Rus doğal gazını, Karadeniz'in altından getirmeyi öngören Mavi Akım Projesi'ndeki skandal belgelendi. Projenin, yapımını Öztaş-Hazinedaroğlu -Straytransgaz konsorsiyumunun (OHS) üstlendiği Samsun-Ankara Boru Hattı kısmının bedelinin yüzde 25 yüksek tutulması için BOTAŞ'tan talimat verildiği ortaya çıktı. Mavi Akım'daki yüzde 25 skandalı, devletin resmi evraklarında yer alıyor. BOTAŞ Yönetim Kurulu'nun 10 Kasım 1998 tarihli toplantı tutanağında, Samsun-Ankara Boru Hattı'nın değerini tespit eden TÜMAŞ'ın Genel Müdürü Çetin Atuk'un, "Biz esasen Samsun-Ankara Boru Hattı Projesi'nin bedelini 394 milyon dolar tespit etmiştik, ancak BOTAŞ'tan gelen talep üzerine bu bedeli yüzde 25 artırdık" şeklindeki ifadesine yer veriliyor.

Yeni Şafak'ın ele geçirdiği BOTAŞ Yönetim Kurulu'nun 10 Kasım 1998 tarihli karar tutanakları, projeyle ilgili gerçekleri gözler önüne seriyor. Tutanaklarda, yapımını Öztaş-Hazinedaroğlu-Straytransgaz konsorsiyumunun (OHS) üstlendiği, Samsun-Ankara Boru Hattı bedeliyle ilgili "şok ifadelere" yer veriliyor. Sözkonusu karar tutanağında, daha proje başlamadan OHS Konsorsiyumu'na yüzde 15 oranında yaklaşık 52 milyon dolarlık avans veren BOTAŞ'ın, projenin bedelinin yüzde 25 yüksek tutulması konusunda danışman şirkete talimat verdiği belirtiliyor.

Skandal resmi kayıtlarda

Mavi Akım Projesi'ndeki skandal, devletin resmi kayıtlarına da geçti. BOTAŞ Yönetim Kurulu'nun 10 Kasım 1998 tarihli ve 668 sayılı toplantı karar tunağında, Samsun-Ankara Boru Hattı'nın fizibilitesini yapan ve hattın değerini tespit eden TÜMAŞ'ın Genel Müdürü Çetin Atuk ile Botaş Yönetim Kurulu üyeleri Kutluhan Çınbay ve Nadir Bıyıkoğlu'nun 7 Ekim 1998 tarihininde Sheraton Oteli'nde, projenin bedeli konusunda tartıştıkları ifade ediliyor. Karar tutanağında, iki yönetim kurulu üyesinin, projenin bedelinin çok yüksek olması nedeniyle TÜMAŞ Genel Müdürü Atuk'u eleştirdikleri, Atuk'un da bunun üzerine, aslında kendilerinin proje değerini daha düşük tespit ettiklerini ancak, BOTAŞ'tan gelen talimat üzerine bedeli yüksek tutmak zorunda kaldıklarını söylediği kaydediliyor. Karar tutanağında skandal şöyle antalıyor:

"07 Ekim 1998 tarihinde TÜMAŞ Genel Müdürü Çetin Atuk'la Sheraton Oteli'nde karşılaşan Yönetim Kurulu üyelerimiz, Kutluhan Çınbay ve Nadir Bıyıkoğlu'nun Tümaş'ın yaptığı ve Samsun-Ankara Doğal Gaz Boru Hattı için önerilen 470 km, 52 çap ve Samsun'da tek kompresör istasyonu ihtiva eden sistemin toplam yatırım bedelini 484 milyon dolar olarak belirleyen fizibilite etüdünün standart dışı çap seçimi ve Türkiye'de gerçekleşen boru hattı inşaat fiyatlarının neredeyse iki misli tespit ettiklerini toplam bedel üzerinden eleştirmeleri üzerine, Tümaş Genel Müdürü Çetin Atuk'un, "Biz esasen 394 milyon dolar bedel tespit etmiştik, ancak BOTAŞ'tan gelen talep üzerine bu bedeli yüzde 25 artırdık, ifadesi kullanmıştır. Bu ifade, gerek TÜMAŞ'ın hazırladığı fizibilite etüdünü, gerekse BOTAŞ yönetimi ve bu konuyu takipeden Yatırımlar Grup Başkanlığı personelini şaibe altında bırakmış durumdadır."

Aynı Yönetim Kurulu karar tutanağında, TÜMAŞ'a bir daha iş verilmemesinin kararlaştırıldığı kaydediliyor.

Şok eden itiraflar

Yönetim Kurulu'nun 10 Kasım 1998 tarihli karar tutanağında, yapımını Öztaş-Hazinedaroğlu-Straytransgaz konsorsiyumunun (OHS) üstlendiği Samsun-Ankara Boru Hattı Projesi'nin, maliyeti konusunda şok ifadeler bulunuyor. Konsorsiyumun sözkonusu proje için teklif ettiği bedelin, diğer projelerin iki katı olduğu, pazarlıklar sonucu düşürülen fiyatın dahi "kabul edilemez" olduğu vurgulanıyor. Tutanakta, OHS konsorsiyumuna, daha işe başlamadan yaklaşık 52 milyon dolarlık avans veren BOTAŞ Yönetim Kurulu'nun, Samsun-Ankara Doğal Gaz Boru Hattı'nın bedeli konusundaki görüşleri de yansıyor.

Altı ayda ne değişti?

Mavi Akım Projesi'nin, Samsun-Ankara kısmının yapımını üstlenen OHS Konsorsiyumu'nun tekliflerinin kabul edilemez olduğu yönünde, 10 Kasım 1998 tarihli toplantısında karar alan BOTAŞ Yönetim Kurulu, 5 Mayıs 1999 tarihinde Samsun-Ankara Boru Hattı için OHS Konsorsiyumu ile protokol imzalıyor. Aynı yönetim kurulu, konsorsiyuma 14 Temmuz 1999 tarihli ve 692 sayılı kararı ile yüzde 15 oranında avans ödenmesini kararlaştırıyor..