Ekonomide sağlanan istikrar, Türkiye'den dış ülkelere sermaye kaçışını durma noktasına getirdi. Kriz döneminde 1.5 milyar dolarlar seviyesine çıkan Türkiye'den başka ülkelere kaçan sermaye tutarı, 2004 yılının ilk altı ayında 87 milyon dolara kadar geriledi.

Ekonomik krizler, Anadolu sermayesine yönelik baskılar ve bürokratik engeller yıllardır milyarlarca dolarlık Türk sermayesinin yurtdışına kaçmasına neden oldu. Hazine Müsteşarlığı'nın verilerine göre, 1999 yılında yurtdışında, 91 firma toplam 671 milyon 802 bin dolarlık yatırım yaptı.

Sermayeyi istikrar tuttu

Türk firmalarının yurtdışında yaptığı yatırımlar, 2000 ve 2001 yıllarında edata patladı. Verilere göre, 2000 yılında yurtdışına kaçan sermaye tutarı 1 milyar 187 milyon dolara ulaştı. Ekonomik krizin meydana geldiği 2001 yılında ise yurtdışına kaçan Türk sermayesi rekor kırdı. Kriz yılında Türk sermayesinin yurtdışında yaptığı doğrudan yatarım tutarı 1 milyar 458 milyon dolara ulaştı.

Türk sermayesinin kaçışı, 2002 yılından itibaren düşmeye başladı. 2001 yılında 1.5 milyar dolara yükselen, yurtdışına kaçan Türk sermayesinin tutarı, 2002 yılında 499 milyon dolara geriledi. Ekonomik istikarın sağlandığı 2003 yılında ise yurtdışına çıkan Türk sermayesi tutarı 398 milyon dolara geriledi. 2004 yılında ise yurtdışına kaçan sermaye tutarı gerilemeye devam etti.

Yılın ilk altı aylık rakamlarına göre, 2004 yılında yurtdışında yapılan doğrudan yatırımların tutarı sadece 87 milyon 396 bin dolar olarak gerçekleşti. Yılın ilk altı ayında yurtdışında yatırım yapan Türk firma sayısı sadece 13'te kaldı. Hazine yetkilileri, yılın geri kalanında da, ilk altı ayda yapılan yatırım tutarı kadar bir yatırımın gerçekleşmesini bekliyor. Yetkililer, 2004 yılında yurtdışında yapılan yatırım tutarının 150 milyon dolarlar seviyesinde olacağını belirterek, sözkonusu yatırımlarından da önceki yıllarda yapılan sözleşmelerden kaynaklandığını bildirdiler.

Teşvik 20 bin istihdam getirdi

Öte yandan, hükümetin geliri bin 500 doların altındaki illere getirdiği yatırım teşviği büyük ilgi gördü. Toplam 36 ilde uygulanan teşvik yasası, 2004 yılı başında yürürlüğe girdi.

Eylül ayı itibariyle yasadan yararlanmak için toplam 411 yeni yatırım başvurusu yapıldı. 411 yatırımın toplam yatırım tutarı ise 1.5 katrilyon liraya ulaştı. Teşvikten yararlanan 411 yatırımda ttoplam 20 bin 424 yeni personel istihdam edilecek. Yatırım sıralamasında ise Osmaniye başı çekti. Osmaniye'yi, Sivas, Malatya ve Uşak izledi.

HÜSEYİN ÖZAY / ANKARA

« Geri Dön