T ü r k i y e ' n i n   B i r i k i m i

Y A Z A R L A R
Shakespeare gibi...

William Shakespeare'in (1564-1616) trajedileri 'iktidar' mücadelelerini yansıtır. Bülent Ecevit'in hastalığı, Türkiye'yi, Jül Sezar'dan Kral Lear'e, Richard II'den Hamlet ve Macbeth'e uzanan kanlı-canlı Shakespeare dünyasına çevirme istidadı taşıyor. 1600'lerin ihanetler, hayal kırıklıkları, arkadan bıçaklamalar üzerine kurulu dünyası, 2000'li yılları'sına taşınmış gibi...

Sadece dört milletvekiline hükmü geçtiği günlerinden beri Bülent Ecevit'in yanından ayrılmamış bir isim olan Hüsamettin Özkan, DSP yönetimi tarafından, 'ihanet cephesi' içinde yer almakla suçlanıyor. Suçlayanlar, Bülent ve Rahşan Ecevit çiftiyle ilgili bilgileri gazetelere sızdıranın şu sırada aynı partiden başbakan yardımcılığı koltuğunda oturan Özkan olduğu kanaatindeler. Suçladıkları kişinin suskunluğa bürünmüş olmasından başka bir 'kanıt' yok ellerinde; ancak bu tür iktidar mücadelelerinde, suçlayanların suçlamalarını seslendirmeleri için 'kanıta' sahip olmaları gerekmiyor...

Bugün olanlara bakıp, yaşlı Sezar'ın arkadan bıçaklanmasını, her baktığında vıcık vıcık kanlı gördüğü elini bir türlü pak hale getiremeyen Lady Macbeth'i hatırlamamak mümkün mü?

Büyük eserler de, hiç değilse ilham kaynağı olarak, 'gerçekler' ile örtüşmek zorundadır. William Shakespeare'in Roma ile ilgili trajedilerinde Plutharkos'tan, ilgisi İngiltere tarihine uzandığında çağdaşları Raphael Holinshed ve Edward Hall'un eserlerinden yararlandığı bilinir. Bülent Ecevit'in günümüzde yaşadığı ve yaşattıkları, dünya tarihinde defalarca tekrarlanmış, kimi değerli yazarlar eliyle ölümsüzleştirilmiş bildik olaylardır aslında.

Ayrıntılar önceki olaylara benzediğine göre Ecevit'e olabilecekleri tahmin etmek de hiç zor olmasa gerek. 'Eş' hükmünü geçirir, ama yaptıkları onu sonsuza (daha doğrusu kendi kendini telef edene) kadar takip eder. Baba figürü ona çok yakın kişiler (Hamlet'te kardeşi ve eşi) tarafından yok edildiğinde, ruhu ölene kadar kâtilleri tacizi sürdürür. Trajediler kana doymaz, kana bulaşan da kan tutmasından kurtulamaz...

Macbeth piyesinde, kralın ölümünden sorumlu karı-koca, kendilerine yardımcı olanlar da dahil pek çok kişiyi öldürürler. Kralı öldürerek haksız yere tahtına oturan Macbeth'e, aklından bile geçmezken, "Bir gün kral olacaksın" müjdesini veren üç büyücü, ona, "Macduff'dan sakın" derler ve eklerler: "Ana rahminden olan biri sana zarar veremez; yüzlerce mil uzaktaki Birnam Wood yaşadığın Dunsinane Hill'e erişmeden sonun gelmeyecektir..." Piyesin sonunda, Macduff, arkalarına saklanmak üzere Birnam ormanının ağaçlarını kestirdiği askerleriyle Macbeth'in şatosuna ulaşır. Macbeth, eşinin kendi kendini öldürdüğü haberiyle birlikte Birnam Wood'un şatosu önüne eriştiğini de öğrenir. Kılıç kılıca geldiklerinde, Macduff, kendisinin normal biçimde doğmadığını, ana rahminden sökülerek çıkarıldığını anlatır biraz sonra canını alacağı Macbeth'e...

Shakespeare, bugün bile 'diri' trajedilerini yazarken hüzünle neşenin akrabalığını keşfetmiş ve bir nefes alma ânında bir dizi komedi de kaleme almıştı. Önümüzdeki günlerde, Shakespeare-türü bir trajediyi, ara sıra 'komedi' tadında gelişmeler eşliğinde izlersek, sebebi bu akrabalık yüzündendir. "Komedilerin en acıklısı" olarak bilinen '12. Gece'de, ana karakterler dışında piyes boyunca 'soytarı' diye de anılan Feste adında bir budala da oyunu canlı tutar sözgelimi.

Önceki gün, açılışı, DSP'nin öndegelen üç isminin Hüsamettin Özkan'ı suçlayan konuşmasıyla yapılan traji-komedinin bundan sonraki sahnelerinin, bu alanın gelmiş geçmiş en büyük ustası Shakespeare'in eserlerinden bildiğimiz hesaplaşmalar, can yakmalar, göz oymalarla devam edeceğinden emin olabiliriz. Tıpkı sonunda entrikalar yüzünden elde yönetilecek ülke kalmayan tarihi piyesler gibi, günümüzün siyasi entrikası da, elde sözü edilmeye değer bir parti bırakmayarak bitebilir...

İktidar mücadelesi, 'kahramanlar' değişse bile, her yerde ve her dönemde hemen hemen aynı sonucu verir çünkü...


7 Temmuz 2002
Pazar
 
FEHMİ KORU


Künye
Temsilcilikler
ReklamTarifesi
AboneFormu
MesajFormu

Ana Sayfa | Gündem | Politika | Ekonomi | Dünya
Kültür | Spor | Yazarlar | Televizyon | Hayat | Arşiv
Bilişim
| Aktüel | Dizi | Röportaj | Karikatür
Bu sitede yayınlanan tüm materyalin HER HAKKI MAHFUZDUR. Kaynak gösterilmeden çoğaltılamaz.
© ALL RIGHTS RESERVED