Neticeyi değiştirecek nokta...

İtalya karşısındaki yenilmiş görüntüsüne rağmen kupayı alan Fransa, ortaya koyduğu oyunla ve bundan daha önemlisi kendisine tanınan zamanın tüm noktalarına dokunarak aldı maçı. Fransa'nın maçı alışı bir kere daha "Küçük maçları takım, büyük maçları teknik heyet kazanır" sözünün gerçekliğini ortaya koydu. Noktasal tüm şanssızlıklara rağmen alana dönük strateji geliştiren bir teknik heyetin bıçak sırtındaki bir takımı nasıl bir silaha dönüştürebileceğini gördük. Bu maratonun en şanssız takımı olarak öne çıkan Hollanda ise kuşkusuz kupayı en çok hakeden takımdı. Fakat maçları iyi okuyamayan bir teknik heyetin elinde performanslı bir silahın nasıl yanlış yönlendirilebileceğini de Hollanda örneğinde açıkça izlemiş olduk. Fransa sonuna kadar mücadele etmeyi bırakmayarak, sahanın tümüne ayak basmaktan geri durmayan oyuncuları kadar, eldeki mekanı ve zamanı en ufak birimine kadar imkana dönüştüren teknik heyeti sayesinde bu başarıyı kazandı.

Bugün toprağa vereceğimiz Kemal Sunal için de bir başka açıdan benzer şeyler söylemek mümkün. Anadolu'nun geçirdiği evrelere ve bu evreleri temsil eden tiplere tümüyle bir alan olarak bakmıştır Kemal Sunal filmleri. Bu evrelerden birine ya da evreleri temsil eden tiplerden birkaçına indirgenen ya da taraf olan bir karakteri yoktur Sunal filmlerinin. Bu nedenle eldeki malzemeyi ve motifleri her noktasına temas etmeye çalışarak değerlendirmiştir. Ulaştığı noktada ise her bir seferde yeniden güncelleşen tipleri ve sıralaması yeniden düzenlenerek yeni bütünler oluşturan motifleriyle herkesin kendinden birşeyler bulabildiği ve sıkılmadan izleyebildiği bir film şeridi olarak akmıştır Kemal Sunal'ın kariyeri. Bugün teknolojik gelişmeler sayesinde her seferinde yeni bir senaryo ile izlenebilen DVD'ler üretilebiliyor. Bu, teknolojinin imkanları sayesinde, çok senaryolu tek bir filmin üretilmesinden ibaret. Aynı konuyu ve aynı oyuncuları, aynı tema etrafında şekillenen birbirinden farklı kaderleri içinde izlemek mümkün oluyor. Kemal Sunal filmleri ise oynadığı zeminin her noktasına temas etmesi ve temsilci tipleri tarafgirlik yaparak ıskalamadan değerlendirmesiyle her seferinde farklı bir senaryo tadı verircesine kendi içinde çok yönlüdür. Bu bakımdan insan zihnini kışkırtma yeteneği, son teknoloji ürünü filmlerden çok yüksektir. Kalıcılığın sırrı da budur.

Nietzsche "Bir yerde ve birşey olmak istiyorsan, çok yerde ve çok şey olmalısın," diyerek mekanın bütün noktalarında dolaşmayı ve zamanın bütün kıvrımlarına temas etmeyi anlatmış olmalı. Bu anlatımın içerdiği en yakın iki örnekten biri Fransa'nın galibiyetinin arkasındaki strateji, diğeri de Kemal Sunal filmlerindeki "birşeyin herşeyine, herşeyden de birşeye temas etme" yeteneğidir.

Toplumsal üretim gücünden siyasete kadar birçok sektörün değerlendirilmesinde Türkiye'ye bu açıdan da bakmak gerekiyor. Türkiye ile ilgili bütüne yönelen tanımlardan yoksun, tarafgir ve indirgemeci toplumsal üretimler de siyasi iktidar modelleri de hep aynı başarısızlığın kapısını çalıyor. Bütün mesele, "bütün"e temas eden ve her noktaya dokunan bir mekan ve zaman kavrayışından bakmak yapılan işe. Bu şekilde bir mekan ve zaman kavrayışı üstüne oturtulmamış bir Türkiye projesi, ister devletçilik talep etsin isterse demokrasi, netice değişmiyor... Post-modern darbe ile buna muhalif olanların "strateji benzerliği", neticenin kördüğüm olduğu noktayı oluşturuyor bu yüzden. Neticenin değişeceği noktayı anlatmaya bundan sonra gerek var mı bilmem...