Söz açıldığında her ne kadar hep eski Ramazanlardan bahsedilse de günümüzün Ramazan'ı çok canlı yaşanmaktadır.

Kendi nefsime ben otuz-kırk yıl öncesi ile bugünü kıyasladığımda bu canlılığı müşahede etmekteyim. Bir misal: Otuz sene önce Sultanahmet'te oturuyorduk. Başta Arasta kısmı olmak üzere caminin etrafı harabe halinde idi. Yeşil Konak ve yanındaki medrese hakezâ. Ahşap evler yıkılacak gibi dururdu. Bugün ses ve ışık gösterilerinin seyredildiği bir kısmı park olan yer topsahası olup, toz toprak içinde çocuklar futbol oynuyordu. Derviş Çay Bahçesi'nin yerinde zavallı bir çocuk bahçesi vardı.

Neyse herşeyi sayıp dökmeyeyim; herşey bir yana caminin bahçesi mezbele halinde idi.

Ramazan'da cami biraz şenlenir, biraz cemaatı artardı o kadar.

Şimdi öyle mi ya!..

O bölge bir bayram yeri oldu sanki. Otuz yıl içinde caminin çevresi düzenlendi, yeşillendi, bakımlı hale geldi. İftardan sonra iğne atsan yere düşmez bir kalabalık var orada.

Ahşap-maket evlerle kurulan bir eski İstanbul sokağı ışıklar altında parıldıyor. Her tür yiyecek-içecek yanında çok çeşitli ürünler satılıyor.

Çadırlarda musîkî yanında orta oyunu, karagöz, meddah, hokkabaz ateşbaz ile Eski İstanbul eğlenceleri yeniden ihya ediliyor. (Neden eskiyi taklitten öteye geçemiyoruz. Neden günümüzün sanatçısı günümüzü temsil eden oyunlar, eğlence biçimleri üretemiyor?) Vesaire...

Bu bir yana.

Yerel yönetimler eliyle her semte kurulan Ramazan çadırları binlerce kişiye iftar veriyor. Bu çadırlar etrafında-içinde benzer etkinlikler sergileniyor.

Eyüp Sultan civarı, Fatih, Üsküdar aynı etkinliklerin çok canlı yaşandığı muhitler. Camiler, türbeler dolup boşalıyor.

Kitap Fuarları Ramazan'da dini yayınlara karşı ilgiyi ziyadesi ile artırıyor.

Sadece İstanbul'da değil yurdun her köşesinde yoksullara yardım, yemek, erzak dağıtımı görülüyor. Tek başına Deniz Feneri Derneği'nin yaptığı yardımlar onbinleri aştı. Bu Ramazan gönüllüler eliyle yoksullara sefertasıyla yemek taşınması alkışlanacak bir eylem oldu.

Yemek şirketleri de bu etkinliğe katıldılar.

Neresinden bakarsanız bakın son otuz yılda yurdumuzda dindarlaşma eğilimi artmış, buna paralel olarak Ramazan'daki yaşantı görünür biçimde canlanmıştır.

Elbette ki eski toplum gerek dünya görüşü, gerekse günlük yaşantısı ile dini bir atmosfer içinde bulunuyordu. Zaman, mekân, iş ve insan ilişkileri bu atmosferin damgasını taşıyordu.

Bugünün dünden farkı daha dünyevî bir hayat içine girmiş olmamızdır. Evimiz, işimiz, sokağımız, şehrimiz, okulumuz, insan ilişkilerimiz uzun bir zamandan beri alafranga kanunlara tâbidir. Dînî hayatı da bu genel gidişten soyutlayamayız.

Bu münasebetle dini hayatta görülen canlılığın kemmiyetine değil keyfiyetine bakmak lazımdır.

Ramazan etkinliklerinin, eğlencelerinin artması, sayıca çok insanı biraraya getirmesi gerçekten manevî-uhrevî bir atmosfer doğuruyor mu?

Bu atmosfer ruhumuzu besliyor, ahlâkımızı düzeltiyor mu? Yoksa sadece bir Lunapark gezintisi mi bu?

Geçen zaman içinde camilerin sayısı da arttı. Ama bakın bakalım bu camiler arasında mimarî açıdan kayda değer bir yapı var mı? "Mimarî-estetik endişeyi bırak sen, içindeki cemaata bak" demeyin lütfen. Bu kişinin içi ile dışını ilgilendiren mühim ve uzun bir meseledir.

Söz buraya gelmiş iken okurlara bir hatırlatma: Şu günlerde Topkapı eski otogar yerinde küçük bir mescit yapıldı. Lütfen oralardan gelip geçen bir bakıversin, küçük bir mescit nasıl böyle güzel olabilir... Muhtemelen Sur dışı çevre düzenlemesini planlayan Turgut Cansever Hoca'nın eseridir.

Bilumum cami yaptırma dernekleri bakıp ibret almalıdır.

Son söz: Ramazan'a girince bir "nerde o eski Ramazanlar" nostaljisidir gidiyor. Yok böyle bir şey. Var idiyse yüz yıl geride kaldı. Şimdiki Ramazanlar, işte yukarıda bir nebze değildiğimiz gibi eskiyi aratmayacak derecede canlı-dinamik-feyizli geçiyor.

MUSTAFA KUTLU

Künye

Temsilcilikler

ReklamTarifesi

AboneFormu

MesajFormu