımlardan vazgeçilmesi. Dünyadaki eşitsizliklerin tarihin en yüksek seviyesine çıkması ve çok taraflı ticaret anlaşmalarının birer birer işlevsiz hale gelmesi riskleri artırıyor. Bunun önüne geçmek için bir savaş alanına dönüştürülen ekonominin refah artırıcı fonksiyonun ön plana alınması gerekiyor.
