Türkmenistan devlet başkanının doğalgazı kendi ülkesinden ucuza mal etmek varken Rusya'dan pahalı aldığımızla ilgili 'elma' benzetmesinden yola çıkarak, elmalar ile armutları birbirinden ayırmaya çalışalım: ANAP lideri Mesut Yılmaz feverânında haklı olabilir mi?

ANAP lideri, aslına bakılırsa, temelde doğruları söylüyor. Türkiye'de her şeye hâkim ve gelişmeleri kendi istediği istikamete doğru yönlendirmede mâhir bir sistem var; Yılmaz'ın 'statüko' dediği bu olmalı. Kendi varlığını sürdürmek için, sistem, kendi sınırlarını zorlayan davranışlar içine de giriyor. Bir bakanlıkla ilgili soruşturma elbette jandarmanın görevi olmamalı, savcılar siyasîlerle elbette polemik yapmamalı... Askerî darbe dönemlerinin yöntemlerini bugünlere taşıyıp bir siyasî kadroyu tasfiye etmek de kimsenin haddi değildir. Yargı kararı olmadan telefon dinleme asla tasvip edilemez bir suçtur.

ANAP liderinin şikâyetlerine hak verdiren görüntü ortada: Enerji bakanlığındaki yolsuzluk iddialarının üzerine jandarma gitti. DGM savcıları Mesut Yılmaz'la 'hasım' imiş gibi kamuoyu önünde didişiyorlar. Operasyonlar sırasında çok yaygın biçimde telefon dinlendiği de anlaşıldı. Hiç kuşkunuz olmasın, operasyonları yürütenler hedeflerine ulaşırlarsa, en büyük darbeyi, hedefteki siyasîler yiyecek. ANAP liderinin endişesi istikametinde köklü bir siyasî tasfiye bile gerçekleşebilir.

Emâreler ve gelişmeler Mesut Yılmaz'a hak vermemizi gerektiriyor. Bu olayın 'elma' tarafı...

Olayın 'armut' tarafında ise Türkiye'nin bir başka gerçeği var: Yolsuzluklar... Odalar Birliği'nin yolsuzluk raporunda, son on yılın faturası, 195 milyar dolar olarak açıklandı. İngiliz Financial Times gazetesi, Dünya Bankası'nın bir raporuna atfen, Türkiye'de devlet ihalelerinde geçerli rüşvet oranının yüzde 15 olduğunu yazdı. Türkiye'ye nükleer reaktör satışında 'rüşvet' döndüğü iddiası üzerine Kanada hükümetinin soruşturma açtığı duyuldu.

Türkiye'nin rüşvet tarihi epey eskilere dayanıyor; bu da bazılarının bunu 'olağan' karşılamasına yol açıyor olabilir. "Bal tutan parmağını yalar" diyen bir gelenek bu. TESEV'in Dünya Bankası desteğiyle gerçekleştirdiği araştırma, bazı devlet kurumlarında, rüşvetin 'sıradan bir olay' sayıldığını ortaya koydu; bazı memurlar aldığını 'emek hakkı' olarak görüyor, veren de verdiğini 'hediye' addetmek eğiliminde. Olağan işi gördürmek için bile keseyi açmak gerekiyor.

Şeffaflık ve hesaba çekilebilme çağında, Türkiye gibi ekonomisi dışa bağımlı bir ülkede, yolsuzlukların kronikleşmiş görüntüsü, rüşvetin yaygınlığı ve devlet içerisinde kökleşmesi göze batıyor işte. Rüşvetle ve yolsuzlukla mücadele, Türkiye için, bir 'iç sorun' olmaktan çıktı, dışarının da ilgi alanına girdi. Belki kendi halimize bırakılsak, 'bürokrat-siyasetçi-iş dünyası' üçgeninde geçen rüşvet ve yolsuzluk üreten sistemi ayniyle sürdüreceğiz; ancak avuç açtığımız ülke ve kurumlar, "Fukaralığınızın esas sebebi soyulmanız; yolsuzlukları önleyin" dedikleri için eski defterler açılıyor...

Görüyorsunuz, 'elmalar' ile 'armutları' ayrıştırdığımızda, her ikisi de kendi içlerinde tutarlı gerçekleri içeriyorlar; ancak yanyana konulduklarında görüldüğü üzere, çelişkili gerçekler bunlar... Esas talihsizlik ise, yolsuzlukların dibine inildikçe siyaset kurumuna rastlanması ve bizdeki siyasî kadroların çok uzun yıllar yerlerini terk etmeye yanaşmamaları... "Siz esas elmalara bakın" diyenler, ne yaparlarsa yapsınlar, 'armutların' varlığını gizleyemiyorlar.

Dünya Bankası'nın rüşvetle ilgili tespiti, Odalar Birliği raporunun ulaştığı 195 milyar dolarlık soygun faturası ve TESEV'in uygulamanın yaygınlığıyla ilgili bulgularına anlam kazandıracak mâkul bir açıklamayla toplumun karşısına çıkılmadığı taktirde, siyasîler, yakınmalarına kulak verecek pek az kişi bulacaklardır.

"Krizin sebebi hortumlama" görüşünün sadece Genelkurmay başkanına ait olduğunu sananlar fena halde yanılıyorlar...

Düzeltme: Dünkü yazının başlığı "Hiçbir 'Ah' yerde kalmaz" olacaktı; tırnak içindeki 'üstü şapkalı A' harfi baskıda düşmüş. Düzeltirim. FK.

FEHMİ KORU

Künye

Temsilcilikler

ReklamTarifesi

AboneFormu

MesajFormu