 AYDINLIK TÜRKİYE'NİN HABERCİSİ |
| |
| ||
|
||
|
AYDINLIK TÜRKİYE'NİN HABERCİSİ |
| |
|
| ||
|
||
 |
|
|
|
|
|
|
|
|
Anayasa Mahkemesi, yurtdışından kesin dönüş yapmayan ve çalıştıkları ülkede sosyal güvenlik imkanlarından yararlanmaya devam eden vatandaşlara Türkiye'de emekli olabilme yolunu açtı.
Anayasa Mahkemesi, gurbetçilerin yurtdışında çalıştıkları süreleri borçlanarak Türkiye'de emekli olabilmelerini düzenleyen 3201 sayılı yasada yer alan "kesin dönüş" zorunluluğunu kaldırdı. Bundan böyle yurtdışında yaşayan vatandaşlar, kesin dönüş yapmadan da Türkiye'de çalıştıkları sürenin üzerine, yurtdışında çalıştıkları süreleri borçlanarak emekli olabilecekler. 22 Mayıs 1985 tarihinde yürürlüğe giren 3201 sayılı yasa yurtdışında çalışan Türk vatandaşlarının, yurtdışında geçen çalışma sürelerini sosyal güvenlikleri bakımından Türkiye'de değerlendirmelerini "kesin dönüş" şartına bağlıyordu. Yüksek Mahkeme, bu şartı, Halil Küçüktaş isimli vatandaşın defi yoluyla itirazı üzerine kaldırdı. Halil Küçüktaş, 3 Ağustos 1991'de gerekli evrakları SSK'ya sundu. Türkiye'de daha önce çalıştığı sürelerin üzerine Almanya'daki çalışma sürelerinin karşığında da 4 bin 433 doları kuruma ödedi ve emekliliğini istedi. Talebi 8 Aralık 1992'de kabul edilen ve emekli edilen Küçüktaş'ın, bir süre sonra kesin dönüş şartını taşımadığının anlaşılması üzerine SSK, Küçüktaş'ın emeklilik hakkını 26 Mayıs 1995 tarihinde iptal etti. O güne kadar yaptığı ödemeleri de faiziyle Küçüktaş'tan geri istedi. 7 yıllık hukuk mücadelesi Bunun üzerine Halil Küçüktaş, avukatları Taner Ürkmez ve İlhan Öztürk aracılığı ile İş Mahkemesi'nden defi yoluyla Anayasa Mahkemesi'ne gitmesi talebini tekrarladı. Bu defa talebi kabul eden mahkeme, konuyu 5 Temmuz 2000'de Anayasa Mahkemesi'ne götürdü. Yüksek Mahkeme, 12 Aralık 2002'de, 3201 sayılı yasanın "yurtdışından kesin dönüşü" içeren hükmünü iptal etti. Kartal 1. İş Mahkemesi de 16 Eylül 2003 tarihinde verdiği kararla, Küçüktaş'ın emekli edilmesi ve bütün haklarının iadesini isteyerek, ilk uygulamayı başlattı. Binlerce gurbetçiye emsal olacak İş Mahkemesi'nin Halil Küçüktaş'ın Almanya'da bir süre sigortalı bir işte çalıştığı, bir süre de işsizlik yardımı aldığı halde, Türkiye'de de emekli olabileceğine karar vermesi, aynı durumdaki binlerce gurbetçi için emsal teşkil edecek. Küçüktaş'ın durumunda olan vatandaşlar kararı emsal göstererek, dava açıp haklarının iadesini isteyebilecekler. İptal kararıyla ne değişti? Anayasa Mahkemesi'nin bu kararı ile yasanın 'borçlanmaya' ilişkin 3. maddesindeki 'kesin dönüş' şartı iptale konu olurken, 'aylık bağlamaya' ilişkin 6. maddedeki şart, varlığını koruyor. Buna göre: Yurtdışında çalışan vatandaşlar, kesin dönüş yapmaları halinde hem çalıştıkları ülkelerde çalışarak geçirdikleri süreleri borçlanabiliyor, hem de emekli aylığı bağlatabiliyorlar. Kesin dönüş yapmamaları halinde ise, yurtdışı çalışma sürelerini borçlanıp, aylık bağlatabilmelerine rağmen ödeme başlamıyor. Ödemenin başlayabilmesi için kesin dönüş yapmaları gerekiyor. Borçlanma yaptıktan sonra yurtdışı ile iş veya sigorta ilişkilerinin devam etmesi halinde, işçiler emekli olma haklarını korumak şartıyla, kesin dönüş yapıncaya kadar işlemler askıya alınıyor. Kesin dönüş ile işlemler kaldığı yerden devam ediyor. Türkiye'de emekli olduktan sonra yeniden yurtdışına çıkış yapılır ve burada çalışılırsa, aylık ödemesi durdurulur, Türkiye'ye kesin dönüşle birlikte aylık ödemesine yeniden başlanır; bu durumda vatandaş, isterse eski miktar üzerinden aylık almaya devam eder, isterse çalıştığı ek süreleri borçlanarak, maaşında artış sağlayabilir.
|
|
|
|
|
|
|