Osman AKKUŞAK

Uzunyıllardan beri İslamî ve siyasî ilimlerle iştigal eden, Türk fikir hayatında da zaman zaman aktif roller oynamaktan geri kalmayan, Sadık Albayrak dostumuzun velûd kaleminden çıkan 37 esere bir yenisi daha ilâve edilmiş bulunuyor: "Meşrutiyet İstanbulunda Kadın ve Sosyal Değişim" isimli bu eserin başlıca iki husûsiyeti göze çarpıyor:

Birincisi, Osmanlı devletinin son zamanlarında kadın ve tesettür meselesinin sosyal hayattaki tezahürleri, ayrıca ilim adamları ve aydınlar arasında bu hususta cereyan eden münakaşa ve müzakerelerin geniş bir şekilde tafsil edilmiş bulunması..

İkincisi de, Meşrutiyet devri aydınlarının gerek, günlük gazetelerde, gerekse Beyanülhak, Sıratımüstakim, Türk Yurdu, Sebilürreşad, İçtihad, İslam, Yeni Mecmuâ, gibi dergilerde yaptıkları münakaşa ve polemiklerin lisan bakımından gösterdiği mükemmeliyettir.. Bugün çoğumuzun unuttuğu yahut beceremediği cümle şekilleri, ifade kalıpları, çok güçlü ve renkli tabirler ve ibareler; bütün güzelliğiyle, 566 sayfalık eserin yaprakları arasına serpiştirilmiş bulunmaktadır.. Akıcı (selîs) yazılar, ince, komplike, çetrefil fikirlerin pek sarih pek edebî bir uslûb içinde dile getirilmiş örnekleri, bugünkü ifade kısırlığına esir olmuş günümüz aydınının gıptasını celbederse, şaşırmamak lâzımdır.

Ahmed Naim'in, Mansurzade'ye; Ahmed Hamdi Akseki'nin Anzavur Orhannes'e cevapları; Tanin ve İkdam gazetelerinde dercedilen görüşler; Ermenekli Sabri Efendi'nin, Salih Zeki'nin, Halîde Edib'in fikirleri, çeşitli Şeyhülislamların, Türkçülerin, İslamcıların, batıcıların kadın mevzuundaki görüşleri, kısım kısım verilmektedir.. Eser sahibi; bir görüşü, bir tezi ileri sürmekten ziyade, ortaya atılmış görüşlere ait metinlerden alıntılar yaparak muhtelif fikirleri karşılaştırma imkânı sağlamış bulunmaktadır..

Ayrıca, sonuna geniş bir indeksle 42 belge ve 32 resim eklenmiş olan eserin nihayetinde, Şopanhavr'ın (kadınlar) hakkında yaptığı veya yazdığı enteresan bir değerlendirme metni vardır. Bu metin, eski Diyanet İşleri Başkanı Şerâfettin Yaltkaya tarafından çevrilmiştir.

Sadık Albayrak'ın lisanının, Osmanlıca'ya ve eski metinlere âşina olmaktan gelen bir işlerliğe ve işlekliğe kavuşmuş bulunduğunu söyleyebiliriz.. Bu lisanın nice hizmet gayret ve zahmetten sonra, demlenmiş bulunduğunu belirtmek de gerekir. 42'nci yazı hayatını idrak eden Albayrak kardeşime kalem hayatında Cenab-ı Hakk'tan bir 42 yıl daha niyaz ederim. (Bilgi için: 0212 - 528 47 53 - Faks: 512 33 78)