Yıllar önce Güneydoğu'dan İstanbul'a göçmüş olan Çemşid, uzun yıllar simit fırınında çalışmış, eskicilik yapmış. Tam olarak anlatmasa da, siyasi nedenlerle cezaevinde yatmış. Astım-bronşit hastası olduğu için artık çalışamıyor. Karısı, beş çocuğu, annesi ve kız kardeşi ile birlikte yaşıyor. Karısı ve kızkardeşi de onun gibi bronşit hastası. Çocuklardan dördü okula gidiyor, biri ise henüz beş yaşında. Çocukları bir süre sokakta mendil satmışlar, ama artık bırakmışlar. Yıkık dökük bir binanın ikinci katında oturuyorlar. Bina da ağır nem ve küf kokusu var... Yandaki bina randevuevi olarak işletiliyor ve Çemşid bu durumdan rahatsız...

Çemşit söyle diyor:

- "Ben iş yapamayınca, bebeler mecburen... Anam var doksan yaşında. O da ölüyor. Ben gine öyle. Bir sağlam olan hanım var. O da akciğerden ameliyat oldu. Bebeler kaldı, mecburen sokaklara yolluyoruz. Yani kalkıp da soygunculuk yapmadan, bi adami gasp etmeden... Ben adam da öldürürüm yani çoluk çocuğumun hayatı için. Hiç affetmemem, gözyaşına bakmam..."

Devam ediyor:

- "Yirmi günde eğer, ben bi milyonluk, iki milyonluk, üç milyonluk satış yaptım yaptım. Yapamadım günahim bana olsun. Aha bu kadar borcu girmişiz. Umut Allah'ta ama ben kestim..."

"Her taraf kurudu abi, ben ortalıkta kaldım. Denizin üstüne gidem, deniz kuruyor... Bebemi de bırakmiyler ki selpak satsın..."

- "Bi milyona iki milyona çalışmışız, yirmi nüfusu beslemişiz... Ama çaldın çırptın, faizcilik yaptın, herkesi kandırdın dolandırdın... Devletin parasını yersen zengin olursun yoksa... Devlet şimdi de bize karşı çıkıyo. Adam diyo ki git resmen adam öldür..."

- "Valla, hiç umut yok. Umut Allah'tan kesilmiş. Koskoca trilyon, trilyarları, dolar götürüyo. Valla, Kuran-ı Kerim, PKK'ya katılacağım ben. Oğlumu da götüracağım... Böyle yürümez... Bana iş versin... Bir tezgah versin... Kalkıp da insan gibi çalışalım, insan gibi ekmeğimizi kazanalım..."

Bu satırlar, Necmi Erdoğan'ın Temmuz 2001'de kent yoksulluğu üzerine yaptığı bir araştırmanın görüşmelerinden alındı.

Çemşid gibi kaç milyon var biliyor muyuz? Ya da onların toplumun çoğunluğunu oluşturduğunun farkında mıyız? Kriz sonrası işsizliğin ölümcül aşamayı bile geçtiğini görüyor muyuz?

Bu insanlar buradalar ve şimdi oy kullanacaklar...

Kimilerinin seçmen rasyonel bir şekilde çıkarlarına uygun oy versin arzusu var. Anlaşılan seçmen tam olarak öyle yapacak; çıkarına olmayanlara oy vermeyecek, dahası yarın vaadlerine de oy vermeyecek, bugünü talep edecek ve kendisine benzeyeni, yakın geleni ve imkan sağlayanı seçecek...

Ve yoksulluğun bu garip halleri "siyasetin sıkıntılı halleri"ne dönüşücek...

Gittiği her yerde yemek ve para dağıtan, ucuz ama somut, yani maddi vaadlerde bulunan Cem Uzan'ın Genç Parti'sinin anketlerdeki oy oranına bakın bir kez... "Bu parti iki ayda yüzde 2,5'ten yüzde 8'lere nasıl uzandı" diye sorun. CHP gibi sol olduğunu iddia eden bir partinin yoksul, dışlanmış, mağdur partisi olmaktan iyice uzaklaşıp, kent merkezi partisine nasıl dönüşmesinin sonuçlarını düşünün... İşte o zaman "seçmen-siyaset bağlantı"sının en kıvrak noktalarını keşfedersiniz...

Cemşid'in öyküsü, içinde bulunduğu durumla, beklentileriyle, öfkeleriyle, umut-isyan ilişkisiyle bu ülkenin yoksulluk sosyolojisini adeta resmediyor...

Resmin tamamını görmek için, Necmi Erdoğan'ın editörlüğünü yaptığı "Yoksulluk Halleri"ni okumalarını tavsiye ederiz.

Demokrasi Kitaplığı'ndan yayınlanan, Necmi Erdoğan yanında Aksu Bora, Ahmet Çiğdem, Mustafa Şen, Kemal Can, Ömer Laçiner'in yazı ve araştırmalarından oluşan, ayrıca 400 sayfalık onlarca yoksululuk hikayesi içeren bir kitap bu...

Evet, Türkiye'nin bir yüzü ve muhtemel seçim sonuçları bu kitaptaki bilgilerde ve benzer bilgilerde saklı...

ALİ BAYRAMOĞLU

Künye

Temsilcilikler

ReklamTarifesi

AboneFormu

MesajFormu