ABD’de coronavirüs vaka sayısı yaklaşık 700 bin civarında. Hayatını kaybedenlerin sayısıysa 30 bini aşmış bulunuyor. ABD medyasında yer alan haberlere göreyse, Mart ayında “sosyal mesafe” tedbirlerinin yürürlüğe girmesinden bu yana yaklaşık 22 milyon Amerikalı işsizlik başvurusu yapmış. Uzmanlara göre yaz ortasında işsizlik oranı yüzde 30’u bile aşabilir.
Trump’ın ilk başlarda salgını küçümsemesi ve sosyal mesafe uygulamalarına şüpheyle yaklaşması eleştirilmişti. Trump Çin’in salgınla mücadelesini de övmüştü. Etkili bir halk sağlığı sisteminin bulunmaması sebebiyle Amerika salgının pençesinde adeta kıvranıyor ve bu yüzden de Trump siyaseten zor durumda. Salgın sebebiyle Amerikan ekonomisinde yaşanan durgunluk 2020 Kasımı’nda gerçekleşecek olan Başkanlık seçimlerinde Trump’ı zorlayacak.
Trump’ın aniden Çin’le ilgili yumuşak tutumunu değiştirmesi, hem Çin’e ve hem de Dünya Sağlık Örgütü’ne sert suçlamalar yöneltmesinin arka fonunda hiç şüphesiz seçim kaygısı var. Trump’ın sosyal mesafe önlemlerini gevşetmek ve böylece iş hayatını canlandırmak istemesi de kezâ seçim kaygısıyla ilgili. Demokratlar ise önlemlerin erken bir tarihte gevşetilmesinin daha yıkıcı sonuçlara yol açacağını ve ekonomiye daha fazla yük bindireceğini savunuyorlar.
“Fox News” başta olmak üzere Trump yanlısı medyanın sosyal mesafe önlemlerinin Demokrat valilerce ‘aşırı’ şekilde uygulandığına dair bir yayın politikası izlediğiyse gözden kaçmıyor. Amerikan toplumuysa keskin şekilde kutuplaşmış bulunuyor. Ülkede iki farklı kamuoyu var: Mutlak şekilde Trump’a inananlar, mutlak şekilde Trump’a şüpheyle bakanlar.
Trumpçılar 2016 seçimlerinde Trump’a çok az oy farkıyla Başkanlık kazandıran eyaletleri hedef alıyorlar. Bu eyaletler arasında Demokrat valilerce yönetilen Minnesota, Michigan ve Virginia öne çıkıyor. Trump bu valileri eleştiren tweet’ler yayımladı. Sözkonusu eyaletlerde Cumhuriyetçi gruplar “evde kal” uygulamasının gevşetilmesi için protesto gösterileri yapıyorlar. “Fox News” ise göstericileri destekleyen bir yayın yapıyor. Cumhuriyetçi Parti’nin önemli bağışçılarından sanayici “Koch Ailesi”nin finanse ettiği “Amerikalılar için Refah grubu ile muhafazâkâr “Miras Vakfı” da “evde kal” uygulamalarının gevşetilmesini savunuyor.
Trump yanlısı “America First Action” isimli grup ise Demokrat Başkan Adayı Joe Biden’ın Çin’e ‘sempatiyle’ yaklaştığını savunan bir reklam kampanyası hazırladı. Bu grup, 2016 seçimlerinde Trump’a zafer kazandıran Michigan, Wisconsin ve Pennsylvania eyaletlerinde Biden aleyhindeki dijital kampanya için 10 milyon dolar harcayacak imiş. Grubun hazırladığı reklam filminde Biden “Pekin Biden” olarak etiketleniyor. Trump yanlısı propagandanın daha çok “Çin” sebebiyle iş kaybının ve işsizliğin yoğun olduğu eyaletleri hedef aldığı anlaşılıyor.
ABD medyasında Kasım’daki seçimlerde Demokratların Başkan Yardımcısı adaylığı için bir liste dolaşıma girdi. Listede Cumhuriyetçilerin hedefindeki Michigan Valisi Gretchen Whitmer de yer alıyor. Michigan, ABD’de salgın vakalarında dördüncü sırada, ölümlerde ise üçüncü sırada. Bu eyaletten “ABD Kongresi”ne seçilen Cumhuriyetçi vekiller Vali Whitmer’ı ekonominin büyük sektörlerini gereksiz yere kesintiye uğratmak ve “evde kal” uygulamasıyla bölge halkının yaşamını kısıtlamakla suçluyorlar. “Cumhuriyetçi Parti”nin genel başkanı Ronna McDaniel ise Whitmer’ı Michigan’ı bir “polis devletine” dönüştürmekle itham etti.
Fox News’dan Tucker Carlson, Whitmer’ın uygulamaları “akılsız ve otoriter” olarak niteledi. Jeanine Pirro ise “Bizi kiliselerden ve sinagoglardan uzak tutmak istiyorlar. İşe geri dönmediğimizden emin olmak istiyorlar. Amerikan ruhu çok güçlü ve Amerikalılar bunu kabul etmeyecek “ diyordu. Whitmer’ı protesto eden gruplara övgüler yağdıran Pirro, “İnsanlara kiliseye, sinagoga gidemeyeceklerini söyleyemezsiniz” diye konuşuyordu.
Tepkilerden anlaşılacağı üzere ABD’de salgın ve salgınla mücadele ziyadesiyle siyasileşmiş görünüyor. Salgınla mücadeleye ilişkin zıt söylemler ise sıradan Amerikalıların kafasını iyice karıştırıyor. ABD seçimleri yaklaşırken bu kafa karışıklığı salgınla mücadeleyi de etkiliyor tabii.
