ÖMER ÇAKKAL
Dünyanın sayılı metropollerinden biri olan İstanbul'da dört büyük fuarın bu yıl da ard arda gelmesi özelikle yayınevleri açısından önemli bir sorun oluşturdu. CNR, Dolmabahçe, TÜYAP ve Sultanahmet Kitap Fuarı trafiği arasında aynı anda iki, bazen üç fuara birden yetişmek için yoğun çaba harcayan yayınevleri bu sorunun kaynağı olarak fuarları organize eden şirketleri gösteriyorlar. Yayınevleri, CNR ve TÜYAP arasındaki çekişmenin bir kısır döngü haline geldiğini öne sürerken; fuar şirketleri bu konuda birbirlerini suçluyorlar. Şirketlerin, fuarlarına katılmayan büyük yayınevlerinin yerlerine taşeron firmalar oluşturarak fuarlarını cazip kıldıklarını öne süren İz Yayınları'ndan Mehmet Kahraman'a Dolmabahçe Kitap Fuarı'nı düzenleyen Grup Medya Fuarcılık Genel Müdürü Erhan Demirci'nin cevabı şöyle: "Teşeron firmaları oluşturanlar yayınevlerinin kendileri. Bu işten para kazanan biz değiliz."

Organizatörler fuarları savunuyor

'CNR'ın fuar tarihi değişsin'

Erhan Demirci (Grup Medya Fuarırcılık Genel Müdürü): "Fuarların ard arda gelmesi sorunu özellikle bu yıl ortaya çıktı. Geçen yıl TÜYAP'la aramızda 25 gün vardı. CNR ise kitap fuarını zaten Aralık'ta yapmıştı. Bu yıl ise CNR Aralık'ta başarısız olunca fuarı Ekim ayına aldı. TÜYAP ise fuarını Ramazan ayından ötürü bir hafta geriye çekti. Çakışma bu nedenle. Biz yılda iki fuar yapmak için yola çıktık ve 4 yıldır tarihlerimiz aynı. Bu tarihler değişmeyecek. Bence daha yeni olan CNR, fuar tarihinde bir değişikliğe gitmeli. Taşeron firmalar konusuna gelince bunu biz değil, yayınevleri teşvik ediyor. Çünkü satıştan para kazanacak olanlar kendileri."

'Fuar tarihimizi TYB belirler'

Gülek Dağlar (CNR Fuarcılık Satış Direktörü): "Biz fuar tarihini tek başımıza belirlemiyoruz. İstanbul Uluslararası Kitap Fuarı tarihi, bir yıl öncesinden, ülkemizdeki yayınevlerinin yüzde 80'inin üye olduğu Türkiye Yayıncılar Birliği'nce belirleniyor. Fuar şirketeri arasında bir diyalog olmadığı doğru. Ama bu, TÜYAP'la CNR arasındaki bir konu. Dolmabahçe'yi fuardan saymıyorum ben. Dolmabahçe, toplam alanı CNR'ın 10'da biri kadar yere sahip bir merkez. Kimi yayınevlerinin gelecek yıl yalnızca TÜYAP'a katılmama kararı da kendilerinin bileceği birşey. Bu yıl Can ve Doğan Yayınları bize katılmadı. Doğan Grubu'nun tüm basınıyla birlikte TÜYAP'ı desteklemesi de çok yanlıştı. Bu evvela basının tarafsızlığına aykırıdır."

Sunay Girgin (TÜYAP Fuarı Proje Grup Başkanı)

Fuarların aynı ay içinde olmasını engelleyecek herhangi bir yasa yok. Firmalar tercihlerini bir fuardan yana kullanırlar ve sorun çözülür. Yayıncılar Birliği'nin CNR'ı desteklediği doğru. Taşeron firmalar konusuna ise biz ne destek veriyor, ne de karşı çıkıyoruz.

Yayınevleri konuşuyor

Vahit Uysal / Doğan Kitap
Fuarların ard arda gelmesi yayınevleri açısından önemli sorunları beraberinde getiriyor. Biz fuar yetkililerine birçok öneriyle gittik. Örneğin bu fuarlar yaz fuarı, sonbahar gibi dönemlere ayrılsın ve böylece fuarlar yıl içine yayılsın diye. Ama önerilerimizi dikkate almadılar. Biz de bu yıl TÜYAP dışındaki fuarlara katılmadık.

Osman Okçu / Timaş Yay.
Bir fuar enflasyonu yaşandığı çok açık. TÜYAP'la CNR arasında bir çekişme var. Türkiye Yayıncılar Birliği önceleri TÜYAP'ı destekliyordu. Ama TÜYAP büyüdükçe ve bağımsız hareket etmeye başladıkça Yayıncılar Birliği'nin desteği azaldı ve birlik CNR'ı desteklemeye başladı. Bu çekişme trafiğinden en çok zarar gören ise biz yayıncılar oluyor. Ama gelecek yıl yalnızca TÜYAP ve Sultanahmet'e katılacağız.

Mehmet Kahraman / İz Yay.
Bütün fuarlara katılan bir yayınevi olarak söyleyebiliriz ki, iş artık fuar şirketleri arası ticari rekabete döküldü. Fuarları ısrarla aynı tarihlere sıkıştırıyorlar. Burda başka birşey daha var. Fuar şirketleri okuru çekmek için, fuarlarına katılmayan büyük yayınevlerinin kitaplarını satacak kişilerle anlaşıp stant açıyor; taşeron firmalar oluşturuyorlar. Okuru çekmek için yapılmış bir tezgah bu. Tüm bunlardan sonra yayınevleri arasında seneye örgütlü bir katılmama kararı alınabilir.

Serhat Baysan / YKY
Fuar trafiğinden hiç hoşnut değiliz. O zaman neden katılıyorsunuz diyebilirsiniz. Bence doğru yapmıyoruz. Kimi baskılar sonucunda doğru olmadığını bilsek de tüm fuarlara katılıyoruz. Artık İstanbul'da büyük yayınevleri, kitapçılar var. Kitaplar iğne-iplikle beraber aynı dükkanda satılmıyor. Yani fuarlara yeni bir gözlükle bakmak gerekiyor. O nedenle bu işin profesyonel anlamda altından kalkabilen TÜYAP'a bırakılması gerekir.