St. Jean kazısında zeytinyağı işliği bulundu

2010 yılında başlayan St. Jean Kilisesi Güneydoğu alan kazılarında Türk dönemine ait odaların arasında zeytinyağı üretim işliği bulundu.

İha
St. Jean kazısında zeytinyağı işliği bulundu

Ayasuluk Tepesi ve St. Jean Anıtı Kazı Başkanı Yrd. Doç. Dr. Mustafa Büyükkolancı “2010 yılından bu yana kazıları sürdürülen St. Jean Kilisesi Güney-Doğu alandaki kazılarda “An Sarnıcı” olarak tanımlanan büyük bir sarnıç bulunmuştu. İç ölçüleri 20x21 m. olan ve üzeri dokuz kubbe ile örtülü olan bu sarnıç büyük olasılıkla 1200 yıllarına yani Bizans dönemi sonlarına kadar kullanılmıştı. St. Jean Kilisesi'nin de yıkıldığı şiddetli deprem sonunda sarnıcın kubbeleri de yıkılmış ve işlevini kaybetmiştir” dedi.

1304 yılı sonrasında Türkler (Aydınoğulları) Ayasuluk'u aldıktan sonra St. Jean Kilisesi ve çevresindeki diğer yapılar gibi sarnıcın içinde de konutlar yapmış ve bunların Fatih Sultan Mehmet dönemine kadar aralıksız kullanılmış olduğunu ifade eden Büyükkolancı, “Sarnıç içinde çamur harçlı duvarlarla çevrilmiş 12 odadan güneyde yer alan en büyük (6x5m) odanın içinde tekli bir zeytin ezme değirmen sistemine ait bloklar ve ezme taşı bulundu. Kullanıldığı dönemde odanın ortasında yer alan ancak odanın son kullanım döneminde yana çekilen bloklar 2012 yılında tekrar eski haline getirilmeye çalışıldı. İşlikte ezme taşlarının yanı sıra büyük bir küp yer alıyor.

Yapılan düzenleme sonrasında 6 blok ve bir yuğ “ezme taşı” dan oluşan değirmenin benzerlerinin Ayvalık çevresinde erken dönemde kullanıldığı bilinmektedir. Geleneksel yağ çıkarma yöntemine “ayakyağı” denilmektedir. Ayakyağı, St. Jean Güney-doğu alanda işlikte bulunan taşların üzerinde hayvan veya insan gücüyle döndürülen silindir şeklindeki yuğ kaşıyla hamur haline getirilir. Elde edilen zeytin hamurunun torbalara konularak ahşap teknelerde çiğnenmesiyle elde edilir. Zamanla bu işlem geliştirilip presleme şeklini almıştır. Bulunan işlik Türklerin 1304 yılında Ayasuluğu aldığı sırada çevrede bugün olduğu gibi zeytinliklerin bulunduğunu ve evlerin içindeki işliklerde aile işletmesi şeklinde zeytinyağı üretildiğini göstermektedir” dedi.