Ankara Devlet Güvenlik Mahkemesi Savcısı Talat Şalk'ın hazırladığı iddianame, hiç de öyle söylendiği gibi, Cumhur Ersümer'e husumet duyanların iftiralarından oluşmuyor. Somut olaylara dayanan iddialar söz konusu.

Alaçatı Santrali

İddianamede, Alaçatı Rüzgâr Enerji Santrali'nin yapımının,

a) 3096 sayılı Yap-İşlet-Devret Kanunu'na,

b) Danıştay tarafından onaylanan imtiyaz sözleşmesine aykırı bir seyir izlediği belirtiliyor.

3096 sayılı Kanun'un temel amaçlarından biri, yabancı sermayenin Türkiye'ye akışını sağlamak. Alaçatı Rüzgâr Enerji Santrali'ni yapan ARES Anomin Şirketi'nin ortaklarının bir kısmı, yabancı şirket. Bu şirketler, Türkiye'de kuracakları rüzgâr enerji santrali için, kendi ülkelerinden kredi getirmek yerine, Vakıf Leasing'den kredi alarak, yatırım kapsamındaki ithal makine ve teçhizatın, finansal kiralama yöntemiyle temini yoluna gitmişlerdir.

Bu durum, Yap-İşlet-Devret Kanunu'na aykırıdır. Zira 3096 sayılı kanuna göre, arazinin ve üzerinde kurulan tesislerin mülkiyeti devlete ait olup, özel şirkete, 20 yıl süreyle sadece kullanım hakkı veriliyor. Finansal kiralamada ise, tesislerin mülkiyeti leasing şirketinin üzerinde kalıyor, sigortalar da leasing şirketi adına yapılıyor.

ARES firmasının Vakıfbank'tan temin ettiği kredi ile rüzgâr enerji santralini kurması, Danıştay tarafından onaylanan imtiyaz sözleşmesine de ters düşüyor; çünkü imtiyaz sözleşmesinin bir çok hükmünü uygulanamaz hale getiriyor. Bu durumda, sözleşmenin yeniden Danıştay'ın onayından geçmesi gerekiyordu. Bu yapılmamış, "kanunun bir defacık (!) çiğnemesine" göz yumulmuştur.

Fahiş fiyat

Danıştay'ın onayladığı sözleşmeye esas teşkil eden malî tablolarda, bir yıl ödemesiz, on yıl geri ödemeli, ticari kredi öngörülmüş, kredi geri ödeme süresi olan 10 yıl için, Alaçatı Rüzgâr Santrali'nin elektrik tarifesi, kredinin geri ödenmesini sağlamak için, 9 cent/kilowatsaat olarak belirlenmiştir.

TEAŞ, 1998'de TEDAŞ'a, 3,5 centten elektrik satıyordu; 9 cent ile aradaki fark, zarar hanesine yazılacak ve Hazine tarafından karşılanacaktı.

TEAŞ, Alaçatı Rüzgâr Enerji Santrali'nin üretim maliyetini çok yüksek bulduğunu, Enerji Bakanlığı'na bildirmesine rağmen, Bakanlık uyarıyı dikkate almamıştır.

Ayrıca, Hazine Müsteşarlığı Dış Ekonomik İlişkiler Genel Müdürlüğü, eksik üretilen elektrik sebebiyle, şirketin TEAŞ'a tazminat ödemesini istemiş, Enerji Bakanlığı Müsteşarı Mendilcioğlu, garanti edilen üretim miktarına ulaşacak seviyede rüzgâr olmaması sebebiyle, eksik elektrik üretilirse, firmanın tazminat yükümlülüğü altında bırakılmamasını savunmuştur. Oysa, Hazine Müsteşarlığı bu talebi ile, şirketlerin gereksiz yatırım yapmalarının önüne geçmeye çalışıyordu.

Nitekim, TEAŞ istatiklerine göre, Alaçatı Santrali, 1999 yılında, garanti ettiği elektrik enerjisinden, 2 milyon 780 bin kilowatsaat az elektrik üretti. Tazminat hükmü kabul edilseydi, şirket TEDAŞ'a 1999 yılında 250 bin dolar ceza verecekti.

İfadeler

Kamu zararına olmasına rağmen, sürekli firmanın çıkarını korumaya yönelik usulsüz uygulamaları çeşitli ifadeler de ortaya koyuyor:

Hasan Hüseyin Çoğalan (Hidroelektrik Santralleri Daire Başkanı): "Finansal kiralama, kanuna aykırıdır. Nazan Öztürk ile birlikte konuyu Yavuz Gürsoy'a anlattık. O bize baskı yaptı; bize bağırdı. Mustafa Mendilcioğlu da bize kızdı. Şirketin zor durumda kalacağını söyleyerek ısrarlı davrandı. Yavuz Gürsoy 'Bir defaya mahsus bakanın talimatı' diyerek, bize kabul ettirdi. Bu projeyi, ben, Nazan Öztürk ve diğer alt kademedekiler paraflamadık. Çünkü 3096 sayılı kanuna aykırı idi. Proje, Yavuz Gürsoy ve Mustafa Mendilcioğlu'nun imzası ile bakana çıktı. Bakan imzaladı."

Yavuz Gürsoy: "ARES firmasının, Vakıf leasing'ten finansal kiralama yoluyla aldığı kredinin, yap-işlet-devret yasasına aykırı olduğunu biliyordum. Siyasi iradenin isteği ile, kanuna aykırı olduğunu bile bile, bu anlaşmanın yapılmasına izin verdik. 1998 yılında ARES firması ile sözleşme imzalandı. 3096 sayılı yasaya göre, firmanın krediyi dışardan getirmesi gerekiyordu."

Nazan Öztürk (Yenilenebilir Enerji Kaynakları Şube Müdürü): "Alaçatı Rüzgâr Enerji Santrali ile ilgili leasing anlaşmasını okuduğumda, tesislerin mülkiyetinin, leasing süresince Vakıf leasing'e ait olduğunu, ayrıca gerekli sigortaların leasing şirketi adına yapıldığını gördüm. Oysa 3096 sayılı Yap-İşlet-Devret Kanunu ve bakanlığımız ile şirket arasındaki imtiyaz sözleşmesi uyarınca, arazinin Devlet mülkiyetinde olması, üzerinde kurulan tesislerin de, arazinin mütemmim cüzü olması nedeniyle, mülkiyetinin gene Devlet'te kalması gerekiyordu. Bunun yanı sıra, sigortaların, Bakanlık adına yapılması lâzımdı. Bu konuyu, firma temsilcisinin yanında Yavuz Gürsoy'a söyledim. Kanuna, sözleşmeye uyarsak, hiçbir şeyin yürümeyeceğini, türbinlerin gümrükte beklediğini, leasing'i kabul etmezsek firmanın batacağını belirtti..."

Yukarıda yazdıklarımızı toparlarsak:

1) Hem Yap-İşlet-Devret Kanunu'na, hem de, imtiyaz sözleşmesine aykırı bir uygulama mevcuttur. Yap-İşlet-Devret sisteminin amacı, yabancı kaynakları seferber etmek iken, Vakıfbank'tan kredi temin edilmiştir.

2) Bu uygulamaya teknik personel karşı çıkmış, siyasi iradenin talebiyle ve "firma zarara uğrar" endişesiyle, "bir defalık(!)" yasaya aykırı davranılmıştır.

3) TEAŞ, TEDAŞ'a 3,5 cent'ten elektrik satarken, Alaçatı Rüzgâr Enerji Santrali'nden 10 yıl süreyle 9 cent'ten elektrik alınması kabul edilmiştir.

4) Alaçatı Santrali'nin eksik ürettiği enerji için, firmanın tazminat ödeme yükümlülüğüne karşı çıkılmıştır.

Daima kamu zararına, ama firma lehine karar alınmıştır.

Görevi suiistimal

Bu, kuru bir iftira olabilir mi?

Nitekim Talat Şalk da iddiaların olaylarla teyid edildiğini gördüğü için, aynen şöyle yazıyor iddianamesinde:

"Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Cumhur Ersümer'in talimatıyla, Mustafa Mendilcioğlu, Yavuz Gürsoy, Müsteşar Yurdakul Yiğitgüden, Müsteşar Yardımcısı Haldun Atıf Danışman bilerek, 3096 sayılı kanuna muhalif işlem yapmışlardır. Eylem, görevi suiistimal suçunu oluşturur."

Yarın: Afşin Elbistan'daki vurgun. Talak Şalk, Cumhur Ersümer'i, Türk Ceza Kanunu'nun 366'ncı maddesinde yazılı suçu işlemekle itham ediyor.

NAZLI ILICAK

Künye

Temsilcilikler

ReklamTarifesi

AboneFormu

MesajFormu