ÖZGÜR AKBAŞ/ ANKARA
Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (EPDK) Başkanı Yusuf Günay, enerji sektörünü yeniden düzenleyen "devrim" niteliğindeki kararları Yeni Şafak'a açıkladı. 1 Ocak 2005 tarihini enerji sektörü için "milat" olarak değerlendiren Günay, "Bu tarihten sonra çok şey değişecek" dedi.

Akaryakıt ürünlerinde şu anda otomatik bir fiyatlandırma sisteminin bulunduğunu, petrol borsasına göre alt üst sınırlar belirlenerek artı eksi 3 puan arttırımlar ya da azaltmalar yapılarak akaryakıt fiyatı belirlendiğini söyleyen Yusuf Günay şöyle konuştu, "Bu sistem 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren kalkacak. Artık petrol piyasasında fiyatları devlet kendisi belirlemeyecek. Ne kurum ne de bakanlık akaryakıt fiyatlandırma sistemine karışmayacak. Kurum, ancak olağanüstü durumlarda, bayilerin rekabet ortamını bozması durumunda müdahele edebilecek."

'Vatandaş kazançlı çıkacak'

Bu tarihten sonra akaryakıt fiyatlarındaki kar marjlarını belirleme yetkisinin dağıtım şirketlerine devredileceğini de söyleyen EPDK Başkanı Günay, ortaya çıkacak rekabet ortamından vatandaşın kazançlı çıkacağını anlattı. Günay şunları söyledi: "Bu şu demek, hangi marka daha ucuza daha kaliteli akaryakıt verirse o bu durumdan kazançlı çıkacak. Bundan en çok vatandaş yararlanacak. Bu rekabetin akaryakıt fiyatlarında büyük ucuzluğa yol açacağına inanıyorum. Bu sistem çağdaş işletmecilik anlayışını getirecek piyasada daha çok yer kapmak isteyen bayilerde kar marjlarını aşağıya çekerek fiyatlarda indirim yapacaklar. Dünyada daha ucuz olan akaryakıt ürünü Türkiye'de bu sayede ucuzlacak."

Akaryakıttaki 2 milyar dolarlık vergi kaybı önlenecek

EPDK Başkanı Günay, Türkiye'nin en büyük vergi kaybının petrol sektöründe yaşandığını belirterek, vergi kaybının Hazine'ye faturasının yıllık yaklaşık 2 milyar dolar civarında olduğunu söyledi. Kaçak akaryakıtı önlemek için önemli bir proje geliştirdiklerini kaydeden Günay, "Ulusal Marker" sistemini 1 Ocak 2005 tarihi ile birlikte hayata geçireceklerini söyledi. Bu sistemle 5 rafineride ve 15 gümrük kapısında sıkı denetim yapacaklarını belirtirken, şöyle devam etti: "Türkiye'de 5 rafineride ve akaryakıt girişi yapılan 15 gümrükte marker (işaretleme) denilen, akaryakıtın niteliğini bozmayan kimyasal madde akaryakıt içine dahil edilecek. Böylece Türkiye sınırları içinde kaçak ve standart dışı akaryakıt kullanımı sona erecek. Daha sonra da EPDK ve bağımsız denetçiler Türkiye'nin her yerinde rutin olarak ve ihbarlar üzerine denetleme yapacak. Sık aralıklarla Tankerler, bayiler, akaryakıt dağıtımı yapan firmaların tümü denetlenecek."

Marker eklemeyenlere ceza

Akaryakıtın işaretlenmesi için "marker" denilen kimyasal maddeyi eklemeyen akaryakıt bayilerinin cezalandırılacağını açıklayan Günay, "Bayiler ayağını denk alsın" diyerek uyardı. Günay 'marker' eklemeyen firma ya da bayinin lisansı iptal edilerek artık faliyetten men edileceğini, kaçak mala el konulacağını, trilyonlara varan ceza kesileceğini söyledi. Firmaların ayrıca EPDK'dan aldığı lisans da iptal edilecek."

12 bin akaryakıt bayiliği lisansı verilecek

EPDK Başkanı Günay, eylül ayından itibaren faaliyetlerini gösteren 12 bin akaryakıt bayisinin lisans almak için kendilerine müraacat etmeleri gerektiğini söyledi. 21 Aralık tarihine kadar lisans almayan bayilerin 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren akaryakıt satma imkanının bulunmadığını kaydeden Günay, bayilere şu çağrıyı yaptı:

"21 Aralık 2004 tarihine kadar süreleri var. Bu süre zarfı içinde EPDK'dan lisans almaları şart. Bir bayinin lisans alabilmesi için de belediyeden gayrisıhhi müessese ruhsatı alması gerekiyor. Ancak ne yazık ki piyasadaki bayilerin yüzde 40'ına yakında bu şartların olmadığını görüyoruz."