İran cumhurbaşkanlığı seçimlerinde ikinci tura kalarak sürpriz yapan Mahmud Ahmedi Necad, dün yapılan cumhurbaşkanlığı seçiminin ikinci turunun galibi oldu. Ülke Seçim Merkezi'nin açıklamasına göre, eski Tahran Belediye Başkanı muhafazakar aday Mahmud Ahmedinecad, kullanılan oyların yüzde 61,6'sını alarak seçimi önde tamamladı. Katılımın yaklaşık yüzde 60 olduğu seçimin sonuçlarının, İçişleri Bakanlığı tarafından açıklandıktan sonra Anayasayı Koruyucular Konseyi (AKK) tarafından onaylanması gerekiyor. İran televizyonu haber kanalının seçim merkezi verilerine dayanarak bildirdiğine göre, yurtiçinde ve yurtdışında toplam 27 milyon 959 bin 254 oy kullanıldı.

Oyların 17 milyon 248 bin 782'sini Ahmedinecad, 10 milyon 43 bin 489'unu da ılımlı muhafazakar aday Ali Ekber Haşimi Rafsancani aldı. 666 bin 983 oy geçersiz sayıldı. Bu verilere göre, Ahmedinecad'ın oy oranı yüzde 61,6, Rafsancani'in oy oranı ise yüzde 35,9 oldu. Geçersiz sayılan oyların oranı ise yüzde 2,4 olarak saptandı. Bu arada, yurtdışında yaşayan İranlıların kullandığı toplam 76 bin 246 oydan 43 bin 489'unu Rafsancani alırken, seçimin galibi Ahmedinecad'a 30 bin 473 oy çıktı. Rafsancani'nin yardımcılarından biri, Reuters'a yaptığı açıklamada, "Bu iş bitti. Kaybettiğimizi kabul ediyoruz" dedi. İran'da cumhurbaşkanlığı seçimi sonucunun Anayasayı Koruyucular Konseyi'nce de onaylanması gerekiyor.

Ülkede güvenlik ön plana çıktı

İran'ın nükleer teknolojiye sahip olma hakkının bulunduğu görüşüne sahip olan Ahmedi Necad, bu konuda uluslararası baskılara boyun eğmemek gerektiğini belirtiyor. Diğer adaylar, ABD ile ilişkileri geliştirmek istediklerini belirtirken, Ahmedi Necad bu ülkeyle ilişkilerin İran'ın problemlerinin çözümünde anahtar bir öneme sahip olmadığını dile getiriyor. Uzmanlar, Ahmedi Necad'ın galibiyetinin İran'ı, uygulamaya çalıştığı sosyal reformlardan da uzaklaştıracağı iddiasında. Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin 17 hazirandaki ilk turunda seçimlere katılım yüzde 63 oranında gerçekleşmişti. İlk turda Rafsancani yüzde 21, Ahmedi Necad ise yüzde 19,5 oranında oy almıştı. Dünkü seçimle 1979 İran İslam Devrimi'nden sonra cumhurbaşkanı ilk kez ikinci turda seçilmiş oldu. Daha önce cumhurbaşkanlığı için yapılan sekiz seçim, birinci turda sonuçlanmıştı.

Seçimlerin favorisi gösterilen ancak seçilemeyen Rafsancani ise, aday olduktan sonra muhafazakar çizgisini geri plana itmeye özen gösterdi. İran'ın Batı ile ilişkilerini kurmaya çalışan lider, sık sık tavır değiştiren 'kurt siyasetçi' olarak biliniyor. İran'da 1989-1997 arasında cumhurbaşkanlığı yapan 70 yaşındaki ılımlı muhafazakar Rafsancani, muhafazakarların cumhurbaşkanlığını almasını önleyebilecek en güçlü kişi olarak görülüyordu.

ABD sonucu beğenmedi!

ABD Dışişleri Bakanlığı, İran'da cumhurbaşkanlığı seçimini aşırı muhafazakar Mahmud Ahmedinejad'ın kazanmasını, "İran, bölgede özgürlük ve bağımsızlığa doğru gidilen yoldan çıktı" şeklinde yorumladı. İran'da yapılan seçimin sonucu için "kusurlu" diyen ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Joanne Moore, yaptığı açıklamada, "Seçim sonucu: İran, bölgenin geri kalanında yaşanan gelişmelerin, Afganistan ve Lübnan'da görülen özgürlük ve bağımsızlık akımlarının dışında kaldığı şeklindeki görüşümüzün doğruluğunu teyid etti. Bu seçim kusurludur; çünkü 93'ü kadın olmak üzere binin üzerinde aday, seçilmemişlerin vetosuyla seçime katılamadı. Rejimi, eylemleri ile değerlendireceğiz. İran'ın nasıl bir yol izleyeceği hakkında endişeliyiz; halkının yasal isteklerine veya daha geniş uluslararası toplumun endişelerine hitap edeceği konusunda emin değiliz" dedi. ABD'nin, İran halkının kendi geleceği hakkında kararlar alma ve geleceğini tayin etme hakkına inandığını belirten Moore, "İran halkı özgür olmak isterse, yanında oluruz" dedi.

Kutlamalar yasaklandı

IRNA'nın haberine göre, dini lider Ali Hamaney, şiddet eylemleri meydana gelmemesi amacıyla, sokaklarda zafer kutlamaları yapılmasını yasakladı. Hamaney, ''Nedeni her ne olursa olsun insanları sokağa inmeye çağırmak ülkenin çıkarlarına aykırıdır'' dedi. Bu arada, Ahmedi Necad'ın yakın çevresinden olan Ekber Civanfekr, ''adalet ve dönüşüm hükümeti döneminin'' başlayacağını belirtti. Civanfekr, AFP'ye yaptığı açıklamada, ''Ahmedinecad'ın zaferinden memnunuz, önümüzdeki 4 yıl içinde sözlerini tutacağını ve insanları mutlu kılacak bir dönüşüm ve adalet hükümeti kuracağını ümit ediyoruz. Bu halkın seçimidir, bu seçimi memnuniyetle karşılıyoruz. Allah, başarmamız için bize yardım etti'' dedi.

Bu arada ABD'deki rejim muhalifi İranlılar, Ahmedi Necad'ın elde ettiği zaferden, ''mücadele ettikleri İslam cumhuriyetinin devrilmesini hızlandıracağı'' gerekçesiyle memnun olduklarını açıkladı. Laik bir siyasi grup olan Marzepur Gohar'dan Rozbe Ferhanipur, ''Bu sonuç, İslam cumhuriyeti muhalifleri için çok iyi bir şey'' dedi. Ferhanipur, Necad'ın, rejime karşı ''devrim'' yolundaki yürüyüşlerinde muhaliflerin önündeki yolu ''kısalttığını'' öne sürerek, ''Ahmedi Necad'ın İslam cumhuriyetinin son devlet başkanı olacağını ümit ediyorum'' ifadesini kullandı.

Fakir halkın dostu 'Merdamyar' Ahmedi

Tahran yakınlarındaki Germsar'da 1956'da bir nalbantın oğlu olarak doğan Ahmedinecad, Tahran Teknoloji Üniversitesi'nde de öğretim görevlisiydi. Ayrıca burada ulaşım ve trafik konusunda doktora yaptı. İnternet sayfasına bakılırsa 1979'da Amerikan elçiliğini basan öğrenci sendikasının kurucuları arasında yer aldı, kısa süre sonra da Devrim Muhafızları'na katıldı. Bu dönemde Irak'ta gizli operasyonlara katıldığı belirtiliyor. 49 yaşındaki siyasetçi, ikinci nesil devrimciler olarak tanımlanan ve kendilerine Abadgeran yani Kalkınmacı adını veren genç siyasetçilerce destekleniyor. Bu kesim İran meclisinde de güçlü. 2003 yılında Tahran belediye başkanı seçilinceye kadar pek fazla tanınmayan Ahmedi Necad, dini lider Ali Hamaney'e bağlı yeni nesil muhafazakar siyasetçilerin başında geliyor. Eski Devrim Muhafızları Ordusu üyesi 49 yaşındaki Ahmedi Necad, sade giyimi ve gösterişsiz tarzıyla tanınıyor. Tahran Belediye Başkanı olduğunda, devrim muhafızlarının eski üyelerinden olan Ahmedi Necad, kendisinden önceki ılımlıların getirdiği pek çok reformu uygulamadan kaldırmıştı. Batı tarzı fast-food restoranları kapatıldı, belediye çalışanlarından uzun kollu gömlekler giymelerini ve uzun sakallar bırakmalarını istedi. Necad popülist eğilimleri de olan bir kişi olarak niteleniyor. İnternet sayfasının adı Merdamyar yani halkın dostu. Sade bir hayat sürmesi ve yolsuzlukla mücadele kampanyaları düzenlemesiyle fakir halktan destek buluyordu.