Ekonomide yaşanan kriz hem dargelirlinin hem de üreticinin hayatını değiştirdi. Geçim sıkıntısı çeken işçi memur, emekli vatandaşlar piyasada ucuz olan ürünlere yönelirken satıcılarda bu tür ürünlere raflarında daha çok yer vermeye başladılar. Dar ve sabit gelirli vatandaş artık ay sonunu getirebilmek için artık temel ihtiyaç mallarında "markayı" değil, adı duyulmamış ucuz ürünleri tercih ediyor. Alışveriş merkezlerinin "en ucuz" ve "promosyonlu" reyonlarındaki adı duyulmamış ürünler, adeta "kapış kapış" satılıyor.

Ay sonunu getirmek için "kuruşu kuruşuna" hesap yapan dar ve sab it gelirli vatandaş, temel ihtiyaçlarını belirledikten sonra, alışveriş merkezlerindeki ürünler arasında fiyat karşılaştırması yapıyor. Tüketicilerin tercih yaparken markayı değil, fiyatı ön planda tutması üzerine, alışveriş merkezleri tüketicilerin bu tercihlerini göz önünde bulundurarak, yeni düzenlemeye gitmeye başladı. Artık, tüm alışveriş merkezlerinde "en ucuz" ya da "promosyonlu" adı altında yeni reyonlar oluşturulmaya başlandı.

Raflardaki ürünler de değişti

Dar ve sabit gelirli vatandaşların bu reyonlara ilgilisini değerlendirmek isteyen alışveriş merkezleri, "ufalanmış peynir", "kırık yumurta" ve "dip zeytini" gibi temel gıda ürünlerini ambalajlayarak satışa sunuyor.

Dar gelirli vatandaşın alışveriş merkezindeki alternatifleri arasında; kilosu 5.5 milyon lira olan yağlı koyun peyniri yerine 1 milyon 200 bin liradan satışa sunulan "ufalanmış beyaz peynir", kilosu 3.4 milyon lira olan Gemlik sele zeytini yerine 820 bin liraya Manisa "dip zeytini" ile tanesi 45 bin liradan kırık yumurta bulunuyor.

Adı duyulmamış 5 litrelik ayçiçek yağı "en ucuz" reyonunda 5.9 milyon liradan satılırken, aynı ürünün markalısı 8.7 milyon liraya tüketime sunuluyor.

Harcamalar yüzde 100 azalıyor

Yine markasız 3 kilo kuru fasulye 3.7 milyon liraya tüketilirken, markalı aynı ürün ise 8.8 milyon liradan satışa sunuluyor.

Aynı ürünleri almak için alışverişe giden tüketicilerin, markalı ya da ucuz ürün tercihlerine göre yaptığı harcamalar, yüzde 100'e yakın farklılık gösterebiliyor. Yapılan bir araştırmaya göre, 15 ayrı temel ihtiyaç maddesini, markalı ürünleri tercih edenler 64 milyon 480 bin lira ödeyerek satın alabilirken, aynı ürünlerin tanınmamış markalılarını alanlar yaklaşık 30 milyon lira tasarruf edebiliyor. Çünkü, aynı ürünlerin tanınmamış markalılarının toplam fiyatı sadece 34 milyon 950 bin lira tutuyor.