9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'in, Köşk'te bulunduğu süre içinde kimi firmalar lehine hükümet nezdinde "lobi" faaliyeti yürüttüğü ortaya çıktı. İşte "en baba lobici"nin ABD'li kimya devi Cargill'e yaptığı 'babalık.'

ABD firması Cargll'in, Bursa ilinde İznik gölünün kıyısında nişasta fabrikası kurmak istemesi, Bursa Tarım İl Müdürlüğü'nce "Tarım Alanlarının Tarım Dışı Amaçlarla Kullanılmasına Dair Yönetmelik" hükümlerine aykırı bulunarak reddedildi. Ancak bu görüşe rağmen, Tarım Bakanlığı; Yüksek Planlama Kurulu'nun 9 Aralık 1997'de verdiği "yatırımın uygunluğu" kararını dinledi ve girişime "olur" verdi. Ancak bu kez devreye sivil toplum kuruluşları girdi ve açtıkları dava sonucu Bursa 2. İdare Mahkemesi'nden 20 Temmuz 1998'de "yürütmeyi durdurma" kararını çıkarttı.

Önce Bakanlık devreye girdi

Bu kez bayrağı Bayındırlık Bakanlığı aldı ve 14 Ağustos 1998'de 1/25000 ölçekli imar planı değişikliği yaparak "tarım alanı"nı Tarım Sanayi Nişasta Fabrikası alanı olarak belirledi. Ancak bu karar aleyhine, Danıştay 6. Dairesi'ne açılan davada 11 Kasım 1998 günü yine "yürütmeyi durdurma" kararı çıktı.

Verilen bu kararlara rağmen, Cargıll firması fabrika inşaatını sürdürüyordu. Ancak Bursa 2. İdare Mahkemesi, Danıştay'ın aldığı karar uyarınca 12 Ocak 1999 günü ikinci kez "yürütmenin durdurulması" kararı verdi. Danıştay 6. Dairesi de yürütmenin durdurulması kararının "devamını" hükme bağladı.

Demirel el koyuyor

İşte tüm hukuki ve siyasi yolların tükendiği bu aşamada devreye Cumhurbaşkanı Demirel girdi. Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği'nden Başbakanlık'a gönderilen 12 Mart 1999 tarih ve B.01.0.YKB.02-76-316-1089 sayılı yazıda, Cargill firmasının "Cumhurbaşkanlığı makamına müracaat ettiği" belirtilerek, firmanın fabrika için 60 milyon dolar harcadığına değiniliyor ve firmanın, hükümete yönelik "yürütmeyi durdurma davalarına karşı ilgili Bakanlıklar ve valilik müdahale etsin" isteğine aracılık yapıyor:

Seçkinöz'ün mektubu

Dönemin Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri Necdet Seçkinöz imzasıyla gönderilen yazı özetle şöyle: "Yatırımcı; Bursa İdare Mahkemesi'nin aldığı yürütmeyi durdurma kararına muhatap olan Başbakanlık ve Bursa Valiliği'nce süresi içinde itiraz edilmesini, gerek bu davaya; gerekse Bayındırlık ve İskan Bakanlığı aleyhine Danıştay'da açılan davaya, muhatap mercilerin güçlü bir şekilde yasal müdahalelerini yapmalarını, Tarım Alanlarının Tarım Dışı Amaçlarla kullanılmasına ilişkin yönetmeliğin yeni şekli çerçevesinde yeniden izin almak üzere müracaatta bulunmalarına imkan verilmesini dilemektedir. Söz konusu yatırımın önemi ve halen ihmal edilemeyecek bir seviyeye ulaştığı dikkate alınarak, gerçekleştirilmesi konusunda kullanılabilecek yasal ve idari imkanların...takdirini ve gereğini arz ederim."

Hakimler apar topar atandı

Yazının ardından, Bursa 2. İdare Mahkemesi'nin hakimlerinin başka yerlere atanması dikkati çekti. Yatırıma olumlu bakmayan Bursa Valisi Orhan Taşanlar da görevden alındı. Cargill firmasının yatırımının devamı için, zamanın Başbakanlık Müsteşar Yardımcısı Celal Derya ile o dönemde Başbakanlık 1.Hukuk Müşaviri olan Hasan İşgüzar ve Başbakanlık Hukuk müşaviri Gülçin Özbay'ın da çaba gösterdikleri iddia edildi. Cargill firması ise fabrikasını tamamlayacak izinleri bir bir aldı.