Ana Sayfa
Gündem
Politika
Ekonomi
Dünya
Aktüel
Spor
Yazarlar
Televizyon
Sağlık
Bugünkü Yeni Şafak
657'liler Ailesi
Bilişim
Çalışanın Sesi
Diziler
Düşünce Gündemi
İzdüşüm
Kültür-Sanat
Nar-ı Beyza
Okur Sözcüsü
Röportaj
Sinema
Yemek
Zamanda Yolculuk
Bize Yazın
Abone Formu
Temsilcilikler
Reklam
Künye
Arşiv

Yeni Şafak'ta Ara

	Akif EMRE aemre@yenisafak.com.tr

Geçtiğimiz hafta sonu hayatını kaybeden Kosova Arnavutlarının lideri İbrahim Rugova'nın ardından zaten siyasi belirsizlik içindeki bölge yeni bir tartışmanın eşiğinde: liderlik boşluğunu kim dolduracak? Kosova'nın geleceği ve liderlik sorununun nasıl aşılacağını cevabı perşembe günü yapılacak cenaze töreninde yatıyor. Rugova'nın hayatı Kosova Arnavutları açısından bir sembol olarak kabul edilecekse onun mücadelesi, siyasi tercihleri, kültürel yönelimleri de bu küçük Balkan ülkesinin geleceği hakkında yeterince ipuçları verecek mahiyette. Perşembe günü yapılacak cenaze törenini bir gösterge olarak okuyacak olursak Rugova'nın şahsında Arnavutların ait oldukları kimlikleriyle onlara nasıl bir geleceğin empoze edilmek istendiğini rahatlıkla okuyabiliriz. Rugova'nın siyasi danışmanı Salih Cakaya onun Hristiyan dini usullerine göre kaldırılmasını isterken, partisi Müslümanların tepkisini çekeceği kaygısıyla İslami usullere göre kaldırılmasını istiyor. Yani Rugova'nın cenazesi üzerinden Arnavut liderliği içinde bir din/kültür mücadelesi yürütülüyor. Açıkça Hristiyanlığa geçtiğini açıklayan danışman Kosova'nın bu karizmatik liderinin Hristiyan usullere göre kaldırılmasını istemesinde bir yönüyle haklı; Çünkü Rugova hayattayken değişik vesilelerle Hristiyanlığa geçtiğini açıklamıştı. Hristiyan Sırplara karşı mücadele veren, kitle katliamına tâbi tutulan Müslüman Arnavutların bağımsızlık mücadelesinde siyasi olarak öncülük yapan en önemli ismin, aynı zamanda devlet başkanlığını yürüten birinin din değiştirmesinin Kosova için kişisel dini tercih olmayı aşan anlamı var.

Gerçi Rugova'nın Hristiyanlığa geçtiği siyasi nedenlerle çok açık biçimde bizzat kendisi tarafından Arnavutlara aksettirilmiş değil. Ancak onun liderlik basamaklarına yükselişi, siyasi tercihleri, siyasal destekleri göz önüne alındığında bu tercihinin Kosova'daki Müslüman Arnavutlara yönelik yabancı müdahalelerin ne yönde ve hangi amaçları devşirmek üzere sağlanmış olduğunu anlamamıza yardım edecektir.

Müslüman bir ailede doğan Rugova Paris'te Sorbon Üniversitesi'nde felsefe eğitimi aldı. 1980'lerden itibaren Yugoslavya'da özellikle Müslüman Arnavutlara yönelik baskılar sürerken sürdürdüğü muhalefetle dikkatleri çekti. Özellikle 1989 yılında Kosova Yazarlar Sendikası Başkanlığı'na seçildikten sonra ismi duyulmaya başladı.

Bağımsız entelektüel bir figür olarak dünyanın dikkatini Kosova sorununa çekmeye çalıştı. Bu dönemde Müslüman asıllı olmakla birlikte ateist olduğunu açıklamaktan çekinmemesi, pasif muhalefet tarzı "Balkanların Gandisi" olmasını sağladı!

Sırp yönetimine karşı Kosova Kurtuluş Ordusu'nun silahlı direniş yolunu seçtiği ortamda entelektüel görünümü ve uzlaşmacı tutumuyla Batılı ülkelere yakınlaştı. Bu dönemde özellikle Avrupa adına devreye giren İtalyan etkisinin sadece diplomatik bir ilişkiyle sınırlı olmadığını Rugova'nın hayatındaki dönüşümden izlemek mümkün. 1999'da çatışmaların yoğunlaştığı, Arnavutların toplu halde sürüldüğü, kitlesel ölümlerin ortaya çıktığı bir dönemde Belgrat televizyonuna Milosoviç'le birlikte çıkarak barışçı çözüm önermesiyle herkesi şaşırtmıştı. Oysa bu girişimin ardında Avrupa siyasetinin yönlendirmesinin olduğunu gelişmeleri takip edenlerce biliniyor. Nitekim kritik dönemde tepki çekmesine rağmen demokratik ortamda karizması daha da parla/tıl/dı ve devlet başkanlığına seçildi.

Daha önce ateist olduğunu açıklayan Rugova gizlice Papa'nın elini öperek Katolikliği seçtiği yönünde Arnavutlar arasında yaygın bir kanaat oluştu. Nitekim İtalyan Corriere de Lasera gazetesine yaptığı bir açıklamada Hristiyan kültürüne ait olduğunu açıkça beyan etmişti.

Tüm bunların üstüne Rugova'nın cenazesi Arnavut Müslümanların geleceğinde hangi kimliğin belirleyici olacağını göstermesi açısından önemlidir. Zira Kosova Arnavutları, yürütülmekte olan yoğun misyoner faaliyetleri ile bağımsızlık arasında doğrudan ilişki kuran bir siyasi proje ile karşı karşıya. Nobel ödüllü Aziz Terasa'yı adeta milli ve dini figür haline getiren projenin siyasi temsili İbrahim Rugova'da somutlaşmıştır.

Bir cenaze bazen çok şey anlatır.

Geri dön

Yazdır

Yukarı