Türkiye, AB'ya tam üyelik yolunda önemli bir adım olarak kabul edilen 'Ulusul Program'ını hazırladı. Yarın açıklanacak olan program hakkında Meclis Dışişleri Komisyonu'a bilgi veren AB Genel Sekreteri Volkan Vural, çok gizli hazırlanan program hakkında milletvekillerine metin dağıtmak yerine ana değişiklikleri anlattı. Bazı milletvekilleri isminde 'ulusal' kelimesini taşıyan bir programın "ulustan saklanmamasına" ilişkin itiraz ve eleştirilerini de dinleyen Vural, Ulusal Program'da yapılacak değişiklikleri ana hatları ile dile getirdi. Vural'ın anlattığı ulusal programın ana hatları şöyle:

Azınlık dilleri kabul edildi

Ulusal programda en dikkat çeken konu Türkiye'nin azınlık dillerini kabul etmesi oldu. Ulusal Program'da 'Türkçe'nin dışındaki azınlık dillerinde dînî, kültürel ve sosyal aktivitelerin yapılması serbest hale getirilecek' ifadesine yer verilirken, azınlık dillerinde radyo, televizyon, gazete yayınları serbest hale gelecek. Ancak azınlık dillerinde eğitim sözkonusu olmayacak ancak, resmi dil olan Türkçe'nin dışındaki dilleri öğrenmek isteyenlere bu dilin eğitimi verilebilecek.

312'ye kademeli değişiklik

Ulusal Program'da TCK'nın düşünce suçlarını düzenleyen 312. ve 313. maddelerinin tamamen kaldırılması yerine AB normlarına uygun olarak yeniden düzenlenmesi vaadediliyor. Düşünce suçlarına paralel olarak Terörle Mücadele Kanunu'nun 7 ve 8. maddelerinin de değiştirilmesi vaadediliyor.

İdam cezası kalkacak

İdam cezasının teröristbaşı Abdullah Öcalan'a endekslenmesinden rahatsız olan Türkiye, Ulusal Program'da idam cezasının Türkiye'de halen uygulanmamakta olduğuna vurgu yaparak mevcut durumun korunacağını ancak uzun vadede idamın kaldırılacağını vaadediyor.

MGK sivil ağırlıklı olacak

Programda AB üyesi Fransa'da olduğu gibi Anayasa'da yer bulan Milli Güvenlik Kurulu'nun kaldırılması gibi bir vaad yer almıyor. Ancak DGM'lerde yapılan değişiklik hatırlatılarak, MGK'daki sivil üye sayısının artırılabileceği ifade ediliyor. Ulusal Program'da savunma harcamalarının kısılması gibi bir hüküm bulunmuyor.

Sendikal haklara güvence

Sendikalar Yasası'da önemli değişikliklerin yapılacağı da vaadedilen Ulusal Program'da, çalışma ve sosyal güvenlik alanında geniş çaplı reformlar yapılacağı belirtiliyor. Emeklilik yaşının AB normlarına uygun hale getirilmesi, sendika üyelerine siyaset yolunun açılmasının da vaadedildiği programda, sendika avukat ve denetçilerinin siyaset yasağının da Anayasa değişikliğiyle kaldırılacağı vurgulanıyor. Programda, çocuk işçi çalıştırılmayacağına ilişkin önemli adımlar atılacağı belirtiliyor.

İnsan hakları hassasiyeti

İnsan hakları alanında önemli reformların yapılacağının da vurgulandığı programda işkencenin önlenmesi için önemli adımlar atılacağı belirtiliyor ancak, bu konuda neler yapılacağı konusunda bir ayrıntı bulunmuyor. İnsan Hakları'na paralel olarak dernekler ve sivil toplum örgütleri ile ilgili olarak da tam bir özgürlük vaadediliyor. Sivil toplum örgütlerinin anayasal güvence altına alınmasının vaadedildiği programda, Dernekler Yasası'nda önemli değişikliklerin yapılacağı dile getiriliyor.

Hangi diller azınlık?

Program'da yer almamasına rağmen, AB Genel Sekreterliği'nin azınlık dilleri kapsamına şu dilleri aldığı belirtildi: Kafkas Dilleri, Adigece, Lezgice, Lazca, Abazaca, Aphazca, Arapça ve ağızları, Kürtçe ve ağızları (Kırmançca, Zazaca), Boşnakça, Makedonca, Arnavutça, Çeçence, Ubıhca, Doğu Türkçesi şiveleri (Özbekçe, Kazakça, Türkmence, Kırgızca vb.), Rumca (Helence), Ermenice ve İbranice.