Ana Sayfa
Gündem
Politika
Ekonomi
Dünya
Aktüel
Spor
Yazarlar
Televizyon
Sağlık
Bugünkü Yeni Şafak
657'liler Ailesi
Bilişim
Çalışanın Sesi
Diziler
Düşünce Gündemi
İzdüşüm
Kültür-Sanat
Nar-ı Beyza
Okur Sözcüsü
Röportaj
Sinema
Yemek
Zamanda Yolculuk
Bize Yazın
Abone Formu
Temsilcilikler
Reklam
Künye
Arşiv

Yeni Şafak'ta Ara

	Dücane CÜNDİOĞLU dcundioglu@yenisafak.com.tr

Okumanın insanı yalnızlaştırdığı, buna mukabil dinlemenin ise insanları bir araya getirdiği söylenir. Sohbet'in bizim kültürümüzde ne denli kaynaştırıcı bir olgu olduğu dikkate alınırsa, millet olarak 'okumak' hususundaki isteksizliğimize karşın, niçin konuşmaya (=karşılıklı konmaya) daha düşkün olduğumuz, sanırım böylelikle daha iyi anlaşılır.

Batılıların okumaya çok düşkün oldukları söylenir; hatta misal sadedinde otobüste ve metroda bile insanların çokluk kitap okudukları aktarılır.

Doğru, Batılılar ne yazık ki metroda bile kitap okuyorlar.

Evet, ne yazık ki metroda bile okuyorlar.

Peki niçin okuyorlar?

Bilgilenmek için mi? Elbette hayır! Yalnız oldukları için... Sohbet edecek, konuşacak kimse bulamadıkları için...

Az sayılmayacak süreler içinde, hem Berlin, hem Paris metrosunda şahsen gözlemde bulunmak imkânı buldum. Eğer kişisel gözlemlerime itibar edecek olursanız, kitap okuyanların önemli bir kısmını, orta yaşlı veya orta yaşın üstündeki insanların, bilhassa kadınların teşkil ettiğini söyleyebilirim.

Yorgun, yalnız ve yaşlı yüzler... Konuşacak bir çift söze, hatta biraz olsun lâflamaya dahi hasret gözler...

Belki 'yalnız' sözcüğünü kullanmamam gerekirdi, zira onlar sadece yalnız değiller, aslında kelimenin tam anlamıyla tek başınalar... Batı'nın o ünlü bireyciliğinin kurbanları, hakikaten tek başınalar.... Darren Aronofsky'nin "Requiem for a Dream" filminde tasvir edildiği kadar tek başınalar....

Hadi niçin okuduklarını bir kenara bırakalım, düşünmek gerekmez mi acaba bu insanlar ne okuyorlar?

Sıkıcı (!) felsefe kitapları okuyacak değiller ya, pekâlâ cep kitapları, ucuz piyasa romanları ve magazin dergileri... Bilgilenmek için değil, eğlenmek için, dinlenmek için, kendilerini eve atana değin ne kadar mümkünse o kadar meşgul etmek için...

Evlerinde kitap okumuyorlar, onun yerine tv seyrediyorlar... Sonra, ertesi sabah metroya bindiklerinde bıraktıkları yerden tekrar okumaya devam ediyorlar...

Bizse okumuyoruz, konuşuyoruz... Boş konuşuyoruz, dolu konuşuyoruz ama her halukârda konuşuyoruz. Ne iyi ki konuşuyoruz. Konuştuğumuz kadar da dinliyoruz, dinlemek zorunda kalıyoruz.

Hatırlanacak olursa, evlerimize televizyon girdiğinde ilk şikayetimiz, bu aptal kutusundan dolayı misafirlerimizle iki çift laf etmekten mahrum kaldığımız üzerineydi. Şimdi çocuklarımızın bilgisayarlar tarafından esir alındıklarını görünce, onlar adına da biz şikayet eder olduk. Ne gariptir ki çocuklar da bilgisayarlarını, onlara bilgi saydırmak amacıyla değil, chat yapmak için kullanıyorlar.

Konuşmak ve dinlemek, insanları birbirine yaklaştırır. Sohbet gönlün gıdasıdır, gönülleri birbirine yakınlaştırır.

"Dervişlerin sohbetinden Muhammed'in kokusu gelir" der büyüklerimiz. Pek tabii ki boşa yapılan konuşmalardan, boşuna yapılan konuşmalardan değil, ehlinin konuşmalarından, dervişlerin konuşmalarından; hak için, hakikat için yapılan konuşmalardan...

Hep söylenir ya, biz de bir kez daha hatırlatalım: Kur'an'ın ilk emri dahi OKU!

Lâkin biraz düşünmeli değil mi, nasıl bir okuma çağrısıdır bu?

Yalnız olan'ın, terki terkedip kendisine okunanı bundan böyle başkalarına okuması için yapılan bir çağrı! İnzivadan çıkması, insanların arasına karışıp artık insanlara okuması için yapılan bir çağrı!

Söz değerliydi... Değerli olan, değerli olanın sözüydü. Dostun sözüydü. Okumanın hakkı verilmeliydi; her şeyden evvel okuyana kulak verilmeliydi...

Şimdilerde sohbet ehlini bulmak zor; sohbete salih kimseler bulmak da en az ehlini bulmak kadar zor. Çünkü dost bulmak zor. (Dostluk ve sohbet... Birbirinden ayrılması mümkün olmayan iki sözcük... Hemen hatırlayalım: Efendimizin (s.a) dostlarına 'sahabî' (çoğ. ashab, sahabe) denir; yani sohbet ehli...)

Sohbette dostu bulmalı; dostu sohbet aracılığıyla bulmalı...

Dosttan da, sohbetten de önce dostun da, sohbetin de bulunacağı o mukaddes beldede bulunmalı...

Ah İstanbul...

Geri dön

Yazdır

Yukarı