Dünyanın en ilgi çekici kentlerinden biri olan Moskova'nın oluşumunda Aleksander Newski'nin en küçük oğlu Daniil'in önemli payı vardır. Moskova, Rostov-Suzdal Prensliği sınırları içinde küçük bir yerleşim yeri iken Daniil tarafından ayrı bir prensliğe dönüştürülmüştür. Moskova'yı çağlar boyunca ise daima "General November" korumuştur. İsveç ile Polonya ordularını, Napoleon'la, Hitler'i darmadağın eden General November, sadece Moskova'nın değil, Rus Devleti'nin de koruyucusu oldu. Bu yüzden 'Kasım Soğukları'na 'General November' adı veriliyor.

Her başarının arkasında Tatar vardır

Türkler gibi adlarını (Oğuz) yaşadıkları nehrin kıvrımlarından alan Ruslar, çağlar boyunca bir su gibi Asya'dan Avrupa'ya akıp durdular. 10. asrın başlarında I. Vladimir'in Hıristiyanlığı devlet dini olarak seçmesi üzerine Peçenekler, Tatarlar, Ukraynalılar, Sibirya ve Altay tunduralarında yaşayanlar giderek Ruslaştırıldılar. Bugün hâlâ dillerde dolaşan Rus atasözlerinden biri gerçeğin aynasıdır: "Başarılı her Rus'un arkasındaki perdeyi kaldır bir Tatar çıkar..."

Halk Batı'ya gitmek için can atıyor

1980 Olimpiyadları'na ev sahipliği yapan Moskova, elbette dünyanın en ilgi çekici kentlerinden biri. Halk 1917 Devrimi'nden 1991 yılına kadar "turizm" denildiğinde Sovyet İmparatorluğu ile Bulgaristan, Romanya, Polonya gibi etkisi altında bulunan ülkeleri hatırladı. Sporcular, sanatkârlar ve siyasi şahsiyetlerden başkaları Hür Dünya'yı göremedi. 74 yıl süren Batı ülkelerini görememe özlemi, bir fırtına gibi Moskova'da yaşayanları sarmış bulunuyor. Artık Moskova'yı gezmeğe giden turist kadar, Rusya dışına çıkanların sayıları eşit (5 milyon). Sınır komşumuz Rusya'da yaşayanların tatil için seçtikleri ülkeler arasında Türkiye de başta yer alıyor.

Moskova'da ulaşım için en mükemmel vasıta Metro... Tam altı katlı ve uzunluğu 250 kilometre. Taksilerin çoğunluğunu işletenler ise Azeri asıllı. "Neden buradasın?" diye sorulduğunda cevapları hazır: "Azerbaycan'da pul (para) yoh, Moskova'da ise pul var." Sovyet İmparatorluğu'nun fiilen sona ermesini takiben (1991) Moskova'da yeni kaynaklar arayan Türk işadamlarının sayıları bir ara 80 bine kadar çıkmış. Şimdilerde 20 bin Türk Pasaportlu'nun bu sihirli kentte başta tekstil ve inşaat olmak üzere çalıştıkları belirtiliyor.

KORKUNÇ İVAN'IN MÜKAFATI !

1917 yılından 1991'e kadar Sovyet İmparatorluğu'nun önde gelen şahsiyetleri 1 Mayıs ve Ekim Devrimi'nin yıldönümlerinde Kremlin Sarayı'nın Kızıl Meydan'a bakan balkonundan halka hitap ettiler. Lenin, Stalin, Kruchev, Brejnev ve Gorbachov şovlarını Kızıl Meydan'da yaptılar. Rus egemenliğinin bir simgesi sayılan Kremlin Sarayı'nın çevresinde Rus Kilise Mimarisi'nin başlıca örnekleri yer alıyor. Beyaz Çan Kulesi, Silah Müzesi ve en dikkate değer, soğan başlı Aya Vasili Katedrali de yine Kızıl Meydan'da. Aya Vasili'nin pek acıklı öyküsü vardır: Korkunç İvan mimari açıdan şaheser olan bu katedralin inşaatının tamamlanmasından sonra yapıyı görmeğe gelir. Soğan başlı kilisenin mimarını yanına çağırtır, onu kutlar sonra da "Bundan daha mükemmelini yapabilir misin?" diye mimara sorar. Adam, "Emrederseniz elbette efendim" dediğinde de ilgililere dönerek emrini açıklar: "Bu mimarın gözlerine mil çekin ki bu kiliseden daha iyisini inşa edemesin!" Sarayın penceresinden canlı canlı insanları aşağıya attıran ve "Çok güzel çırpına çırpına öldü" ya da "Amaan, hiç çırpınmadı" diyerek kendi kendine eğlenen Korkunç İvan'ın mükafaatı da bu olurdu elbet!

ALİ GÜMÜŞ / MOSKOVA

« Geri Dön