2000'de şiirin kazanımları

Bu hafta, 2000 yılında 'şiir dünyası' bakımından iz bırakıcı önemi haiz kimi olumlu gelişmeleri sıralamak istiyorum. Benim açımdan da bir hâfıza yenilenmesi anlamı taşıyan söz konusu bakışın, söylemek bile fazla, bazı eksiklikleri ihtiva edeceği muhakkaktır.

2000 yılının hiç kuşkusuz en dikkat çekici verimi, Sezai Karakoç'un tüm şiir kitaplarının "Gün Doğmadan" başlığı altında bir araya getirilerek yeniden yayımıydı. Daha önce de yazdığım gibi, Gün Doğmadan, Türk şiirinin son dönemlerdeki yüz akı eserlerinden olup, 1950'lerden günümüze şiir kulvarının temel taşlarından Sezai Karakoç'un hepimiz için bir 'hiza' getirişinin sembollerindendi.

Yapı Kredi Yayınları bir taraftan şairlerin tek tek eserlerini basmayı sürdürürken, diğer taraftan da toplu şiirler yayımlamaya ara vermedi yıl boyunca.

Dergâh Yayınları, Timaş Yayınları, Can Yayınları, Hece Yayınları, Adam Yayınları, Varlık Yayınları, Şule Yayınları; geçtiğimiz yıl da şiir kitabı yayımcılığına emek vererek çeşitli çalışmaları dilimize kazandırdılar.

İsmet Özel'in "Bir Yusuf Masalı" adlı son şiir kitabı, şairin şiir serüveninde 'farklı' bir durağı imlemekle birlikte, şiir çevrelerinde beklenen heyecandan uzak düştü..

Tüm olumsuz atmosfere rağmen, 2000 yılında şiirin ve şiir sorunlarının sergilendiği yerler, yine dergiler oldu. Türk şiiri, kendi kendini besleyip açılım kazanma imkânlarını dergi bünyelerinde denemeyi sürdürdü. Yeni dergi çıkışlarına tanıklık etmek ne kadar sevindiriciyse, kapanan dergilerin ardından bakakalmak o derece hüzün vericiydi.

Geçtiğimiz yıl, dergiler, daha ziyade özel bölüm, özel dosya ve özel sayılarıyla gündem belirlemeyi hedeflediler, denilebilir. Unutmadan, buna, özel ekleri de ilâve etmeliyiz.

Bu bağlamda, yıl içinde, Yedi İklim dergisinin Sezai Karakoç'un Gün Doğmadan adlı şiir kitabı için düzenlediği özel sayısı; Atlılar dergisinin Cöntürk özel dosyası; Perşömen dergisinin II. Yeni ve sonrasını ele alan özel bölümü; Adam Sanat dergisinin her yıl hazırlamakta olduğu Şiir Yıllığı ile E dergisinin antoloji işlevi de gören kitap eki ilk akla gelenler arasında sıralanabilir.

Kırkayak (son hâliyle Kırklar) ve Merdiven dergilerinin İsmet Özel eksenli değerlendirmeleri öne çıkarken; Kaşgar dergisinin hemen her sayısında itina gösterilen Cahit Koytak vurguları giderek 'yadırgatıcı' olmaya yüz tuttu.

Almanya'da yayımını sürdüren Kafdağı dergisinin şiir dikkati yanında Alman diline çevrilen şiir metinleri anılmaya değer, sanıyorum.

Hece dergisi şiir ve şiir üzerine düşünme biçimlerine yer vermekle kalmadı; bu yıl çıkarmayı plânladığı Türk şiiri özel sayısı için de yoğun bir hazırlık dönemine girdi.

Yapı Kredi Yayınları'nın finanse ettiği Kitap-lık dergisi, her sayısında okurlarına ilettiği 'söyleşi'lerle zaman zaman şiir ekseninde ortaya çıkan tartışmaların odağında kalmayı başardı.

Samsun'da çıkan Yolcu dergisinin 2000 yılında aksayan yayımı, bu sene başındaki 14. sayısıyla yeniden rayına oturdu. 2000'in yeni dergilerinden Ay Vakti ise, kendine ait şiir kulvarı arayışlarını sürdürdü..

Ayrıca, geçtiğimiz yılın olumlu gelişmeleri arasında örneğin, şiirin medyatik alanlarda hebâ edilmesi karşısında birçok şairin sahici duruşunu zikretmeliyiz. Kolay olana, sıradanlığa prim vermedi şairler.. Oysa nitelikli yapımlar söz konusu olduğunda, bunun ilgi uyandıracağının örnekleri de yaşanmadı değil: CNN Türk'te yayınlanan "Gökkubbemiz" adlı programla, TRT 2'nin yapımı "Okudukça" ve NTV'nin "Karalama Defteri" düzeyli işlerdendi..

2001'in şiir dünyamıza yeni/yenileyici tat ve imkânlar getirmesini dileyerek, üç haftadır değindiğimiz 'Şiirde 2000' bahsini burada kapatalım, diyorum. Umarım, bu yeni yıl, hepimiz için daha verimli çalışmalara sahne olur...