Bugün dünyanın en büyük, en değerli 100 örgütünden 60'ı devlet değildir. İnsanlar kısa bir zaman sonra Fransa Cumhuriyeti'nin yurttaşı olmaktan çok, IBM veya Microsoft cumhuriyetinin yurttaşı olmayı önemser hale geleceklerdir

Geçen yüzyılın ortalarına kadar insanlar, işletmelerine sadece birer geçim aracı gözüyle bakabiliyorlardı. Çünkü dünya sisteminin en etkili örgütleri devletlerdi. Oysa bugün dünyanın en büyük, en değerli 100 örgütünden 60'ı devlet değildir. İnsanlar kısa bir zaman sonra Fransa Cumhuriyeti'nin yurttaşı olmaktan çok, IBM veya Microsoft cumhuriyetinin yurttaşı olmayı önemser hale geleceklerdir. Böyle bir dünyada, şirketleri sadece birer geçim aracı olarak görmek mümkün değildir. Birey veya topluluk olarak ayakta kalmanın, tarihte bir iz bırakmanın, devletlerden bile önemli araçlarıdır şirketler.

Cari hukuki statüsü ne olursa olsun, şirketler özel mülkümüz değil, birçok yarardaşla beraber omuz verdiğimiz varoluş temsilcilerimizdir. Yarardaş yerine kârdaş kelimesini de kullanabiliriz. Hayatın akışı içinde, bu insanlar aynı zamanda kârdaş ve gönüldaş olabilirlerse, tarihin akışını etkileyebilirler. Sadece geçim ve bireysel kazanç peşinde koşarlarsa, dolayısıyla işletmelerini çocuklarına miras bırakacakları birer mülk telakki ederlerse, bu kafayı değiştirmeye fırsat bulmadan tarihin tozu dumanı içinde kaybolup giderler.

Bugünün en etkili devletleri, sınırları dahilindeki şirketlerin kendilerinden daha uzun ömürlü olduğu devletlerdir! Modern Türk devleti 80, modern Japon devleti 135 yaşındadır (Meiji Restorasyonu, 1868). Türkiye'de 80 yaşın üzerinde ancak sabuncu Hacı Şakir veya şekerci Muhittin Hacı Bekir şirketleri var ve artık esameleri okunmuyor. Oysa 330 yaşındaki Mitsui'nin sadece ticaret şirketinin (Mitsui Corp.) cirosu 200 milyar doların üzerindedir. Benzer cirolara sahip Sumitomo 258, Mitsubishi ise 141 yaşındadır. Devletleri ayakta tutan, birer çınar ağacını andıran asırlık şirketlerdir.

MUSTAFA ÖZEL

Künye

Temsilcilikler

Abone Formu

Mesaj Formu