ASLIHAN ALTAY KARATAŞ / ANKARA
Bingöl depreminden sonra okulların depreme dayanıklılığını ölçmek için harekete geçen Milli Eğitim Bakanlığı, kaynak yetersizliği nedeniyle 42 bin okuldan ancak bin 797'sine deprem testi yapabildi. Okullardan sadece 162'si depreme karşı güçlendirildi. Türkiye'deki tüm okulların deprem testinden geçirilmesi için 1 katrilyon liraya ihtiyaç duyulduğu öğrenildi.

Bingöl depreminde en ağır hasarı Çeltiksuyu Yatılı İlköğretim Bölge Okulu görünce, Milli Eğitim Bakanı Hüseyin Çelik, tüm okulların depreme dayanıklılığının ölçülmesi amacıyla bir genelge yayımladı. Ancak Bakan Çelik'in imzasıyla Mayıs 2003'te yayımlanan genelgeden bugüne kadar geçen sürede, 42 bin okuldan sadece bin 797'si deprem güvenlik testinden geçirildi.

Okul başına 25 milyar

Deprem güvenlik testi okul başına ortalama 25 milyar liraya malolurken, ödenek yetersizliği bütün okullara test yapılmasına engel oldu. Depreme karşı dayanıklılığı ölçülemeyen 40 bin 203 okula da test yapılabilmesi için yaklaşık 1 katrilyon liraya ihtiyaç duyuluyor. Buna karşılık Milli Eğitim Bakanlığı'nın 2004 yılı bütçesinde yatırım harcamalarına 1 katrilyon 244 trilyon 150 milyar lira ayrıldı. Yani okulların sadece depreme karşı dayanıklılığını ölçmek için bile yatırım ödeneğinin neredeyse tamamını harcamak gerekiyor.

Milli Eğitim Bakanlığı, deprem testi için ödenek bulamayınca ne kadar sayıda okulun depreme dayanıksız olduğu da belirlenemedi. Test yapılan bin 797 okuldan 555'i depreme dayanıksız çıkarken, içlerinden sadece 162'si depreme karşı güçlendirilebildi. Bakanlıktan edinilen bilgiye göre, bir okul binasını depreme dayanıklı hale getirmenin faturası ise 450 milyar lira.

Çelik, 3 saat imza attı

Bakanlığın hazırladığı bütçe hedefleri arasında ise taşımalı eğitim giderlerinin azaltılması, yatılı bölge okulları ile pansiyonlu bölge okullarının sayısının artırılması yer aldı. Bakan Çelik, önceki gün Yükseköğretim Kurulu ve üniversitelerin bütçelerini onaylamak için 3 saat boyunca imza attı. Yükseköğretim Yasa Taslağı nedeniyle YÖK ve rektörlerin eleştiri yağmuruna uğrayan Çelik, 53 devlet üniversitesi ile YÖK'ün bütçelerini onayladı.

Eğitime yatırım payı düştü

Bütçe hazırlıklarını tamamlayan Milli Eğitim Bakanlığı'na 2004 yılı genel bütçesinden ayrılan pay da kesinleşti. Bakanlığın toplam bütçesi 12 katrilyon 803 trilyon 250 milyar lira olarak tespit edilirken, yatırımlar için 1 katrilyon 244 trilyon 150 milyar lira ayrıldı. Oysa 2003 yılı bütçesinde eğitim yatırımlarının payı 1 katrilyon 479 trilyon liraydı. 1999 yılından bugüne genel bütçeden eğitime ayrılan pay sürekli olarak düşüyor. 1999'da Milli Eğitim Bakanlığı genel bütçeden yüzde 11,58 oranında pay alırken, bu oran 2003'te yüzde 6,9'a indi.