AYDINLIK TÜRKİYE'NİN HABERCİSİ

D Ü N Y A

Amerika tarihin en büyük istilacısı

Amerikan haber ajansı Associated Press, Romalılar dahil tarihteki hiçbir süper gücün, ABD gibi yeryüzünde bu kadar egemenlik kuramadığını savundu.

Amerikan Associated Press haber ajansının, siyaset bilimciler ve eski devlet adamlarının görüşlerini de yansıttığı yorumunda, ''Tarihte hiçbir süper gücün, yeryüzünde ABD'nin bugün sahip olduğu ölçüde egemenlik kurmadığı'' görüşü savunuldu. Yorumda, ''Tarihte, Romalılar ve eski Çin'den, İngiliz ve Fransız sömürgeciliğine kadar birçok süper güç mevcuttu. Ama hiçbir ulus, 21. yüzyılın başlangıcındaki ABD gibi, yeryüzünde bu kadar hakim durumda olmamıştı'' denildi.

Barry Renfrew tarafından kaleme alınan yorumda, ABD Dışişleri Bakanlığı'nın eski müsteşarı ve sözcüsü James Rubin'in, ''Dünyadaki birçok gözlemcinin ABD'yi, 'kontrol dışı bir süper güç' olarak nitelendirdikleri, bu kesimin, 'ülkenin, hiçbir yasayı veya uluslararası sözleşmeyi, kendi çıkarlarından üstün görmemesinden' kaygılandıkları'' şeklindeki görüşüne yer verildi. Yoruma göre, Irak savaşı ile birlikte, ABD'nin en yakın bazı dostları ve müttefiklerinde bile, ''gücün ve etkinin tek bir ulus elinde bu kadar toplanması'' kaygısı ortaya çıktı. Bazı uzmanlar, ABD'nin bundan böyle, '''daha önceki 'müttefiklerle danışma, oydaşma'' durumuna geri döneceğinden, farklılıklarını gidereceğinden kuşku duyduklarını da dile getiriyorlar.

"Tek süper gücün egemenliği insanlığı kaygılandırıyor"

Fransa Parlamentosu'nun muhafazakar üyelerinden Axel Poniatowski de endişesini, ''Dev bir tek süper gücün olması, bu gücün, başka hiçbir ülkeye ihtiyaç duymaması, hangi politikayı isterse uygulayabilmesi beni kaygılandırıyor'' şeklinde ifade ediyor. Yoruma göre, ABD'nin dev gücü, ''silahlı kuvvetlerinin tüm dünyayı sarmış olmasıyla, Amerikan ekonomisinin dünya pazarındaki en büyük oyuncu olmasıyla, Amerikan idealinin ve kültürünün, filmler, TV'ler, hatta internet ile dünyanın tüm köşelerine yayılmış olmasıyla'' ortaya çıkıyor.

Birçok kişi, ABD'nin, İkinci Dünya Savaşı sonrasında kendisinin de oluşturulmasında çaba gösterdiği BM'nin de dahil olduğu uluslararası sistemi, savaş sonrasında kurduğu müttefiklik ilişkilerini ''artık umursamamaya başlamasından'' kaygı duyuyor. Yazıya göre ayrıca, bu ülkenin oluşturduğu ''güvenlik şemsiyesine'' ihtiyacı olan birçok ülke de bunları tartışma konusu yapmamaya özen gösteriyor. Bu başat gücüne karşın ABD'yi yeryüzünde çok az ülkenin, ''kendi egemenliğine karşı bir tehdit olarak gördüğü'' de yorumda belirtildi. Amerikan politikası ile ilgili birçok uzmanın, bu gücü ''uysal'' olarak değerlendirdiğine, ''en paranoyaklar dışarıda bırakılırsa bu uzmanlar arasında, ABD'nin dünyayı ele geçirme hırsı içerisinde olduğunu iddia edenlerin bulunmadığı'' kaydedildi.

Straw: Birçok insan ABD'ye takıntılı

Yorumda, Avrupa'da ve diğer ülkelerde yapılan kamuoyu yoklamalarında halkın, ''Bu ülke bizi bölmek istiyor'' görüşünü savunduğu, ancak birçok ülkede de ABD'ye karşı dostluk ve iyi niyet olduğu belirtildi. İngiltere Dışişleri Bakanı Jack Straw'un, BBC'de yayımlanan, ''Birçok insan, sınırsız zenginliği ve gücü dolayısıyla ABD'ye takıntılı'' ifadesinin de anımsatıldığı yazıda, bu durumun giderek ''moda'' haline geldiği savunuldu. Irak'a saldırının, bu durumu daha da körüklediği, hatta Almanya ve Fransa gibi çok yakın ülkelerin yönetimlerini de kapsadığı kaydedildi.



14 Temmuz 2003
Pazartesi
 
Künye
Temsilcilikler
Abone Formu
Mesaj Formu
Ana Sayfa | Gündem | Politika | Ekonomi | Dünya
Kültür | Spor | Yazarlar | Televizyon | Hayat | Arşiv
Bilişim
| Dizi | Karikatür | Çocuk

Bu sitede yayınlanan tüm materyalin HER HAKKI MAHFUZDUR. Kaynak gösterilmeden çoğaltılamaz.
© ALL RIGHTS RESERVED