312 değişir değişmesine de!

İlginç bir noktaya gelindi. 312. maddenin değişmesini isteyeneler de istemeyenler de "bu işin fazla kurcalanması iyi olmaz" demeye başladılar. Ama biz, "işi kurcalamaya" devam ediyoruz. İki gündür, bu konuda görüşmeler yapan, fikir yürüten; lider, kurmay ve bürokrat düzeyinde birçok isimle görüştüm. Gerçekten bir hareketlilik var. Ankara'da 4 merkezde 312.maddenin değiştirilmesi yönünde hukuki egzersizler yapılıyor. Bir de, bunların tam karşısında bu maddeye dokunulmasına kesinlikle karşı çıkan merkez ya da merkezler var.

Ecevit: 312=Hoca olmaz!

İktidar ortaklarından DYP ve ANAP'ın değişiklik istekleri "şimdilik" kaydıyla da olsa "sahici" kabul edilmelidir. Başbakan Ecevit de bunu açıkca ilan etmiş bulunuyor. Bu konudaki tek kaygısını, önceki gün Kutan'la yaptığı ve 25 dakikada sadece 5 dakika konuştuğu görüşmede dile getirdi. Başbakan, Kutan'a "Erbakan'ı seven de var sevmeyen de. O nedenle, 312 eşittir Erbakan görüntüsü olmasın" dedi. Kutan da, bu kaygıyı giderici sözler sarfetti. Başbakan iyimser ancak, kendisine en yakın ve hükümetin en önemli isimlerinden birisi bana, "Niyet tamam ama, şu anda 312 konusunda ortadaki konuşmalardan başka hiçbir gelişme ve karar yok" dedi. Bu cümlenin bir benzerini, Yılmaz'a yakın bakan ve kurmaylardan da duydum. Buna rağmen ANAP'ta olumlu bir hava esiyor ve değişiklik yönünde bir hazırlık var ama, onlar da bu maddedeki değişikliğin limitini bilmiyorlar. Bu cephede "hele bir değişiklik fikri pekişsin de sonrasına bakarız" havası hakim.

MHP'nin pazarlık kozu

Değişikliğe karşı çıkanların "öncü"sü ve "sözcü"sü durumunda olan MHP'nin tavrı ise belli. Bahçeli'den başlayarak bütün sözcüler herhangi bir yanlış anlaşılmaya imkan tanımayacak kesinlikte 312. maddede değişiklik istemediklerini söylüyorlar. Bu ilanın anlamının; hükümet içinde değişiklik konusunda yapılması muhtemel pazarlıkları yukarıdan başlatmak olduğunu ve konunun MHP için bir koz olarak görüldüğünü söyleyemeye gerek yoktur. Gerçek şu ki, 312'de bir değişiklik olursa da sonucu MHP ile yapılacak pazarlık tayin edecektir. MHP bir yandan da, "312 aynen kalsın ama Erbakan'ı hapisten kurtaracak bir formül bulalım" diyerek neye razı olacağının sinyalini vermektedir. Tam bu noktada DYP'nin MHP'deki isteksizliği kullanarak, "Koalisyon bir metin üzerinde anlaşsın. Biz ondan sonra destek verelim" diyerek işi yokuşa sürebileceğini de hesaba katmak gerekiyor.

Değişiklik ama...

312 maddeden ceza alanlar, hem hapis yatıyor hem de ömür boyu siyasi yasaklı oluyor. Dolayısıyla, bu maddede gerçek bir değişiklikten söz edebilmek için her iki sonucu da ortadan kaldıracak bir düzenleme yapılmak zorundadır. Eğer, bu maddede suç objektif bir şekilde tanımlanırsa bütün 312 mağdurlarının siyasi haklarının iadesi yolu da açılmış olacaktır.

İşte, bu günlerde Ankara'da dönmeye başlayan pazarlık da bu noktada şekilleniyor. Bu madde, ya sadece hapis cezasını önleyecek miktarda değiştirilerek ağızlara bir parmak bal çalınacak; ya da hapis ve siyasi yasak kaldırılarak "gerçekten" değiştirilecek. Açıkca ifade edilmese de eğilimin şu anda birinciden, yani "göstermelik" değişimden yana olduğu görülüyor. "Yolun başı" için bu bile, iyi bir nokta kabul edilebilir.

(Bu yazı Anayasa Mahkemesi'nin kararından önce yazıldı. Kararın, doğrudan olmasa da 312'ye etkileri olacaktır. MK)