Yakın tarihe ait önemli bir sır perdesi aralanıyor. 1980 yılında "25 yıl gizli tutulacaktır" damgası vurularak Türk Tarih Kurumu'na teslim edilen gizli Latife Hanım arşivi şubat ayında kamuoyuna açıklanacak. Atatürk ile Latife arasındaki mektuplar günyüzüne çıkmadan mektupların saklandığı Türk Tarih Kurumu'nun (TTK) Başkanı Prof. Dr. Yusuf Hallaçoğlu tarihi belgeleri ve mektupları Yeni Şafak'a anlattı. Atatürk'ün Latife Hanım'a yazdığı boşanma mektubunun da içinde bulunduğu arşivde tarihi belgeler yer alıyor. Mektuplar aynı zamanda Atatürk'ün annesi Zübeyde Hanım'ın, oğlunun evliliğine bakışını da netleştirecek ifadeleri içeriyor.

Sezer istedi, verilmedi

Hallaçoğlu, mektupların kanuni olarak şubattan önce yayınlanmasının doğru olmadığını belirterek "Mektuplar üzerine sanki resmi tarihi değiştirecekmiş gibi bir ilgi var. Ama temel bilgilerimizi değiştirecek şeyler olmadığını söyleyebilirim" diye konuştu. Latife Hanım arşivine ilginin sadece son günlerde oluşmadığını belirten Hallaçoğlu merakla beklenen belgelerin Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer tarafından da 2 yıl önce istendiğini açıkladı. Yasal süre dolmadan devletin zirvesine bile vermedikleri belgeleri kamuoyuna açıklamalarının mümkün olamayacağını kaydeden Hallaçoğlu şöyle konuştu: "2 yıl önce 'Açacağımız Atatürk Müzesi'ne koyacağız' diyerek Cumhurbaşkanlığı'ndan bir talep geldi. Ancak o zaman da belgelerin yasal olarak TTK'da saklanacağını belirterek talebi kabul etmedik. Mektuplar Ata'nın evladı hüviyetinde olan bu kurumda açılacak ve sergilenmeye devam edecek."

'Kişiye özeldir, açıklanamaz'

Mektupların kanuni sürenin dolduğu Şubat 2005'te günyüzüne çıkacağını söyleyen Hallaçoğlu, "25 yıllık süreyi tamamlamak kanuni yükümlülüğümüz. Ancak süre tamamlanınca mektupları ve belgeleri kimseye teslim etmeyeceğiz. TTK Atatürk'ün evladı bir kurum. Onun çok özel isteğiyle kuruldu ve mektuplar o yüzden bizde. Yani boşanmış eşlerin aşk mektupları çocuklarına emanet. Şubatta belgeler üzerinde tetkik başlayacak ve büyük kısmını basınla paylaşacağız. Ancak bunların tamamını kamuya açmamız gibi bir durum sözkonusu değil. Mektuplar daha sonra da çiftin evladı olan TTK'da kalacak" dedi. Hallaçoğlu çuvallar dolusu belgelerin bazılarında "kişiye özeldir, açıklanamaz" ibaresi bulunduğunu ancak bunları kendisinin incelediğini ve açıklanmasında bir mahzur görmediğini ifade etti.

2,5 yıllık evliliğin öyküsü

Atatürk ile Latife arasındaki mektupların saklandığı TTK'nın başkanı Prof. Dr. Yusuf Hallaçoğlu, 25 yıllık gizlilik süresinin dolmasına çok az kala, merakla beklenen belgeleri anlattı. Kendi incelediği kısımların çok önemli tarihi belgeler olduğunu ifade eden. Prof. Dr. Yusuf Hallaçoğlu Atatürk'ün mektuplarda kullandığı dilden Latife Hanım ile aralarındaki ilişkinin çok farklı olduğunun anlaşıldığını söyledi. Hallaçoğlu, özellikle Atatürk'ün Latife Hanım'a yazdığı boşanma mektubunu incelediğini ve çok etkilendiğini söyledi. Mektupta Atatürk'ün 2,5 yıllık evliliğinin bitmesini eşine izah ettiğini söyleyen Hallaçoğlu "Çuvallar dolusu belge ve mektup var. Ama en çok ses getirecek olanı galiba boşanma mektubu. Çok etkileyici bir şekilde kaleme almış. Kaleminden çok etkilendim. Sanırım boşanma mektubu göz yaşartacak" diye konuştu. Hallaçoğlu arşiv açıldığında Atatürk'ün özel hayatı ile ilgili büyük bir sır perdesinin aydınlanacağını kaydetti. Latife Hanım'ın Atatürk'le ilgili ifadelerinden de çok etkilendiğini belirten Hallaçoğlu şöyle konuştu: "Bugün boşanmış eşlerin açıklamalarına bir bakın bir de Latife Hanım'ın hitabına, tavırlarına bakın. Gazeteciler, aracılar anılarına servet biçtiler, bir röportaj için kapısına yatak serdiler. Latife Hanım bu konuda hep susmayı tercih etti. Burada bütün eşlere bir ders vardır. Ahlaki yönden Latife Hanım büyük bir ders veriyor"

Tabloyla evlenme teklifi

Atatürk İzmir'deki köşkteyken "Latife Hanım bugün odamı siz toplayabilir misiniz?" dedi. Latife Hanım yatak odasına gittiğinde odanın zaten toplanmış olduğunu gördü. Sadece yatağın üzerinde bir yağlı boya tablo vardı. Unutulmuş sanıp duvardaki yerine astı. Atatürk de akşam yemeğinde "Lütfen Latife Hanım odaya gidip o duvara astığınız resmi geri getirin" dedi. Getirince de tablonun arkasını çevirmesini istedi. Latife Hanım bir de baktı ki tablonun arkasına kendisine Atatürk'ün elinden çok zarif bir şekilde kaleme alınmış evlenme teklifi içeren not bırakılmış. Evlendiklerinde Latife Hanım 22 Atatürk 42 yaşındaydı.

25 yıllık süre doldu

Latife Hanım 12 temmuz 1975'de cilt kanserinden vefat etti. 1976 yılının aralık ayında kamu görevlileri huzurunda odasına girildi. Bulunan belgeler Türk Tarih Kurumu'na verildi. Devletin elindeki belgelere 1980'de "25 yıl gizli tutulacaktır" damgası vuruldu. Atatürk'ün Latife Hanım'a yazdığı etkileyici boşanma mektubunun da içinde bulunduğu arşiv Şubat 2005'te kamuoyuna açıklanacak.

YAKUP BULUT / ANKARA

« Geri Dön