Daha önceki yazılarımda Kamu İhale Kurumuna yapılan itirazların sözleşme bağıtlanmasını durdurduğunu belirtmiştim. Ancak, bir kısım idare ve isteklilerin ilettiği sorulardan konunun tam olarak anlaşılamadığı, açıklığa kavuşması gereken hususların olduğu görülmektedir.

Konuyla ilgili en çok sorulan hususların başında, Kamu İhale Kurumunca "itirazen şikayet" incelemesi yapılmayan ve "iddiaların incelemesi" şeklinde gerçekleşen mevzuata aykırılık iddiaları esnasında, Yasada belirtilen sürelerin dolması halinde idarelerce sözleşme bağıtlanmasının mümkün olup olmadığı hususu gelmektedir. İstekliler, herhangi bir "itirazen şikayetin" olmadığı, ancak başkanlık bildirimi yada süresinde başvuru olmayan hallerde Kurul tarafından iddia incelemesine geçilen durumlarda, idarelerin kendilerini sözleşmeye davet ettiklerini, noter sözleşmesi gereken hallerde oldukça yüklü noter masrafının ortaya çıktığını, sözleşme bağıtladıktan sonra Kurulun ihaleyi iptal etmesi halinde zarar gördüklerini, şayet sözleşme bağıtlamazlar ise bu defa idarelerin geçici teminatlarını irat kaydederek firmalarını yasakladıklarını bu nedenle, bu gibi hallerde sözleşme bağıtlanabilmesi halinin açıklığa kavuşması gerektiğini ifade etmektedirler.

İhalelere Karşı Yapılacak İdari Başvurulara Ait Yönetmeliğin 34. maddesinde; "İdare, şikayet üzerine verdiği nihai kararları en geç 7 gün içinde bütün adaylar ve isteklilere bildirir. Son bildirim tarihini izleyen günden itibaren 15 gün içinde Kuruma itiraz edilmemişse, kararının gerektirdiği eylem ve işlemleri yerine getirir.

Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulunulması halinde;

a) Kurul tarafından ihale sürecinin durdurulmasına karar verilir ise; ihale sürecinin durdurulmasına karar verildiği tarihten itibaren idarece bütün ihale işlemleri durdurulur.

b) Kurul tarafından ihale sürecinin durdurulmamasına karar verilir ise; Kurumca başvuru sonuçlandırılıp nihai karar bildirilinceye kadar, idareler sözleşme imzalanması dışındaki ihale işlemlerinin gereğini yerine getirir, ancak sözleşme imzalayamaz." denilmiştir. Yönetmeliğin 34 üncü ve diğer maddelerinde bu konuda açık bir düzenleme yoktur. İddia incelemeleri esnasında sözleşmenin bağıtlanması konusu bu güne kadar Kurul tarafından incelenmiş ve karara bağlanmış bir konu değildir. Bu nedenle ancak yorum yoluyla bir neticeye ulaşmak mümkündür.

Söz konusu hüküm, Kuruma yapılan itirazen şikayet incelemesi üzerine alınacak ihale sürecinin durdurulmasına dair kararı ve bu kararın ihaleye devam açısından etkilerini düzenlemektedir. Düzenleme ile; itirazen şikayet üzerine Kamu ihale Kurulu ihale sürecinin durdurulması kararı vermiş ise idareler kararın verildiği andan itibaren ihale işlemleri hangi safhada ise o safhada işlemleri durduracak, ihale ile ilgili hiçbir işlem tesis edemeyecektir. Şayet sürecin durdurulmasına gerek olmadığına karar verilmiş ise idareler işlem yürütmeye devam edecekler ancak,ihale kararı vermiş olsalar dahi Yasada koşulları belirlenmiş olan "ivedilik ve kamu yararı" hali dışında sözleşme bağıtlayamayacaklardır.

Düzenlemede esas olan öncelikle ortada bir "itirazen şikayetin" olmasıdır. Çünkü itirazen şikayet niteliği taşımayan inceleme türlerinde ihale sürecini durdurmak mümkün değildir. İtirazen şikayet niteliğinde olmayan, dolayısıyla süreçle ilgili karar alınmayacak bir durumda sözleşme ile ilgili de aynı paralelde hareket edilmesi gerekmektedir. Bu durumda, sürecin hukuken durdurulamayacağı bir incelemede sözleşme bağıtlanmasının da engellenemeyeceği yorumuna ulaşmak mümkündür. Kaldı ki; itirazen şikayet incelemesi Yasanın ön gördüğü esaslı inceleme yoludur. İddia incelemesi ise tali bir inceleme yöntemidir. Bu nedenle ortada bir hak kaybı ve usulüne uygun bir başvuru olmadığından Kurul tarafından Yasada açıkça belirtilen karar türlerinden iptal veya düzeltici işlem kararları da verilememektedir.

Yasa, genel olarak Kurulun kendiliğinden harekete geçmesini yada ihbar üzerine Yasada belirtilen esaslı sonuçları doğurucu işlem yapmasını ön görmemektedir. Bu durumun istisnası mevzuata aykırılık iddialarının incelenmesi halidir. Bu istisnai halde alınacak kararlarda esas kararlardan farklıdır. Bu durumda itirazen şikayet hali için genel bir düzenlemenin istisnai hal için de ön görülmesi hukuk mantığına ve Yasa koyucunun iradesine açıkça aykırı olacaktır. Sonuç olarak kanaatimce her hangi bir usulüne uygun itirazen şikayetin söz konusu olmadığı hallarde, idareler yasada belirtilen 15 günlük süreyi bekledikten sonra sözleşme bağıtlayabilirler.

BİLAL KARACA

Künye

Temsilcilikler

Abone Formu

Mesaj Formu

Online İlan