Türkiye'nin son olaylarla birlikte Kıbrıs'a yaklaşımını nasıl değerlendiriyorsunuz?

Kıbrıs'ın Türkiye için stratejik önemi var. Yıllar boyunca Kıbrıs'la Türk politikacılarından çok 'derin devlet' ilgilendi. İstihbarat örgütlerinden tutun da askeri çevrelerine kadar Rauf Denktaş'ın gücü de buradan gelir. Denktaş onların temsilcisiydi. Türkiye'de de çok güçlü olan Denktaş, Türkiye'nin Kıbrıs'taki çıkarlarını savundu, temsil etti.

Kıbrıs'taki bugünkü duruma nasıl gelindi?

1963'te Kıbrıs Türkleri devlet organlarından atıldı, Denktaş da bunları çekti. Bütün hedefi Kıbrıs Türkleri'nin içinde olduğu ayrı bir bölge oluşturmaktı. Türkiye'ye düzeni tesis edin mesajları verdi. Mesajı Kıbrıs Cumhuriyeti'ni yeniden tesis edin, olmadı hiçbir zaman. En önemli konu güvenlikti, ekonomiye önem verilmedi. Zamanla daha fazla para akmaya başladı. İnsanlar devletten maaş alır hale getirildi. Az maaşla herkes mücahit oldu. Bilinçli veya bilinçsiz üretkenlik Türkiye tarafından önlendi. 1974'te Rumlar Kıbrıs'ta darbe yapınca Türkiye de müdahale etti ve Kıbrıslı Türkler kuzeyde toplandı. Bu müdahale sonrası kuzeyde bir ganimet ele geçirildi. Arsalar, yeni arabalar, traktörler gibi birçok eşya, haraç mezat satılmaya başlandı. O günlerden kalma arsa dağıtılır.

Bugünlere gelinmesinde Türkiye'nin sorumluluğu var mı?

Türkiye bize dedi ki, 'Üretimi boş verin, mal alıp satın." Türkiye'ye bavul ticareti yaptık. Özal dönemiyle birlikte bankacılık teşvik edildi. Kıbrıs Türkü'ne ayakları üzerinde duran bir yapı hiç öngörülmedi. Bu sorumluluk hem Türkiye'nin hem Kıbrıs yönetiminin.

Kıbrıs yönetiminin tutumu nasıldı?

Denktaş da Eroğlu da memnundu. Türkiye parayı veriyor, Eroğlu dağıtıyordu. Oyları da alıyordu. Türkiye de bazen doğrudan bazen de Denktaş vasıtasıyla müdahale ederek, 'Onu seçin bunu seçmeyin' diyordu.

Türkiye'nin Kıbrıs'taki ağırlığı nedir?

Ekonomik ve siyasal açıdan Kıbrıs Türkiye'nin kontrolündedir. Kıbrıs Türk Güvenlik Kuvvetleri'nin başındaki general Türkiye tarafından atanır, polis, itfaiye ona bağlıdır. Bütün güvenlik güçleri Türkiye'nin emrindedir. Merkez Bankası'nın Başkanı'nı Türkiye atar. Kıbrıs Türk Hava Yolları, Kıbrıs Türk Petrolleri, Kıbrıs Türk Tütün Endüstrisi Kurumu, Kıbrıs Türk Denizcilik Şirketi yönetiminin çoğu Türk'tür. Özel sektör de Türkiye'nindir. Sadece elektrik ve telli telefon kaldı, onun da santralı Türkiye'nindir.

Türkiye'den yapılan yardımlar, hükümetler tarafından nasıl değerlendirildi?

Bütün hükümetler Türkiye versin, ben dağıtayım politikası güttü. Türkiye adadan gitti, yardım yapmıyor diyelim. Kıbrıs Türkü çöker. Ama Türkiye bunu göze alamaz. Çıkarları vardır. Bunun bekçisi de Kıbrıs Türkü'dür, Türk askeri değil.

Sizce, Türkiye ile KKTC hükümeti arasındaki bunalımın nedeni nedir?

Eroğlu'na olan kırgınlıktır. Eroğlu ile Türkiye'nin arası iyiydi. Ancak Denktaş düşmanlığı nedeniyle Cumhurbaşkanlığı'na aday oldu. Vay sen misin olan? Eroğlu'nun seçimlerin ikinci turunda çekilmesinin nedeni Türkiye'nin baskısıdır.

Ortam böyle devam ederse, sizce ne olur?

Kıbrıs meselesi çözülmeden Kıbrıs Türkü'ne ve Türkiye'ye rahat yok. Ve bu böyle devam ettiği sürece sorunlar büyüyerek devam edecek.