Kazanacak bir stratejiyi uygulamak için biraz şanslı olmak gerekliyse de, Dave Francis'e göre, en talihli insanların bile şu altı şartı yerine getirmeleri gerekiyor:

1. İnsanların enerjilerini strateji çizmeye güvenle verip, fark meydana getirebilmeleri için gerekli örgütsel destek.

2. Karmaşık bir görevi başarılabilir kılmak için stratejik bir çerçeve.

3. Birçok insanın girdi ve fikirlerini bütünleştirecek etkin bir takım olma süreci.

4. Takım üyelerinin sürece katkıda bulunabilmeleri için iyi geliştirilmiş stratejik beceriler.

5. Stratejik tartışmalara geçerli ham madde sağlayacak kapsamlı bir veri tabanı.

6. Kolay ele geçmez, fakat hayatî önemdeki insan faktörünü temin için gerekli yaratıcılık, sezgi ve 'dargeçit duygusu'.

Rekabetçi bir strateji çizme projesinin başlıca adımları neler olabilir? Francis 10-adımlık bir proje sunuyor:

1. Adım: Sanayi senaryolarının araştırılması. Sizinkine benzer firmaların karşı karşıya olduğu fırsat ve tehditler değerlendirilir.

2. Adım: Piyasa dinamiklerinin değerlendirilmesi. Müşteri gruplanmaları tanımlanır.

3. Adım: Yapısal kârlılığın değerlendirilmesi. 'Para kazanabilir miyiz?' sorusuna cevap verilir.

4. Adım: Rakiplerin tahlil edilmesi. Düşmanınızı tanımaya yardım eder.

5. Adım: Dışsal algıların (görüş ve kanaatlerin) toplanması. Varsayımlarınızın doğruluğu/gerçekçiliği sınanır.

6. Adım: Değerlere vuzuh kazandırılması. İnandığınız hususlara açıklık getirilir.

7. Adım: Fikir üretilmesi. Yapabileceğiniz her şey araştırılır.

8. Adım: Stratejik seçeneklerin geliştirilmesi. Alternatif geleceklere açıklık getirilir.

9. Adım: Rekabetçi stratejinin tanımlanması. Üstünlük kazanma yolundaki formülünüz tesbit edilir.

10. Adım: Stratejinin sistemli biçimde uygulanması. Stratejik örgütsel gelişme planınız ayrıntılı biçimde belirlenir.

Bütün bunlardan sonra en can alıcı soru geliyor: Strateji takımınızın bu adımları atabileceğinden nasıl emin olabilirsiniz? Takım üyeleri nasıl seçildi? Geçmişte beraber veya ayrı ayrı neler yaptılar? Takımda açık ve sorgulayıcı bir hava var mı? Takım üyeleri 'stareji' kavramının farkını biliyorlar mı, yoksa biraraya gelmelerinin sebebinin 'operasyonal' bir tahlil olduğunu mu sanıyorlar?

Strateji takımı nasıl etkin olabilir?

Dave Francis şu anahtar veçheleri sıralıyor:

Strateji takımı nasıl oluşturulur?

Başarılı bir strateji takımının doğal lideri genel müdürdür. Fonksiyonları bakımından anahtar durumunda olan bölüm müdürleriyle, bilgi ve tecrübesi sebebiyle veya tahlil yapma yeteneği yüzünden seçilen beş-on arası kişi takımın diğer elemanlarını oluşturur. Liderin genel müdür olması elbette şart değildir; fakat her halükârda bütün takım üyeleri üzerinde saygı uyandıran bir kişilik (ve galiba rütbe) sahibi olması gerekir. İnsanlar alt kademeden liderlerin etrafında kenetlenmeye gelmezler pek. Gerekiyorsa bir veya iki alt-takım da kurulabilir. Bunlar, ana strateji takımına lojistik destek sağlar, birtakım detay çalışmaları sürdürürler.

Strateji geliştirmede "takım havası" çok önemlidir. Olumlu havanın başlıca dört özelliği şunlardır:

Sağlıklı bir hava takım üyelerini birbirlerinin fikirlerini coşkuyla paylaşmaya, bilgi, fikir ve varsayımları titizlikle araştırmaya yöneltir. İyi takımlar, her bir üyenin davranışına biçim veren bir gayr-ı resmî kurallar kümesi geliştirirler. Bu 'normlar' çoğu zaman dile getirilmezler, fakat bunların olumlu vasıf taşıması hayatî önemdedir. Takım normları açıklığı, enerjik davranmayı, itimat, sahihlik, entellektüel kudret ve yaratıcılığı özendirici olmalıdır.

Projenin başarıyla sürdürülmesi yüksek dereceden bir liderlik yeteneği gerektirir. Rekabetçi strateji bürokratik bir alıştırma değildir. Sürecin kendisi sonuç kadar önemlidir. İşin aslı nitelikli tartışmadır. Çatışma, yarışma ve yenme.. karşı çıkılması değil, geliştirilmesi gereken kaynaklardır. Süreç ateşli ve canlı tutulmalıdır. Takım lideri yaratıcılığı, gerçekçiliği, dikkatlilik ve meydan okumayı besleyici bir ortam meydana getirebilmelidir. Rekabetçi strateji istişarî (consultative) olmakla beraber, demokratik değildir. Yanlış beklentilere fırsat tanınmamalıdır. Strateji geliştirme delege edilebilecek bir görev değildir; genel müdür her zaman doğrudan sorumludur.

Geri dön

Yazdır

Yukarı