DIŞ HABERLER SERVİSİ
Amerika'nın Irak'a müdahalesine başından beri karşı çıkan Amerikalı sosyolog Immanuel Wallerstein, Irak'taki ve ABD'ki son gelişmeleri baz alarak yazdığı makalesinde, Beyaz Saray'ın üç nedenden dolayı Irak savaşını kaybettiğini dile getirdi.

Yenilginin kanıtı olarak Beyaz Saray yönetiminin Irak'taki direnişi kıramayışını, Bağdat'ta istikrarlı bir hükümet kuramayışını ve ABD halkının savaşa verdiği desteğin giderek azalmasını gösteren Immanuel Wallerstein, Bush yönetiminin artık bu konularda başarı sağlamasının zor olduğunu vurgulayarak, "Birincisi bakımından, bizzat ABD ordusunun kendisi direnişi yenebileceğine artık inanmıyor. İkincisi bakımından, Iraklı siyasetçilerin bir anayasa üzerinde anlaşmaya varma şansı neredeyse sıfır, buna bağlı olarak, asgari bir istikrara sahip bir merkezi hükümete sahip olma ihtimali de neredeyse sıfır. Üçüncüsü bakımından ise ''tünelin ucunda ışık görmediğinden'', ABD kamuoyu savaşın karşıtlığına kayıyor" ifadelerini kullandı.

Pentagon'da ağız dalaşı

Yazısında Irak'taki son gelişmelerden ve Amerikalı yetkililerin açıklamalarından hareketle Bush yönetimi içindeki iç çekişmelere dikkat çeken Wallerstein, "Bu ay içinde, Irak'taki ABD başkomutanı General George Casey, Irak hükümetine bağlı ordunun duruma hakim olma yeteneğinin arttığına işaretle, gelecek yıl ülkedeki ABD askerlerinin sayısının 30 bine kadar azaltılabileceğini ifade etti. Bu ifade, neredeyse ağızdan çıkar çıkmaz, savaş partisinin saldırısıyla karşılaştı ve Pentagon araya girerek generalin sözlerini tashih etmek zorunda kaldı:söz konusu sürede Irak ordusu durumu idare etmeye hazır hale gelemeyebileceğinden, asker sayısını azaltmak mümkün olmayabilirdi -ki kesinlikle de mümkün olmayacak. Bu ağız kavgalarıyla aynı anda, önde gelen gazetelerde direniş güçlerinin askeri güç ve yeteneğinin durmadan ve hatırı sayılır ölçüde artmakta olduğuna ilişkin haber ve yorumlar çıkmaya başladı. ABD askerlerinin ölüm oranlarındaki artış, bu haberlerin doğruluğunu gösteriyor" yorumunda bulundu.

En zorlu cephe: ABD kamuoyu

George Bush yönetimi için en zorlu cephenin iç politika olduğunu ifade eden Wallerstein, kamuoyu yoklamalarında Bush'un Irak politikasına verilen desteğin yüzde 36'ya gerilediğini ve daha da gerilemesinni beklendiğini anımsatarak, Amerikan kamuoyundaki savaş karşıtı gelişmelere dikkat çekiyor:"Zavallı George Bush, şimdi de Cindy Sheehan'ın göz açtırmayan takibiyle karşı karşıya. Sheehan oğlunu bir yıl önce Irak'ta yitirmiş olan 48 yaşında bir anne. Bush'un ABD askerlerinin Irak'ta ''soylu bir dava'' için öldüğü yolundaki nutuklarıyla çileden çıkan Sheehan, Teksas'a gidip, oğlunun nasıl bir ''soylu dava'' için öldüğünü açıklaması için başkanla görüşmek istedi. Elbette, George W. Bush'un bu acılı anne ile görüşmeye cesareti yoktu."

Tünelin ucunda ışık yok

Askerlerin Irak'tan çekilmesi için Amerikan kamuoyundaki baskıların gün geçtikçe arttığını belirten Wallerstein, bunun nedeni olarak ABD kamuoyunun ABD'yi Irak'ta işgalci, emperyalist bir güç olarak görmesi olmadığını, tünelin ucunda ışık görünmediği için çekilmek istediklerini yazıyor. Bush için tek kurtuluş umudu bulunduğunu vurgulayan yazar, bunu ironik bir dille şöyle açıklıyor:"Daha doğrusu tünelin ucunda bir ışık var, Kanadalı sivri dilli bir çizerin yakınlarda Calgary Sun gazetesi için çizdiği karikatürdeki ışık bu. Karikatürde, karanlık bir tünelde gövdesine patlayıcılar bağlamış birine yaklaşan bir ABD askeri görülüyor. Işık da, ABD askerinin ikisini birden havaya uçuracak fitile uzattığı kibritin alevinden geliyor. Londra saldırılarından ve Irakta ABD kayıplarının tırmanmasından bir ay sonra ABD kamuoyunun görmeye başladığı ışık, böyle bir ışıktır. Çıkmak istiyorlar. Bush içinden çıkılmaz bir ikileme düştü. Savaş, yitirildi."

Fukuyama: Pişman olacak çok şey var

İngiliz Guardian gazetesi "Pişman olacak çok şey var" başlığı altında önceki gün "Tarihin Sonu" kitabının yazarı Francis Fukuyama'ya ait bir yazı yayınladı. Fukuyama 4. yıldönümü yaklaşan 11 Eylül saldırıları sonrasında Amerikan halkının Bush yönetimine açık çek verdiğini, ancak Bush'un önünde pek çok yol varken, El Kaide tehdidiyle yalnızca uzaktan ilgili olan, uzun vadeli bir sorunu çözmeye karar verdiğini söylüyor. Fukuyama'ya göre bu adımın sonuçları, Amerikan dış politikasını darmadağın edebilir. Yazı şöyle devam ediyor: "ABD erkenden çekilirse Irak daha büyük bir kargaşaya sürüklenebilir. Bu da Amerika'nın dünya nezdindeki prestijini daha da sarsacak bir dizi olayın başlangıcı olabilir. Amerika'nın gözü bu yüzden daha yıllarca Ortadoğu'dan başka bir şey görmeyebilir; örneğin Asya gibi diğer önemli bölgeler ihmal edilebilir. Irak'ta nasıl bir sonuç alacağız, bilmiyoruz. Bildiğimiz tek şey şu: 11 Eylül'ün üzerinden 4 yıl geçmişken, tüm Amerikan dış politikasının kaderi, Amerika'ya o gün olanların kaynağıyla ancak uzaktan ilgili bir konuya bağlıdır. Bunda engellenemeyecek hiçbir şey yoktu. Ama pişman olacak çok şey var."