Türkiye bürokratik devlet yapısı yüzünden elindeki zenginliklerden ürün, hizmet ve bilgi üretme yolunda istenen seviyede yararlanamıyor. Üretim güçsüzlüğü, bir yandan bürokratik yapıyı kemikleştirirken, diğer yandan da yönetimde yetkilerin merkezde toplanmasına yol açıyor. Giderek hantallaşan devlet örgütünde, şekilcilikle birlikte kırtasiyecilik, devlet çarkını durduracak bir yapı kazandı. Demokratik mekanızmanın iyi işletilmediği ülkelerde, bürokratik yapı kolaylıkla dayatmacı yapıya dönüşmektedir.

Türkiye'nin ürün, hizmet ve bilgi üretme gücünü büyütmek için, bürokratik devlet örgütünden girişimci bürokrat devlet örgütüne geçmek gerekir. Risk almasını bilen ve yenilik peşinde koşan girişimciler yalnızca özel kesimin değil, kamu kesiminin de lokomotifidirler. Kamu kurum ve kuruluşlarını değiştirecek girişimci bürokratlara ihtiyaç vardır. Prof. Dr. Tamer Müftüoğlu'nun önerdiği kavramla söylenirse, onlar kamu düzenini yeniden yapılandıracak "girokrat"lardır.

Türkiye'deki kamu kurum ve kuruluşlarında bürokrasiden giroksiye geçebilmek için, değişim sihirbazlarını yetiştirecek düzenli ve sürekli eğitime ihtiyaç vardır. Kuruluşların değişmesinde eğitimin, daha doğrusu bilgi paylaşımın bilincinde olan TCDD Genel Müdürü Süleyman Karaman Türkiye'nin en büyük kamu kuruluşlarında bir değişim seferberliği başlatmıştır. Dr. Ali Arslan'ın yönetiminde ARGEDA'nın düzenlediği toplantıda "globalleşme'nin kamu kurum ve kuruluşları üzerindeki etkilerini" tartıştık. Globalleşmenin getirdiği sorunların üstesinden glokalleşerek gelinebileceğini üzerinde uzun uzun konuştuk.

Türkiye'de ister kamu, ister özel, isterse de gönüllü olsun bütün kurum ve kuruluşların verimliliği arttırma yolunda, yürütmeyi güçlendirerek, dönüşüm yolculuğuna çıkmaları gerekmektedir. Çünkü faaliyet alanı ne olursa olsun, bütün kuruluşlar verimliliklerini artırarak ya zenginleşip güçlenecekler ya da yoksullaşarak yok olup gideceklerdir. Çünkü sınırların buharlaştığı bir dünyada, bütün kurum ve kuruluşların yeni zenginlik ve güç kaynağı verimliliktir. Verimli çalışan kuruluşlar ayakta kalacak, verimsiz olanlar da hayat kaynaklarını bir bir yitirecektir.

Bütün kurum ve kuruluşları bürokratlar değil, girokratlar dönüştürecektir. Girokratlar yaptıkları yeniliklerle kuruluşlarını verimliliğini artırarak, sağladıkları kaynaklarla hem kendilerini hem de çevrelerini değiştireceklerdir. Çünkü dönüşümde yeni olan verimlidir, Verimli olan da yenidir. Bu yüzden, kamu kurum ve kuruluşlarında yenilik yapmadan verimliği artırmak mümkün değildir. Verimliliği artırmak için de, her kurum ve kuruluş, kendi içinde oluşturacağı bir üniversiteyle öğrenen bir örgüt olmak zorundadır.

Kurum ve kuruluşları öğrenen örgüte dönüştürecek olanlar girokratlardır. Onlar bilirler ki, öğrenme özürlü olan örgütler, hiçbir zaman dünyadaki değişimlerin önünde gidemezler. Bürokrat ile girokrat arasındaki fark yönetici ile lider arasındaki fark gibidir. Warcen Bennis'in "Bir lider olabilmek" isimli kitabında ortaya koyduğu yönetici ile liderin özellikleri, bürokrat ile girokrat özellikleri için de geçerlidir. Bürokrat statükoyu korumaya çalışırken, girokrat da kurumunu dönüştürerek geliştirir. "Bürokrat işlevi doğru yapar, girokratsa doğru işler yapar."

Türkiye bütün kurum ve kuruluşlarıyla dönüşerek, ya da dünya standartlarını yakalamış bir "Avrupa" ülkesi olacak ya da mevcut statükoyu koruyarak, yıldan yıla küme düşen bir "Üçüncü Dünya" ülkesi konumuna düşecek.

Dönüşmek için, yenilik yapmak, değişmek, risk almak ve bilinen sınırların dışına çıkmak gerekir.

Bürokratik devleti, girokratik devlete dönüştürmeden Türkiye'yi hiçbir güç değiştiremez.

NAZİF GÜRDOĞAN

Künye

Temsilcilikler

Abone Formu

Mesaj Formu