Tüketim canavarı Pokemon yetkililerin gündeminde

Bugün tüketiciyi ilgilendiren gelişmelerden "Pokemon"la ilgili son olayları çok yönlü olarak büyüteçe alacağız. Pokemon adlı çizgi film kahramanının boy gösterdiği sorumlu televizyon kanalını takibe alan Radyo Televizyon Üst Kurulu, ATV'yi bir gün yayın durdurma ile cezalandırdı. Sağlık Bakanlığı`nın ATV`de yayımlanan Pokemon adlı çizgi filmle ilgili rapor ve başvurusunu değerlendiren RTÜK, "Pokemon" adlı çizgi filmin, 3984 Sayılı yasada yer alan "Çocukların ve gençlerin fiziksel, ruhsal ve ahlaki gelişimini olumsuz yönde etkileyebilecek yayın yapılmaması" ilkesine aykırı olduğuna karar verdi.

RTÜK`ün söz konusu kararına kaynak teşkil eden İzleme ve Değerlendirme Dairesi raporunda, Pokemon adlı çizgi dizinin temelde çok zararlı olmayan kurgusal yapısına karşın, çizgi filmde iyi ve kötü arasındaki ayrımın net bir şekilde yapılmadığı bildirildi. Raporda, bir an "iyi" olan bir kahramanın bir an sonra "kötü" karakter olarak çizildiği ve bir mesaj karmaşasına yol açtığı belirtilerek, Bu durumun, özellikle okul öncesi yaş grubu için zarar verici bir husus olduğuna işaret edildi.

Raporda yer alan hususları aynen dikkatinize sunuyorum: "Bunun yanı sıra dizi içinde maç adı altında sunulan Pokemon karşılaşmalarının da temelde şiddet içeren görüntülerle dolu olduğu, ancak bunun bir oyun havasında gerçekten uzak bir şekilde sunulmasının, çocukların şiddeti kabullenmelerini kolaylaştırıcı bir tarz içerdiği görülmüştür. Çocukların şiddet olgusuna karşı duyarsızlaşmasını kolaylaştıran bu tutumun, doğrudan şiddet içeren görüntülerden daha zararlı olduğu bilinmektedir."

Radyo Televizyon Üst Kurulu'nun bu konuda yaptığı çok önemli açıklamada Sağlık Bakanlığı tarafından kendilerine gönderilen raporun içeriği de anlatıldı. Sağlık Bakanlığı'nın raporunda yer alan ve Pokemon'un çocukların ruh sağlığı üzerindeki etkilerini anlatan hususlar ise şunlar:

"Film incelendiğinde içeriğindeki unsurların: Çocuklarda olumsuz özdeşim nesneleri oluşmasına, gerçeklerden farklı olarak oyun içinde yaşanan şiddetin daha kolay benimsenmesine, kazanılan başarının kendi yaratıcılığıyla değil yapay ve dış kaynaklar oluşmasına, özdeşim kurulan kahramanların zaman zaman iyi ve kötü olarak verilmesinden dolayı çocuklarda kavram kargaşasına, özdeşim kurulan kahramanların kendilerini kolayca tehlikeye atması ile küçük yaştaki çocukların tehlike kavramlarını değerlendirmede kargaşa yaşamalarına sebep olmaktadır."

Sağlık Bakanlığı ve RTÜK'e alkış

Televizyon ekranından çocukları hedef alarak evlere, oradan cipslerin içine konan tasolarıyla cüzdanlara yönelen Pokemon tehdidi kamuoyu tepkisine rağmen dur durak bilmiyor, çizgi filmin yayınlandığı televizyon kanalı akılalmaz duyarsızlığını sürdürüyordu.

Biz de yazılarımızda çocuklarımızın ruh sağlığını etkileyen, onları saldırganlığa sevkeden, hatta balkondan atlatarak canlarına kast eden bu tehdide dikkatleri çekmiştik. Çünkü Pokemon, tabiri yerindeyse sadece bir çizgi film kahramanı gibi görünmüyor, cips türü ürünlerin içinden çıkan "taso"larıyla herkesi ciddi ciddi tasalandırıyor. Üstelik tasolar, çocuklarımızı kumara alıştırmanın yanısıra onları çok yönlü bir tüketim çılgınlığına yöneltiyor.

Kamuoyu ve tüketici örgütleri bu çizgi filmin halen yayınlanmaya devam ettiği televizyon kanalından açıklama beklerken, onlar ısrarla sessizliklerini sürdürüyorlar.

Köşe yazılarımızın yanısıra, Müstakil Tüketiciler Birliği'nin konuyla ilgili raporu ve çağrısından sonra beklemeye devam ederken, kayda değer ilk açıklamayı Sağlık Bakanı yapmış ve ilgili televizyon kanalına ruh sağlığı açısından bu çizgi filmin sistemli olarak çocuklara unutturması çağrısında bulunmuştu. İkinci açıklama Radyo Televizyon Üst Kurulu'ndan geldi. RTÜK, Pokemon adlı çizgi filmin özellikle okul öncesi yaş grubu için zarar verici olduğu gerekçesiyle ATV`ye bir gün süreyle yayın durdurma cezası verdi.