Irak'a asker gönderip göndermeme kararı için bütün seçeneklerin ince elenip sık dokunacağı her geçen saatte daha da net bir şekilde belli oluyor. Tüm detayların siyasi değeri ölçülüyor ve artılar eksiler terazinin kefelerine ayrı ayrı yerleştiriliyor. Görünen o ki, bu önemli kararın renginin belli olması için bir süre daha geçmesi gerekecek.

Dün akşam saatlerinde, Dışişleri Bakanı Abdullah Gül ile gelinen son noktayı konuştuk. Bakan'ın ilk cümlesi şu oldu: "Askeri siyasi ve istihbari bilgiler ışığında derin bir değerlendirme süreci içindeyiz. O kadar ki, ABD'ye destek veren ülkelerden Polonya ve Ürdün'e yönelik saldırıları bile masaya yatırıyoruz. Yaşayabileceğimiz güvenlik problemlerini ölçüyoruz."

Türkiye, bir karar verebilmek için Irak'la ilgil araştırmalarını derinleştirmek ve orada bizi ne beklediği sorusuna rasyonel bir cevap bulmak zorunda. Hal böyle olunca, şu ana kadar bir karar verilmediğini bir kez daha tekrarlamak gerekiyor.

Peki, karar ne zaman olgunlaşır?

Gül, bu soruyu,"Eylül sonu, Ekim başına kadar beklemek lazım" sözleriyle cevaplıyor.

Dışişleri Bakanı, "Türkiye'nin asker gönderme şartları" diye bir konseptin belirlenmediğini, çünkü olaya bir pazarlık olarak bakmadıklarını belirtiyor. Türkiye'nin yaklaşımını da şöyle ifade ediyor:

"ABD ile pazarlık yapmıyoruz ve karar vermek için de onlardan bir adım atmalarını beklemiyoruz. Bizim yaklaşımımız 'Irak halkına ve bölgeye nasıl yararlı oluruz?' noktasında odaklanıyor. Oraya, 'işgal' görüntüsü verecek türden sadece bir askeri varlık olarak da gitmek istemiyoruz. İnsani yardım ve geniş bir siyasi vizyonla orada olmalıyız."

Türkiye bir karar aşamasında ama kararın şartları tartışılırken, yerleşilecek muhtemel bölgeler ve asker miktarı da masaya yatırılıyor. Yapılan projeksiyonlara göre Irak'a bir tugay veya 10 bin civarında askerden oluşacak birlik gönderilecek. Bu askerler hangi bölgelerde görev alabilir? Gül, bu önemli noktayı "gidersek, sünni bölgeleri düşünüyoruz" diyerek açıklıyor.

Bakan, "peki gitmeli miyiz?" sorusu üzerine de şunları söylüyor:

"Türkiye Irak'ta olup bitene kayıtsız kalamaz. Bunun için bir BM veya NATO şemsiyesi olursa tabii ki çok iyi olurdu. Bu hem herkesin işini kolaylaştırır hem de Irak'ın istikrarı için çok iyi olurdu. Ama dürüst konuşmak gerekirse bu ihtimal da güçlü görünmüyor. Böyle bir şemsiye olmasa bile Türkiye'nin yine de olaya çıkarları doğrultusunda bakması gerekir. Biz de konuya böyle bakıyoruz."

Alınacak kararın hiç şüphesiz bir de Türk-ABD ilişkileri açısından önemi var. 1 Mart tezkeresinin reddinden sonra, Washington'u hayalkırıklığına uğratacak bir karar daha çıkarsa iki ülke ilişkilerinde yeni bir problem doğma ihtimali hesaba katılıyor. Gül, muhataplarının hiçbir aşamada kendilerine böyle bir baskıyı hissettirmediklerinin altını çiziyor. "Amerikalılar bize, 'En iyi kararı siz verirsiniz. Irak'ta istikrar ve barış bizim olduğu kadar sizin de çıkarınızadır. Türk askerinin Bosna, Kosova ve Afganistan'da gösterdiği başarıyı burada tekrarlayacağını umuyoruz' diyorlar. Bunun dışında bir baskı iması bile sözkonusu değil. Ancak, tabii ki asker gönderilmezse birtakım yorumlar yine yapılacaktır" diyor.

Yeni bir tezkere yeni bir siyasi risk anlamına da geliyor. Yani, AK Parti Grubu'nun yeniden direnç gösterme ihtimali bulunuyor. Dışişleri Bakanı Gül, hükümet tezkereye karar verecek olursa böyle bir sorun yaşanmayacağını düşünüyor. Gül'ün yaklaşımı şöyle: "Bu kez durum farklı. İlk tezkerede 50-60 bin yabancı askerin Türkiye topraklarına gelmesi sözkonusuydu. Şimdi ise, bir barış gücü oluşturulması konuşuluyor. Hükümet olarak karar verirsek gruba durumu anlatmakta zorlanmayız..."

Evet, dün akşam saatleri itibariyle asker kararı sürecinde durum böyle...

MUSTAFA KARAALİOĞLU

Künye

Temsilcilikler

AboneFormu

MesajFormu