Malumunuz bir süreden bu yana en ortodoks ekonomistlerin bile beklentilerinin ötesinde ekonomi politikaları uygulayan bir Merkez Bankası (TCMB) izliyoruz. Öyle ki IMF Türkiye Masası Şefi Donal McGettigan ve IMF Türkiye Kıdemli Daimi Temsilcisi Ben Kelmanson da verdikleri bir demeçle memnuniyetlerini ifade ettiler. Biz de böyle bir süreç içinde geçtiğimiz perşembe günü TCMB Para Politikası Kurulu (PPK) kararını takip ettik. Bir bakalım neler olmuş.
Ekonomistler sadece faiz kararlarını değil aynı zamanda kararın arkasındaki dinamikleri görmek için PPK metnini de satır satır okurlar. Son toplantı metninde önceki metne ilave olarak “Kalıcı fiyat istikrarı ve yüzde 5 hedefine varıncaya kadar, para politikası faizi ile gerçekleşen/beklenen enflasyon arasındaki denge, güçlü dezenflasyonist etkiyi koruyacak şekilde kararlılıkla sürdürülecektir” ifadesi yer alıyor. Yani TCMB önceki toplantıda ifade ettiği “uzun bir müddet” ifadesini daha da güçlendirmiş. Anlaşılan 2021’in ikinci yarısında faiz indirimi beklentisini dillendiren son birkaç kişiyi de susturmak istemişler.
Gelelim “ters dolarizasyon” mevzusuna. TCMB’nin yeni dönemde üzerinde durduğu en önemli konularından birisinin yurtiçi yerleşiklerin mevduatlarını döviz yerine Türk Lirası olarak tutmalarını motive etmek olduğu görülüyor. Banka bunun için de yüksek reel faiz ve aşırı sıkı para politikası uyguluyor. Peki yurtiçi yerleşiklerin yabancı para (YP) mevduatlarındaki son durum ne?
Aşağıdaki grafik yeni ekonomi yönetiminin göreve başlamasından önceki ve sonraki döneme ait yurtiçi yerleşiklerin yabancı para mevduatlarını ve faiz artış kararlarını gösteriyor. TCMB’nin son verilerine göre 149,4 milyar doları gerçek kişilere ait olmak üzere toplam yabancı para mevduatı 235,6 milyar dolara yükselmiş. Maalesef toplam yabancı para mevduatta geçen hafta yaşanan ve bir an “ters dolarizasyon başlıyor” diye heyecan oluşturan 2,1 milyar dolarlık azalma fazlası ile geri alınmış.
21 Ocak 2021’de “Yüksek faiz dolarizasyonu neden çözmüyor?” başlıklı bir yazı yazmış ve Türkiye’deki dolarizasyonu tersine döndürmek için yüksek faizin neden işe yaramayacağını detayları ile anlatmıştım. O yazıdaki son cümlelerim “Türkiye’nin gerçeklerinden kopuk ortodoks ekonomi politikası önermeleri ile dolarizasyon çözülmeyeceği gibi pandeminin ekonomideki etkileri yoğun bir şekilde devam ederken sonuçta elde aşırı yüksek faiz ve krize girmiş bir reel sektör kalabilir. Umarım PPK, bu kez karar alırken bu gerçekliği göz önünde bulundurur.” şeklindeydi. Bir kez daha yinelemiş olalım.
