Kafkasyalılar, dansın günlük yaşamlarında çok önemli bir yeri olan belki de dünyanın tek halkıdır. Kafkas halkları, düğünlerde, bayramlarda, konuk ağırlamada-uğurlamada, arkadaş toplantılarında, asker uğurlamalarında kısacası yılın bütün günlerinde danslarıyla duygularını dile getirirler. Kadınların bir kuğu kadar zarif ve estetik davranışlar sergilediği danslarda, erkekler gururlu, çevik ve sert figürlerle Kafas erkeğinin hayata bakış açısını özetler. Özgürlüğe tutkun olan Kafkasyalılar'ın danslarında da özgürlük uğruna ödedikleri bedel, sembolik anlatımlarla sık sık dile getirilir.

Kafkas danslarının önemli temsilcilerinden olan efsanevi Vaynak grubunu yıllarca çalıştıran ve grubun savaş yüzünden dağılması üzerine çalışmalarını Türkiye'ye taşıyan Ramzan Amirhanov'la yarın İstanbul'da sahne alacak olan Kafkas Halk Dansları Topluluğu ve Kafkas dansları üzerine konuştuk.

Vaynak dağılınca...

8 yaşından beri dans eden Ramzan Amirhanov, 1969 yılında Çeçenistan'ın profesyonel Devlet Halk Dansları Topluluğu 'Vaynak' ile başladığı sanat yaşamını, aynı ekibin hocalığını yaparak ve değişik projelere imza atarak sürdürdü.

Çeçenler'in efsanevi ekibi Vaynak'la birlikte Latin Amerika'dan Ürdün'e, İtalya'dan Afrika'ya, Macaristan'dan Polonya'ya kadar pekçok ülkede gösterilere katıldı ve katıldığı sayısız otantik halk oyunları yarışmasında ülkesine ödüller kazandırmanın yanısıra, Çeçen kültürünü dünyada tanıttı. Yurtdışında olduğu kadar eski SSCB içinde de büyük bir üne sahip olan Vaynak, ne yazık ki birinci ve ikinci Çeçen-Rus savaşında oyuncularının çoğunu kaybetti. Vaynak'tan arta kalan oyuncularının bir kısmını yanına alarak Türkiye'ye gelen Amirhanov, şu anda Abhazlar'dan Dağıstanlılar'a, Adıgeler'den Osetler'e, Çeçenler'den Türk oyunculara kadar geniş bir yelpazede, bütün Kuzey Kafkas halklarını kapsayan ve karma bir kadrodan oluşan 'Kafkas Halk Dansları Topluluğu'nu çalıştırıyor.

Dans hayatın bir parçası

Türkiye'de bir senedir 'Kafkas Halk Dansları Topluluğu'nu çalıştıran Ramzan Hoca, ekipte yer alan dansçıların performansından oldukça memnun. Konusunu Kafkas mitolojisinden ve Kafkas kültürünün binlerce yıllık birikiminden alan Kafkas danslarının, artık yeni kompozisyonlarla, modern yorumlarla güçlendirilmesine sıcak bakan Ramzan Hoca, özellikle tiatral kompozisyonlar oluşturulabileceğini ve Kafkas danslarına eşlik eden müziklerin teknik açıdan daha da güçlendirilebileceğini düşünüyor.

Amirhanov, konuyla ilgilenenlere önümüzdeki Mayıs ayına kadar tiatral çalışmalar alanında somut adımlar atabileceklerini de müjdeliyor.

Bu da kartalların dansı!

'Sultanların Dansı'nı izlediğini ve çok beğendiğini söyleyen Ramzan Amirhanov, kendisine Kafkas danslarının daha geniş bir kadro ve modern bir yorumla sahnelenmesi için çok sayıda istek ve teklif geldiğini ancak bu konunun tam netleşmediğini söylüyor.

Sponsor sorununun henüz aşılamadığını ve kendilerine destek çıkacak sponsor bulunduğu takdirde uluslararası sanat çevrelerinde ses getirecek projelere imza atabileceklerini belirten Amirhanov, Kafkas halkları ve dans arasındaki ilişkiyi şöyle özetliyor:

"Kafkasyalılar tarihleri boyunca çok kötü şeyler yaşadığı ve çok kötü günler geçirdikleri için hayatın ne kadar değerli olduğunu biliyorlar. Kafkasyalılar, iyi günlerde de kötü günlerde de dans ederek yaşama bağlılıklarını sergilediler. Çok eskiden erkek çocukları savaşa götürülen anneler çocuklarına moral vermek için dans ederdi. Biz dans ederek ayakta kaldık. Hatta Çeçenistan'da şu anda bile bombalanmış evlerin, binaların yıkıntıları arasında dans eden Çeçen çocuklara rastlayabilirsiniz." Tel: 0 212 530 62 55

Vaynak sahnede

Kafkas Halk Dansları Topluluğu, yarın saat 20.00'de Cemal Reşit Rey Konser Salonu'nda ilk gösterisini yapacak. Kafkas Çeçen Kültür Derneği ve Şamil Vakfı'nın organize ettiği gecede sinevizyon gösterisi yapılacak ve Kafkas kültüründen motifler taşıyan bir de sergi açılacak.

Ramzan Paskaev ve İsmail Mushabov gibi Çeçen müziğinin öncülerinin müzikleriyle hareketlendireceği gecede, topluluk, Kafkas halk danslarının tüm karakteristik özelliklerini taşıyan 'selam dansı', 'çeşmebaşı', Çeçen gençlerin maharetlerini sergiledikleri 'gorski', Kafkas kızlarının zarafetini simgeleyen 'bahar dansı', gelin getirmeyi anlatan 'düğün dansı', Asetinlerin zarif figürlerle bezenen halk dansları 'şimt', erkek dansçıların adeta danstaki başarılarını sergiledikleri ve birbirleriyle yarıştıkları 'süvari dansı', Dağıstanlı kızların biraraya geldiklerinde oynamaktan hoşlandıkları sert ve hızlı bir oyun olan 'Dağıstan kız dansı', Kafkas dağlarının en görkemlilerinden biri olan Elbrus dağından adını alan 'elburs dansı' ve Kafkasya'nın değişik bölgelerinde oynanan dansların harmanlandığı 'kafkas karnavalı'nı oynayacak.

Danslarıyla barış ve dostluk mesajı verecek olan dansçılar, gecede Kafkas halklarının savaşçı yönlerini sembolize eden dansları ise sahnelemeyecek.