FATMA DURMUŞ / İSTANBUL
Maraş Yöresel Donduma'nın İstanbul Temsilcisi Hüseyin Sarı, İstanbul'da "Maraş dondurması" adı altında satılan dondurmaların yüzde 70'inin sahte olduğunu söyledi. "Merdiven altı" diye tabir edilen dükkanların arka tarafında steril olmayan koşullarda üretilen dondurmaların insan sağlığını tehdit ettiğini söyleyen Sarı, Esenler'de yedikleri dondurmadan hastanelik olan 27 kişiyi örnek gösterdi.

Sahtekar dondurmacıların, 'Satış izin ve üretim Belgesi' olarak dondurma külahı için alınan belgeyi gösterdiklerini ifade eden Hüseyin sarı, dondurma külahı için üretim izni alanların, belgedeki "külah" yazısını tipexle sildiklerini ve böylece ortaya "Dondurma İzni" şeklinde bir belgeyi ortaya çıkardıklarını belirterek, bunlara karşı etkili mücadele edilmesi gerektiğini fade etti.

Kontrol edilmiyorlar

Hüseyin Sarı, "Gerçek dondurma olup Maraş'tan gelen Tarım Bakanlığı onaylı dondurmaların ancak yüzde 30'u Maraş'tan gelmedir ve gerçekten onaylıdır. Gittiğimiz tüm satış noktalarında perakendeci bize 'Ben arka tarafta kendim imal ediyorum zaten, üstelik 2 milyona mal oluyor. Sen ise bana 5 milyona satıyorsun' diyor. Bu merdivenaltı dondurmalara karşı herhangi bir kontrol yok" dedi. Tarım Bakanlığı'ndan yetkililere, "Ben Maraş'ta 1 trilyon masraf yaparak dondurma tesisi kurdum, Tarım Bakanlığı'ndan üretim izni aldım. İstanbul'a dondurma satamıyorum gittiğim her noktada kontrolsüz ucuz dondurma ile karşılaşıyorum" dediğini aktaran Sarı, yetkililerin kendisine yeterli kontrol elemanına sahip olmadıklarını söylediğini aktardı.

Dondurmalar mikroplu

Gittiği yerlerde karşılaştığı manzaraları da anlatan Sarı, "Dükkanın arkasına perde çekmiş orada tozun, pisin içerisinde dondurma üretiyor. Geçen Esenler'de 27 kişi zehirlendi. Zehirlenme sütle alakalı. Süt en çabuk bozulan gıdadır. Süt bozulunca adam onu başka bir ürüne karıştırıyor dondurmanın içine katıyor" dedi. Sarı, sağlıklı tesislerde üretilen gerçek dondurmanın maaliyeti yüksek olduğu için perakendecinin bundan kaçtığını söyledi. Maraş'taki Mydo Tesisleri'nde ürettikleri dondurmanın günlük olarak bakanlık tarafından tahlil edildiğini ifade eden Sarı, sahtecilerin ise dondurmayı uygun şartlarda bile saklamadığını ve çocuklara mikroplu dondurma sattıklarını söyledi.

Bu dondurma taklit edilemez

Bugün dünyada adı dondurma ile yanyana anılan iki şehir var: Biri İtalya'nın Roma şehri, diğeri ise Türkiye'nin Kahramanmaraş şehri. Maraş'ı kuşatan efsanevi Ahir Dağı'nın eşsiz flora ve faunası, bu dondurmayı benzersiz kılan temel etmenlerden. Maraş dondurması yapılırken orkide köklerinden toplanan salep yumruları önce ipe dizilerek kurutuluyor. Sütle kaynatılan yumrular bir kez daha kurutuluyor. Bu işlem bir kere daha tekrarlanıp kurutulan salep öğütülmeye hazır hale geldiğinde sert ve badem büyüklüğünde oluyor. Süt şekerle karıştırılıp belirli bir ısıda kaynatılıyor. Karışımın hangi kıvamda olmasına karar vermek, mayalanması için ne kadar beklemek gerektiği, belli bir kıvama gelinceye kadar kazanlarda dövülmesi gibi ustalık gerektiren çok önemli ayrıntılar. Bu ayrıntıları bilmek için Maraş'da doğup dondurma üreten bir ailenin üyesi olmak gerekiyor. Çünkü bu ayrıntılar Maraşlılar tarafından 'aile sırrı' olarak değerlendiriliyor.