MURAT PALAVAR/İSTANBUL
Türkiye'de aylardır tartışılan ve bir kez ertelenen ve bugün yapılacak olan "İmparatorluğun Çöküş Döneminde Osmanlı Ermenileri: Bilimsel Sorumluluk ve Demokrasi Sorunları" başlıklı konferans İstanbul 4. İdare Mahkemesi tarafından durduruldu.

Mahkeme yürütmeyi durdurma kararını, Hukukçular Birliği'nin İdare Mahkemesi'ne yaptığı başvuru üzerine aldı. Hukukçular Birliği üyelerinden Avukat Mustafa Öskurt, Avukat Kemal Kerinçsiz, Avukat Namık Nas, Avukat Cengiz Biran, Avukat Zekeriya Şerbetçioğlu ve Avukat Mehmet Akif Tanrıöver tarafından İstanbul 4. İdare Mahkemesi'ne yapılan başvuruda, toplantının kamu yararına olmadığı, konuşmacıların, sözde Ermeni soykırımının varlığını kabul eden ve tek yanlı olarak bu suçu işleyecek kişilerden oluştuğu ileri sürüldü. Başvuruda, "Bu durumun toplumda infiale sebebiyet vereceğinden, davalı Boğaziçi, Sabancı ve Bilgi üniversitelerinin 'bilim yuvası' olma özelliğine ters düşen amaca, konuya ve sebebe aykırı olduğundan, toplantının iptaline karar verilmmesi" istendi.

Gerekçe: Farklı görüş yok

Mahkeme heyeti tarafından 2'ye karşı 3 oyla alınan 2005/2282 esas sayılı 'yürütmenin durdurulması' kararında şu ifadeye yer verildi: "Toplantının görünüşü, ifade edeceği herkesin katılımına açık olarak düzenlenip düzenlenmediği, farklı görüş sahiplerinin katılımına imkan tanınmadığı, değişik görüş sahiplerinin davet edilmediği, konuşmacıların hangi kriterleri göz önüne alacağının belli olmadığı görülmüştür. Bu yüzden yürütmenin durdurulmasına karar verildi."

Suç duyurusunda da bulunacağız

Mahkemeye iptal başvurusunu yapanlardan Avukat Mustafa Özkurt, başvuruyu neden yaptıklarını, Yeni Şafak'a şöyle anlattı: "Toplantıyı düzenleyenler, sözde Ermeni soykırımı iddialarının arkasında olan kişilerdir. Adalet Bakanı Cemil Çiçek dahi, 'Bizi arkadan hançerliyorlar' ifadesini kullanmıştı. Bu çok yerinde bir ifadedir. Türkiye'de yaşayan hiç kimseye faydası olmayacak, bilimsellikten uzak bir toplantı idi. Hatta arkasından biz, Boğaziçi Sabancı ve Bilgi Üniversitesi yöneticileri hakkında da TC Hükümeti aleyhine faaliyet suçundan suç duyurusunda bulunacağız."

 Tasvip etmiyorum
Başbakan Erdoğan "Daha ne konuşulacağı belli olmayan bir düşünce platformunu engellemenin demokrasi ile bağdaştığına inanmıyorum" dedi. Başbakan Tayyip Erdoğan, Ermeni konferansının durdurulmasını tasvip etmediğini söyledi. Açılışına katıldığı Özel Akay Hastanesi'nden ayrılırken, gazetecilerin sorularını cevaplayan Erdoğan, konuyla ilgili şu değerlendirmeyi yaptı: "Demokratik bir ülkede düşüncenin, fikrin açıklanacağı bir organizasyonda bu şekilde bir kararın alınmasını doğrusu tasvip etmem mümkün değil. Siz bir düşünceyi beğenmeyebilirsiniz, ama önüne gelip de bu şekildeki bir engelleme ile giremezsiniz. Kaldı ki daha yapılmamış olan, ne konuşulacağı belli olmayan böyle bir düşünce platformunu engellemenin, ben demokrasiyle, özgürlüklerle, çağdaşlıkla bağdaşır olduğuna inanmıyorum."

Çiçek: Yorum yok

Daha önce konferansa sert tepki göstererek iptal edilmesinde etkili olan Adalet Bakanı Cemil Çiçek ise "Yüce yargının aldığı bir karar konusunda yorum yapmak doğru olmaz" dedi.

ALİ SALİ/ANKARA

 Kendimize zarar verdik
Bakan Gül, durdurma kararına New York'tan sert tepki gösterdi. Dışişleri Bakanı Abdullah Gül, "Ermeni Konferansı"nın durdurulmasına tepki gösterdi. Bakan Gül, ''Kendi kendimize zarar vermekte üstümüze yok'' dedi. Sözkonusu mahkeme kararıyla ilgili gazeteciler tarafından kendisine yöneltilen bir soruya cevap veren Bakan Gül, ''Kendi kendisine bu kadar zarar veren bir millet az bulunur. 3 Ekim'e giderken içerden ve dışardan bu işi engellemek için çalışanlar son gayretlerini gösteriyorlar. Bunlara yenileri de eklenirse benim için sürpriz olmaz. Kendi kendimize zarar vermekte üstümüze yok'' şeklinde konuştu.

NEW YORK

 Konferans bitmiştir
'Ermeni Konferansı'nın yürütmesinin durdurulması istemiyle mahkemeye başvuranlar arasında yer alan Hukukçular Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Avukat Kemal Kerinçsiz, "Bu toplantı artık bitmiştir, yeniden yapılması mümkün değildir" dedi. Mahkemenin 30 günlük süre zarfında davalı üniversitelerden savunma beklediğini de dile getiren Kerinçsiz, ana kararın daha sonra alınacağını bildirdi.

 Boğaziçi: Yasal haklarımızı arayacağız
Konferansı düzenleyen Sabancı, Boğaziçi ve Bilgi Üniversitesi'nin rektörleri mahkeme kararını değerlerdirmek için acilen toplandı. Boğaziçi ve Sabancı Üniversitesi rektörleri yaptıkları değerlendirmenin ardından ortak açıklama yaparak, durdurma kararına uyacaklarını ancak tüm yasal haklarını kullanacaklarını belirtti. Açıklamayı yapan Boğaziçi Üniversitesi Rektörü Rektörü Prof. Dr. Ayşe Soysal "İstanbul 4. İdare Mahkemesi'nin, 23-25 Eylül 2005 tarihleri arasında Bilgi, Boğaziçi ve Sabancı üniversitelerinin desteğiyle Boğaziçi Üniversitesi'nde yapılması öngörülen 'İmparatorluğun Çöküş Döneminde Osmanlı Ermenileri' başlıklı konferans hakkında 19.09.2005 tarih ve 2005/2282 sayılı yürütmeyi durdurma kararı, Boğaziçi Üniversitesi Rektörlüğü'ne bugün saat 17.30'da ulaşmıştır. İdare Mahkemesi'nin yürütmeyi durdurma kararına uymak zorunda olduğumuzu, ancak bilimsel özgürlük ve üniversite özerkliğinin korunması için tüm yasal haklarımızı kullanacağımızı kamuoyuna saygılarımızla duyururuz.''

 Emekli subaylar: Milli bir zafer
Toplantının yapılacağı gün, 3 yüz emekli subayla vapur tutup Dolmabahçe'ye gelip temsili Atatürk selamlaması yaptıktan sonra Taksim'de yürüyüş ve Boğaziçi Üniversitesi'ndeki toplantıyı basma planı yapan Emekli Subaylar Derneği'nin (TESUD) Genel Başkanı Emekli Tümgeneral Rıza Küçükoğlu, iptal kararını, 'milli zafer' olarak değerlendirdi. Küçükoğlu, "Ulusal bir dava karşısındaki ulusal sivil toplum kuruluşları olarak, ülkemizi savunmayı başardık" dedi. Küçükoğlu, siyasilerden Türk ulusunun ulusal davalarına cesaretle sahip çıkmalarını istedi.

 AB: Kışkırtma var
AB Komisyonu, ''Ermeni Konferansı''nın mahkeme tarafından yürütmesinin durdurulmasının ''bir kışkırtma olarak göründüğünü'' bildirdi. Açıklamada, ''AB Komisyonu Türk toplumunun geçmişini özgürce tartışmaya yönelik bu yeni girişimin yapılamamasından üzüntü duymaktadır. Yasal gerekçelerinin eksikliği ve konferansın hemen öncesinde gelen bu haber yine bir kışkırtma olarak görünmektedir'' denildi.

 Katılımcılar koruma istemişti
Boğaziçi Üniversitesi'nde bugün yapılması planlanan ancak mahkeme kararı ile iptal edilen Ermeni Konferansına, katilacak konuşmacılar dün can güvenliğinin sağlanması amacıyla koruma talep etmişlerdi. Ferhat Kentel, Yektan Türkyılmaz ve Hasan Bülent Kahraman gibi isimlerin de bulunduğu akademisyen ve aydınlar, Cumhurbaşkanı Sezer, Başbakan Erdoğan, bakanlar ve İstanbul Valiliği ile üniversite rektörlüğüne koruma talebini içeren dilekçe verdiler. Dilekçede, "Türkiye'de son zamanlarda ortaya çıkan ve azınlık sorunu bağlamında düşünce ve ifade hürriyetini tehdit eden gelişmelerden dolayı duyduğumuz derin kaygıyı dile getirmek istiyoruz" diyen aydırlar, yazar Orhan Pamuk'a açılan dava, geçen yıl hazırladığı "Azınlık Raporu" nedeniyle Prof. Dr. Baskın Oran ile yazılarına karşı gazeteci Hrant Dink için başlatılan hukuki süreçleri hatırlattılar.

Dilekçeyi imzalayan katılımcılar

Koruma talebi ile dilekçeyi imzalayan katılımcılar arasında Visiting Professor of History University'den Taner Akçam, Graduate Center'den Arman Artuç, Secretary Swedish Union of Authors'tan Hakan Brevinger, Sabanci University'den Ayşe Kadıoğlu ile Kader Konuk ve Burçak Keskin yer aldı.

İSTANBUL

 CHP'li Özyürek: Karar şık olmadı
Boğaziçi Üniversitesi'nde yapılması Ermeni konferansının iptal edilmesine CHP Genel Başkanı Mustafa Özyürek tepki gösterdi. Üniversitedeki bir toplantının mahkeme kararıyla durdurulmasının şık olmadığını söyleyen Özyürek şöyle konuştu: "Üniversitede düzenlenen bir konferansın mahkeme kararıyla durdurulması doğru olmamıştır. Üniversiteler özerk kurumlardır. Ne kadar tasvip etmesek te bilimsel bir toplantının, mahkeme kararıyla durdurulması şık değildir. Tabi gönül isterdi ki bu konferansta her türlü fikir çatışsın. Ama bu olmadı diye konferansı mehkeme kararıyla durdurmak olmaz. Üniversite'nin bilimselliğine, özerkliğine gölge düşürür"

ANKARA

 Kılıç'tan Pamuk'a suç duyurusu
Gazeteci-yazar Altemur Kılıç, İsviçreli bir gazeteciye Ermeni tehciri konusunda yaptığı açıklamadan dolayı hakkında "Türklüğü alenen aşağılama" suçundan üç yıla kadar hapis cezası istemiyle dava açılan yazar Orhan Pamuk'un, "terör örgütüne yardımcı olmak" ve "bölücülüğü teşvik etmek" suçlarından da cezalandırılması istemiyle savcılığa suç duyurusunda bulundu. Kılıç, Şişli Cumhuriyet Savcılığı'na verdiği suç duyurusu dilekçesinde, "Orhan Pamuk hakkında Türklüğe hakaretin yanısıra PKK/Kongra-Gel terör örgütüne yardımcı olmak ve bölücülüğü teşvik etmek suçlarından da dava açılması gerekir. Çünkü PKK terör örgütü ve bölücüler, bu iddiaları kanlı eylemlerinde gerekçe ve mazeret olarak kullanmaktadırlar" dedi. Dilekçesinde, Pamuk hakkında bu suçlardan dolayı da dava açılmasını isteyen Kılıç, ayrıca açılan davaya müdahil olarak kabul edilmek istediğini de bildirdi.

İSTANBUL (A.A)