Baskı ve dayatmalarıyla toplum hayatında derin izler bırakan 28 Şubat süreci, çok geçmeden kendi jargonunu da üretti. Sürecin oluşturduğu konjonktürel şartlarda sıkça kullanılmaya başlanan birbirinden ilginç sözcükler, 28 Şubat'ın karakterini de ele verir nitelikte. "Derin devlet", "kartel medyası", "postmodern darbe", "toplum mühendisliği", "dayatma", "üst düzey yetkili", "brifing" gibi 28 Şubat sürecinin jargonunu oluşturan sözcükler çok geçmeden gündelik konuşma dilinin de bir parçası haline geldi.

Kelimeler kapıştı

28 Şubat'ın önde gelen muhaliflerinden eski Bakan Hasan Celal Güzel, 28 Şubat sürecinde bu sözcükleri sürekli kullandığını belirterek, "Yabancı kelimeleri kullanmayı sevmemekle beraber 'jakoben', 'sivil itaatsizlik', 'postmodern darbe', gibi kelimeleri sık sık tekrarladım. Onlar da başta irtica kelimesi olmak üzere çok değişik kelimeler üretip ortaya sürdüler" dedi. Yaygın olarak kullanılmaları ve toplumun büyük çoğunluğunun bu sözcüklerin dilinden anlaması 28 Şubat jargonunun yaşanan konjonktürle örtüştüğünün en büyük kanıtı aynı zamanda. Gazeteci-yazar Mehmet Barlas da bunların yapay kelimeler olmadığını ve her birinin karşılığı bulunduğunu kaydediyor.

Hasan Celal Güzel:

Kelimeler mücadelesi yaşandı

Benim 28 Şubat sürecinde 250 civarında konferansım, 400 civarında konuşmam ve beyanatım oldu. Bu konuşmalarda özellikle belirli kelimeleri ve tabirleri devamlı tekrarladım. Mesela, yabancı kelimeleri kullanmayı sevmemekle beraber 'jakoben' kelimesini çok kullandım, 'sivil itaatsizlik', 'postmodern darbe', 'üstü kapalı darbe', 'cunta' gibi kelimeleri sık sık tekrarladım. Bunların hiç biri belki bizler tarafından üretilmiş kelimeler değildi, ama 28 Şubat döneminde ne olup bittiğini halka anlatmak gerekiyordu. Bunu ben özellikle yapmaya çalıştım. Birçok kişi de yapmaya çalıştı. Buna karşılık BÇG çevresi de belirli kelimeleri kullandı. Onlar da başta irtica kelimesi olmak üzere çok değişik kelimeler üretip ortaya sürdüler.

Mehmet Barlas:

Her birinin karşılığı var

Bunlar yapay kelimeler değil, her birinin karşılığı var. Postmodern darbe gibi, mesela postmodern savaş kavramı da var. Klasik darbede ordu, kışladan çıkıp siyasete el koyar. Postmodern darbede ise, ordu kışladan çıkmadan medya ve siyaset gibi güçleri kullanarak siyaseti yönlendirmektedir. 28 Şubat sürecinde BÇG denilen kesim, toplum mühendisliğine soyundu ve Türkiye'nin sosyo-politik gelişmesine müdahale etti. Toplumu elle şekil verilebilen macun gibi şekillendirebileceklerini sandılar. Yine o süreçte medya organlarının, aralarında anlaşarak dağıtım, fiyat, emek konularında tekel oluşturması kartel medyası kavramıyla ifade edilmiştir. Eğer Türkiye hukukun hakim olduğu bir yönetime geçerse, derin devlet kalmaz. Eğer basında dağıtım tekeli ortadan kalkarsa kartel medyası kavramı ortadan kalkar.

Cengiz Çandar:

Sürekli kullanıyoruz

Bunlar sürekli kullandığımız sözcükler. Bunlarla ilgili yüzlerce yazı yazdık. Türkiye bu kavramlarla yaşamaya devam eder mi onu bilemem, inşaallah yaşamaz.