Ekonomik, siyasal ve kültürel rekabette güç, ülkelerden üniversite şehirlere doğru kayıyor. Çünkü bir medeniyet gücünü herşeyden önce şehirlerde gösterir. Anahtar şehirler mabetleri, medreseleri, hanları, hamamları, çarşıları ve meskenleriyle ait oldukları medeniyetin en güçlü temsilcileridir.

Yüzyılların içinde oluşmuş şehirleri olmayan medeniyetlerin ruhu ve derinliği olmaz. Şehirler bir yaşama ve düşünme tarzı olan medeniyetlerin duvarsız ve kapısız açık üniversiteleridir. Tarih içinde her medeniyetin ana üniversitesi olmuş, kutlu şehirleri vardır. İslam medeniyetinin kutlu şehirleri Mekke, Medine ve Kudüs'tür.

İslam medeniyetinin değerlerini bugüne taşımak ve güncelleştirmek için, sık sık kutlu şehirlere yolculuk yapmak şarttır. Nasıl kutsal kitapların tekrar tekrar okunması gerekirse, kutlu şehirlerin de tekrar tekrar görülmesi, gezilmesi ve yorumlanması gerekir. Çünkü kutlu şehirlerin tarihi, aslında bütün insanlığın tarihidir.

Mekke'nin tarihi insanoğlunun atası ilk insan Hz. Adem'le başlar. Mekke, Medine ve Kudüs'e yapılan yolculuk, bilinen bütün peygamberlere yapılmış bir saygı ve sevgi ziyaretidir. Peygamberlerin tarihi, insanlığın düşünce, kültür ve eylem tarihidir. Tarihin dinamiklerini keşfetme ve onu bugüne taşıma kutlu şehirleri bütün boyutlarıyla kavramaya bağlıdır.

Mekke ilk peygamberden son peygambere kadar bütün peygamberlerden izler taşır. Mekke İslam'ın, Kabe'de Mekke'nin kalbidir. Bunun için, İslam kültüründe Mekke bütün şehirlerin anası olarak bilinir. Mekke İslam milleti'nin başşehridir. Onun tarihi gelmiş geçmiş bütün peygamberlerin tarihidir.

Kabe bugünkü ölçüleri içinde Hz. İbrahim ve oğlu Hz. İsmail tarafından, Hz. İsa'dan, ikibin yıl önce yapılmıştır. O gerçeğin tek ve değişmez olduğunun simgesidir. Kendisini ilk görende ürperti ve coşkuyla karışık bir saygı ve sevgi uyandırır. Çevresinde her renk, her ırk ve her dilden inanmış insanı çeken geniş bir manyetik alan oluşturur. O Allah'ın evidir. Kimse Mekke'de yabancılık çekmez.

Medine Uhut Dağı'nın eteklerinde, dağ, hayat ve Peygamber mescidinin birbiriyle bütünleştiği bir şehirdir. Medine'ye giden herkes Uhut Dağı'yla bir dostluk kurar. İslam'ın ana kaynaklarında Uhut Dağı'nın Cennet dağlarından bir dağ olduğu haberi verilir. Uhut Dağı Medine'yi, Medine de Uhut Dağı'nı sever.

Mekke'nin kalbi Kabe, Medine'nin kalbi de Peygamber mescididir. Ravza'yı ziyaret eden, Hz. Peygamber'i sağlığında ziyaret etmiş gibi olur. Medine'nin her köşesi onun izleriyle doludur. Onun mescidi Cennet bahçelerinden bir bahçedir. Bu yüzden, Ravza'yla yeryüzünün hiçbir köşesi karşılaştırılmaz. Medine Müslümanlar'ın, yani Hz. Peygamber ümmetinin başşehridir.

Kudüs de Mekke ve Medine gibi, bulunduğu ülkenin sınırları içine sığmayan bir kutlu şehirdir. O binlerce yıllık tarihiyle İbrahimi dinlerin başşehridir. İbrahimi geleneğinin yalnızca bir kolu, tek başına Kudüs'e sahip olmaya kalkarsa, barış şehri, savaş şehrine dönüşür. Osmanlılar Kudüs'ün gerçek sahiplerinin peygamberler olduğunu bildikleri için, şehre hiç bir zaman tek başına sahip olmaya kalkmadılar.

Kudüs'ün simgesi Mescid-i Aksa'dır. Onun üzerine yapıldığı, ünlü Beyt-i Mukaddes Hz. Süleyman ve Hz. Davut tarafından, Hz. Musa'dan beş yüzyıl sonra yapılmıştır. Hz. Meryem oğlu Hz. İsa'yı babasız olarak bu mabette doğurmuş. Hz. İsa, bütün mucizelerini Kudüs'te göstermiş. Ondan kırk yıl sonra Romalılar bütün şehri yakıp yıkmışlar. Kudüs'ün Müslüman, Hıristiyan ve Musevi kesimlerini gören, Mısır, Babil, Yunan ve Roma medeniyetlerinin ana kaynağının kutsal kitaplar olduğunu görür.

Tekkültürlüğün döneminin kapandığını anlamak ve görmek için sık sık kutlu şehirlere yolculuk yapmak gerekir.

NAZİF GÜRDOĞAN

Künye

Temsilcilikler

ReklamTarifesi

AboneFormu

MesajFormu