Türkiye'deki kimi köşe yazarları Kürşat Bumin'in doğru tanımlamasıyla "buyurgan" bir uslupla "İslamcılar"ı bir tercihte bulunmaya zorluyor: Ya Amerika'nın Afganistan'a saldırmasına destek vermek zorundasınız, ya da terörün safında yer almış sayılırsınız. Bu Bush'un "Bizden yana olmayanlar, bize karşı sayılır" tavır dayatmasından farklı değil. Üçüncü bir alternatifi seçme hakkınız yok. "Teröre karşıyım, ancak terör bahane edilerek suçu sabit olmamış insanların, hele masum olduğu kesin olan sivil Afganlar'ın, çocukların, kadınların öldürülmesine de karşıyım" deme hakkınız yok.

Masum Amerikalılar'ın Dünya Ticaret Merkezi saldırısında öldürülmeleri suç da Kabil Havaalanı yakınında sivil yerleşim merkezinde yaşayan Afganlar'ın öldürülmeleri suç değil mi? Pentagon'un "pardon yanlışlık oldu, bizim pilot helikopter yerine yanlışlıkla meskenleri bombalamış" demesi yetiyor mu? Amerikalı ve Afganlar'ın yaşama haklarını marjinal değer teorisine göre mi değerlendireceğiz? Dünya Ticaret Merkezi'ndeki Amerikalı'nın hayatı Kabil Havaalanı yakınındaki Afgan'ınkinden daha mı kıymetli?

Amerika'nın Afganistan'a yaptığı saldırının elbette stratejik sonuçları olacak. Esasen bütün bunlar böyle bir sonuç elde edilebilsin diye tezgahlanmış durumda. Dünya devletleri şimdi gelecekte şekillenecek durumu kestirip bir tavır almaya çalışıyorlar, bunu yaparken de tabiatıyla kendi yararlarını birinci plana almaya dikkat ediyorlar. Ancak meselenin dikkate almamız gereken bir hukuk boyutu yok mu? Hâlâ olayı Bin Ladin'in yaptığı isbat edilmiş değil. İngiliz Başbakanlığı'ndan dün yapılan açıklama, Batı'nın elinde yeterli bir kanıt olmadığını göstermesi bakımından dikkat çekici: Kaide sözcüsünün "yüksek binalardan ve uçaklardan Amerikalılar uzak dursun" açıklamasını önemli bir kanıt olarak sunuyor ve "demek ki daha önceki saldırıyı da bunlar yapmış" diyorlar. Kimse kusura bakmasın uçaklara Arap yolcuların binmiş olmasının tesbiti olayı Araplar'ın yaptığını göstermeye yetmeyeceği gibi, Kaide sözcüsünün bu açıklaması da cinayeti kimin yaptığını gösteren yeterli kanıt değil. Kaide örgütü çaresizlik içinde Amerikan halkını tedirgin edecek bir psikolojik savaş manevrası yapmaya çalışıyor.

Meselenin sadece yargılama hukuku açısından isbat problemi yok, bir de insan hakları boyutu var. Diyelim ki bu işi Bin Ladin yaptı. Peki bu saldırıda ölen masum insanların, çocukların suçu ne? Kışın başlangıcında kırık dökük eşyalarıyla yollara dökülen masum yüzbinlerin yakın gelecekte vereceği ve hiçbir istatistiğe girmeyecek ve dolayısıyla dünya kamuoyunun ilgisini de çekmeyecek olan zayiatı kimin sorumluluk hanesine yazacağız? Olayın stratejik boyutunu ortaya koyup bu insanî boyutunu görmezlikten gelmek, kızılderililerle beyazların mücadelesini konu edinen bir film izliyormuş rahatlığı içinde değerlendirmeler yapmak ve hatta kızılderelilerin akibetinden Müslümanlar'a yönelik tehditler çıkarmak çok insanî bir tavır değil.

Aslında Afganistan'a yapılan saldırı gerçekten de kızılderili-beyaz çatışmasını andırıyor. Tıpkı o olaylardaki gibi beyaz adam bir bahane bulup Afganlar'a saldırıyor, tıpkı o olaylardaki gibi iki güç arasında kuvvet dengesi yok. Gerçi yay, ok ve savaş baltasının yerini Afganlar'ın Kaleşnikof tüfekleri, en fazla da 28 tane kalmış olduğu söylenen Stinger füzesi almış. Ancak beyaz adamın silah gücü de çok farklı. Akıllı füzeleri, sesten hızlı giden, radara yakalanmayan uçakları, nükleer denizaltıları var. İsterse bir anda Afganistan'ı haritadan silebilecek güçte. Belki bu olayın sonu da geçmişle aynı olacak; Afgan milleti Amerika'nın dünya egemenliğine kurban edilecek, tıpkı kızılderililerin kurban edildiği gibi. Bütün bunlar bu saldırıyı insanî kılar mı? Hukukileştirir mi? Ve bizim bu "de facto" durum karşısında muhtemel galibin safında yer alıp alkış tutmamız mı gerekiyor?

İçimizde insanlık adına bir şeyler kalmışsa Amerika'daki teröre de Afganistan'daki saldırıya da karşı çıkmamız gerekir.

M.AKİF AYDIN

Künye

Temsilcilikler

ReklamTarifesi

AboneFormu

MesajFormu